Naczynia krwionośne to część układu krwionośnego, czyli inaczej układu krążenia. Ich podstawowe zadanie to transport krwi po całym organizmie. Wyróżnia się trzy rodzaje naczyń krwionośnych: tętnice, żyły i naczynia włosowate zwane włośniczkami.
Zadaniem tętnic jest transportowanie krwi z serca do wszystkich innych narządów organizmu. Łączą się z żyłami za pomocą naczyń włosowatych. Tętnice można podzielić pod względem wielkości - największa to aorta, nieco mniejsza od niej jest tętnica płucna. Najmniejsze nazywa się tętniczkami - przechodzą one w naczynie przedwłosowate, a potem włosowate.
Tętnice są grube i elastyczne, ponieważ przepływająca przez nie krew jest pod dużym, często zmieniającym się ciśnieniem. Tętnice można podzielić także na sprężyste, mięśniowe i mieszane. Sprężyste znajdują się blisko serca (m.in. aorta, tętnice szyjne i tętnice płucne). Ich budowa umożliwia przepływ krwi o zmiennym ciśnieniu. Mięśniowe natomiast zwane są inaczej dystrybucyjnymi i budują rozgałęzienia między innymi tętnicami. Są cienkie i usprawniają prawidłowy przepływ krwi do poszczególnych narządów. Tętnice mieszane natomiast mają zarówno cechy sprężystych, jak i mięśniowych. W organizmie występują dwie - szyjna zewnętrzna i pachowa.
Tętnice odprowadzają krew z serca, żyły zaś prowadzą ją z powrotem do niego, zapewniając krwiobieg. Wszystkie żyły poza płucnymi posiadają zastawki, które zapobiegają cofaniu się krwi. Żyły płucne dodatkowo jako jedyne rozprowadzają krew już natlenowaną. Żyły, podobnie jak tętnice, mają różne rozmiary. Te najmniejsze łączą się w większe, aż w końcu tworzą żyłę górną i dolną (tzw. żyły główne). Żyły są także dużo cieńsze niż tętnice i są od nich bardziej spłaszczone.
Naczynia włosowate, czyli włośniczki, to najcieńsze i najmniejsze naczynia krwionośne. Są niewidoczne gołym okiem. Zlokalizowane są w całym organizmie. Ich główne zadanie to transport i wymiana składników pokarmowych, hormonów, witamin, a także wszelkie substancje, które są organizmowi potrzebne podczas przemiany materii. W naczyniach włosowatych powstaje także osocze.
Najczęściej pęknięcie czy uszkodzenie włośniczek nie jest groźne dla życia ani zdrowia. Wyjątek stanowią naczynia ulokowane w mózgu i naczyniach wieńcowych.
Naczynia włosowate łączą też między sobą pozostałe naczynia. Wyróżnia się więc naczynia tętniczo-żylne, żylno-żylne i tętniczo-tętnicze.
Wśród chorób układu naczyniowego najpowszechniejsze są takie jak miażdżyca, tętniaki, żylaki, zatory i choroby zakrzepowe.
