Spironolakton - działanie, wskazania, skutki uboczne, przeciwwskazania
Spironolakton to syntetyczny steroid zaliczany do antagonistów receptorów aldosteronu. Znaleźć go możemy w takich lekach jak Spironol czy Finospir. Jakie działanie wykazuje ta substancja? Jakie są przeciwwskazania do stosowania spironolaktonu?
1. Jak działa spironolakton?
Spironolakton jest organicznym związkiem chemicznym, a także syntetycznym steroidem zaliczanym do grupy leków zwanych antagonistami receptorów aldosteronu w kanaliku dalszym nefronu. Hamuje resorpcję jonów sodu i wody w nerkach, co prowadzi do zwiększenia objętości moczu i eliminacji nadmiaru płynów z organizmu.
Co ciekawe, spironolakton przeciwdziała utracie potasu z organizmu. Wpływając na kanaliki nerkowe, zwiększa retencję jonów potasu, a także powoduje zmniejszone ich wydalanie. U pacjentów chorujących na nadciśnienie tętnicze może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami.
Poprzez blokowanie aldosteronu, zmniejsza retencję sodu i wody, co prowadzi do obniżenia objętości krwi i obniżenia ciśnienia krwi u pacjentów borykających się z nadciśnieniem tętniczym.
2. Wskazania do stosowania spironolaktonu
Spironolakton ma szerokie zastosowanie. Oto kilka głównych wskazań do stosowania tego leku:
- nadciśnienie tętnicze - jest stosowany jako lek przeciwnadciśnieniowy, zwłaszcza u osób, które nie reagują wystarczająco na inne leki przeciwnadciśnieniowe. Działa przez blokowanie receptorów aldosteronowych i zmniejszanie objętości krwi
- zastoinowa niewydolność serca,
- marskość wątroby z wodobrzuszem - działa hamująco na substancję o nazwie aldosteron. To właśnie ten związek doprowadza do zatrzymywania nadmiernej ilości płynów w organizmie,
- zespół nerczycowy,
- pierwotny hiperaldosteronizm
3. Skutki uboczne spironolaktonu
Spironolakton jak każdy środek farmaceutyczny może powodować działania niepożądane. Wśród najczęstszych skutków ubocznych spironolaktonu specjaliści wymieniają:
- zaburzenia menstruacji (nieregularny cykl miesiączkowy),
- ból i tkliwość piersi,
- dolegliwości bólowe mięśni,
- podwyższone stężenie potasu we krwi,
- obniżony poziom sodu we krwi,
- podwyższony poziom mocznika we krwi,
- nudności i wymioty,
- biegunki,
- zmęczenie i senność,
- dolegliwości bólowe głowy.
4. Spironolakton – bez recepty czy na receptę?
Czy można kupić w aptekach spironolakton bez recepty? Jak się okazuje, nie. Wszystkie preparaty lecznicze zawierające w swoim składzie tę substancję czynną są wydawane przez farmaceutów wyłącznie za okazaniem ważnej recepty od lekarza.
5. Przeciwwskazania do stosowania spironolaktonu
Przeciwwskazaniem do zażywania spironolaktonu, pomimo wskazań, jest nadwrażliwość na substancję czynną lub którykolwiek składnik preparatu. Oprócz tego, terapii z użyciem tego leku nie powinni być poddawani pacjenci chorujący na:
- ostrą niewydolność nerek,
- ciężkie zaburzenie czynność nerek,
- anurię,
- hiperkaliemię (zbyt wysokie stężenie potasu we krwi, powyżej 5,5 mmol/l),
- hiponatremię (terminem tym określa się niedobór sodu we krwi).
- chorobę Addisona.
Dodatkowo, leku nie należy łączyć ze środkami działającymi na podwyższenie poziomu potasu w surowicy krwi, suplementami z potasem.
6. Czy można leczyć trądzik spironolaktonem?
Czy spironolakton na trądzik to dobry pomysł? Spironolakton jest lekiem, który pierwotnie został opracowany jako lek moczopędny oraz środek na nadciśnienie tętnicze. Niemniej, w pewnym stopniu może być również wykorzystywany jako środek wspomagający leczenie trądziku, w szczególności u pacjentek.
Spironolakton działa głównie poprzez blokowanie receptorów aldosteronowych, co prowadzi do zmniejszenia retencji wody i sodu w organizmie. Dodatkowo, spironolakton ma właściwości antyandrogenne, co oznacza, że hamuje działanie hormonów płciowych męskich (androgenów), które mogą przyczyniać się do powstawania trądziku.
W niektórych przypadkach spironolakton może okazać się skuteczny w leczeniu trądziku u kobiet, szczególnie w przypadku trądziku związanego z nadmierną produkcją androgenów. Jest to szczególnie przydatne w przypadku trądziku hormonalnego, który jest częstszy u kobiet dorosłych.
Warto zaznaczyć, że środka tego nie powinno się używać jako pierwszej linii leczenia. W leczeniu trądziku zazwyczaj zaleca się:
- leki miejscowe, np. te zawierające kwas salicylowy,
- doustną farmakologię, np. retinoidy,
- zabiegi z użyciem kwasów (bardzo pomocne są kwasy beta-hydroksylowe).
Decyzję o zastosowaniu spironolaktonu w leczeniu trądziku powinien podjąć lekarz na podstawie indywidualnej oceny pacjenta.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
