Środowisko, w którym żyjesz, kształtuje system odpornościowy bardziej, niż geny
Układ odpornościowy jest jak odcisk palca, u każdej osoby funkcjonuje nieco inaczej. I chociaż wszyscy dziedziczymy unikalny zestaw genów, który tworzy barierę odpowiedzialną za zwalczanie infekcji, najnowsze badania wykazały, że nasza przeszłość oraz środowisko – jak, gdzie i z kim żyjemy – są odpowiedzialne za 60-80 proc. różnic pomiędzy naszymi układami odpornościowymi. Pozostałe 20-40 proc. to zasługa genów.
1. Tajemnice układu odpornościowego
W przeglądzie opublikowanym w czasopiśmie „Trends”, trzech immunologów omawia najnowsze teorie na temat tego, co kształtuje nasze układy odpornościowe i jak to może być wykorzystywane.
„Podobnie, jak złamanie kodu genetycznego zajęło nam trochę czasu, tak w końcu zaczynamy łamać kod odpornościowy i oddalamy się od uproszczonych założeń, że istnieje tylko jeden jego typ,” mówi Adrian Liston, autor przeglądu, szef VIB Translational Immunology Laboratory w Belgii.
„Zróżnicowanie jest nie tylko zaprogramowane w genach – wygląda na to, że geny reagują na warunki środowiskowe”.
Za większość różnic pomiędzy poszczególnymi układami odpornościowymi odpowiadają długoterminowe infekcje. Na przykład, gdy osoba ma opryszczkę lub półpasiec, wirus ma większą możliwość interakcji z układem odpornościowym.
Oddziaływania te powoli zmieniają układ systemu odpornościowego i czynią go bardziej wrażliwym na te specyficzne wirusy, ale jednocześnie staje się on mniej skuteczny w walce z infekcjami innego typu. Osoby bez tych zakażeń nie mają zmian tego typu, a nawet jeśli czasem są przeziębione albo mają gorączkę, ich układ odpornościowy pozostaje względnie stabilny przez większość czasu.
ZOBACZ RÓWNIEŻ
2. Zmienna odporność
Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy osoba jest w podeszłym wieku. Naukowcy nie ustalili, dlaczego wiek odgrywa tak ważną rolę w różnicowaniu naszych systemów immunologicznych, ale wykazali, że starzenie się zmienia sposób, w jaki nasza odporność reaguje na zagrożenia.
Kiedy zaczynamy się starzeć, narząd zwany grasicą stopniowo przestaje produkować limfocyty T, których zadaniem jest zwalczanie infekcji. Bez nowych limfocytów T starsi ludzie są bardziej narażeni na choroby, a szczepienia działają u nich gorzej.
Poza limfocytami T, z czasem zmienia się też sposób, w jaki reaguje nasz system immunologiczny.
„Częścią wielu chorób związanych ze starzeniem się jest stan zapalny, co sugeruje, że prawdopodobnie mają one związek z układem odpornościowym” - mówi Michelle Linterman, naukowiec w Babraham Institute i współautor przeglądu.
„Zrozumienie, jak system odpornościowy zmienia się z czasem, będzie w przyszłości niezwykle ważne podczas leczenia chorób związanych z wiekiem”.
3. Środowisko zawsze można zmienić
Różnice mogą być jednak zniwelowane. Badania osób, które często przebywają razem wykazały, że jakość powietrza, żywności, poziom stresu, snu i trybu życia miały silny wpływ na nasze reakcje immunologiczne. Na przykład pary mieszkające wspólnie mają podobne systemy immunologiczne na tle reszty społeczeństwa.
Liston wraz z współpracownikami, Lintermanem i Edward Carrem z Instytutu Babraham, chcieliby następne zbadać, jak, poprzez zmianę środowiska, można świadomie kształtować układ odpornościowy i potencjalnie wpływać na zdrowie. „To jest właśnie wspaniałe, że środowisko jest lepsze od genetyki, bo środowisko możemy zmieniać ”.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.