Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Jakub Szaniawski

OB i CRP - wskaźniki stanu zapalnego w organizmie

Stan zapalny wskazuje się przez oznaczenie poziomu OB i CRP
Stan zapalny wskazuje się przez oznaczenie poziomu OB i CRP (Zdjęcie kobiety w złym stanie zdrowia / Shutterstock)

OB (odczyn Biernackiego) oraz CRP (tzw. białko C-reaktywne) to wskaźniki stanu zapalnego. Podwyższony poziom OB i CRP świadczy o chorobie, która przebiega w naszym organizmie i która pobudziła układ odpornościowy do walki z drobnoustrojami. Najczęściej wynik badania świadczy o infekcji, ale może sugerować występowanie nowotworu czy chorób nerek.

spis treści

1. Podwyższone OB we krwi

OB to test na stan zapalny, który został po raz pierwszy opracowany i zastosowany przez Polaka – Edmunda Biernackiego już w 1897 roku. Badanie na poziom OB jest niezwykle proste w wykonaniu.

Podwyższone OB i CRP jest najczęściej objawem infekcji wirusowych i bakteryjnych
Podwyższone OB i CRP jest najczęściej objawem infekcji wirusowych i bakteryjnych (Shutterstock)
Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Próbkę krwi pobranej z żyły łokciowej należy wstawić do wyskalowanej probówki i już po godzinie można odczytać wysokość osadu krwinek czerwonych na dnie, czyli poziom OB.

Normy OB są różne w zależności od grup pacjentów:

  • kobiety - 6-11 mm,
  • kobiety po 50. roku zycia - do 30 mm,
  • mężczyźni - 3-8 mm,
  • mężczyzn po 50. roku życia - do 20 mm.

Wśród lekarzy funkcjonuje potoczne określenie "trzycyfrowe OB", które oznacza wynik powyżej 100 mm. Trzycyfrowe OB jest charakterystyczne dla niektórych chorób, w większości bardzo poważnych:

  • ciężkie zapalenie płuc,
  • zapalenie nerek,
  • zapalenie kości i stawów,
  • posocznica,
  • choroby nowotworowe,
  • białaczka,
  • chłoniak,
  • choroby tkanki łącznej,
  • toczeń trzewny,
  • zapalenie skórno-mięśniowe.

Wartość OB może być nieznacznie podwyższona także w niektórych stanach fizjologicznych – w ciąży i po porodzie, podczas miesiączki i w trakcie stosowania hormonalnej antykoncepcji, a także po wyrwaniu zęba.

Podwyższone CRP jest określone na podstawie morfologii z rozmazem
Podwyższone CRP jest określone na podstawie morfologii z rozmazem

2. CRP we krwi

CRP należy do grupy tzw. białek ostrej fazy. Są to białka osocza produkowane przez wątrobę, których stężenie zwiększa się w przypadku infekcji.

Uważa się, że do monitorowania stanu zapalnego najlepiej nadaje się właśnie CRP. Stężenie w trakcie infekcji może wzrosnąć nawet 1000-krotnie w ciągu jednego dnia. Norma CRP to natomiast wynik poniżej 10 mg/l.

Należy pamiętać, że badanie wskaźników stanu zapalnego jest bardzo niecharakterystyczne. Gdy lekarz otrzyma wynik świadczący o podwyższonej wartości OB lub CRP, jego rolą jest odnalezienie źródła infekcji lub innej choroby. W tym celu przeprowadza z pacjentem wyczerpujący wywiad i dokładnie go bada.

ZOBACZ TAKŻE:

3. Choroby związane z podwyższonym CRP

Podwyższone CRP sugeruje infekcję zanim pojawią się jej objawy. Takie badanie powinno być wykonywane dla przykładu przed planowaną operacją chirurgiczną. Jaki rodzaj zakażenia i choroby może sugerować podwyższone CRP?

Przy salmonelli, zakażeniem Helicobacter pylori CRP jest bardzo wysokie i może sięgnąć nawet 500 mg/l. Przy gronkowcach, prątkach gruźlicy, paciorkowcach i pasożytach - CRP podnosi się do około 100 mg/l. Przy wirusach rośnie do około 50 mg/l.

Bardzo podwyższone CRP, kiedy wynik jest trzy cyfrowy jest niestety sygnałem, że organizm został zaatakowany przez nowotwór złośliwy. Przy takich wynikach lekarz zlecający badania powinien natychmiast rozpocząć diagnozę pod kątem rodzaju raka.

Nie jest to wbrew pozorom łatwe zadanie, ponieważ mocno podwyższone CRP może zmienić swój wynik w ciągu 48 godzin. Dlatego przy podejrzeniu poważniejszej choroby lekarz zleca stały monitoring CRP.

CRP jest także brane pod uwagę przy diagnozie i leczeniu chorób serca. Podwyższone CRP wspólnie z innymi objawami może być sygnałem incydentów sercowych, dla przykładu zawału serca.

Ostatnie badania dowiodły, że poziom CRP jest także ściśle powiązany z ryzykiem chorób wieńcowych. Już niewiele podwyższone CRP może być znakiem, że pacjent ma miażdżycę.

Potrzebujesz wizyty, badania lub e-recepty? Wejdź na znajdzlekarza.abczdrowie.pl, gdzie umówisz się do lekarza od ręki.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Zapalenie trzustki
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze