OB i CRP - wskaźniki stanu zapalnego w organizmie

OB (odczyn Biernackiego) oraz CRP (tzw. białko C-reaktywne) to wskaźniki stanu zapalnego. Podwyższony poziom OB i CRP świadczy o chorobie, która przebiega w naszym organizmie i która pobudziła układ odpornościowy do walki z drobnoustrojami. Najczęściej wynik badania świadczy o infekcji, ale może sugerować występowanie nowotworu czy chorób nerek.

Stan zapalny wskazuje się przez oznaczenie poziomu OB i CRPStan zapalny wskazuje się przez oznaczenie poziomu OB i CRP
Źródło zdjęć: © Zdjęcie kobiety w złym stanie zdrowia / Shutterstock
Paula Komendarczuk

Podwyższone OB we krwi

OB to test na stan zapalny, który został po raz pierwszy opracowany i zastosowany przez Polaka – Edmunda Biernackiego już w 1897 roku. Badanie na poziom OB jest niezwykle proste w wykonaniu.

Próbkę krwi pobranej z żyły łokciowej należy wstawić do wyskalowanej probówki i już po godzinie można odczytać wysokość osadu krwinek czerwonych na dnie, czyli poziom OB.

Normy OB są różne w zależności od grup pacjentów:

#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?

Podwyższone OB i CRP jest najczęściej objawem infekcji wirusowych i bakteryjnych
Podwyższone OB i CRP jest najczęściej objawem infekcji wirusowych i bakteryjnych © Shutterstock
  • kobiety - 6-11 mm,
  • kobiety po 50. roku zycia - do 30 mm,
  • mężczyźni - 3-8 mm,
  • mężczyzn po 50. roku życia - do 20 mm.

Wśród lekarzy funkcjonuje potoczne określenie "trzycyfrowe OB", które oznacza wynik powyżej 100 mm. Trzycyfrowe OB jest charakterystyczne dla niektórych chorób, w większości bardzo poważnych:

  • ciężkie zapalenie płuc,
  • zapalenie nerek,
  • zapalenie kości i stawów,
  • posocznica,
  • choroby nowotworowe,
  • białaczka,
  • chłoniak,
  • choroby tkanki łącznej,
  • toczeń trzewny,
  • zapalenie skórno-mięśniowe.

Wartość OB może być nieznacznie podwyższona także w niektórych stanach fizjologicznych – w ciąży i po porodzie, podczas miesiączki i w trakcie stosowania hormonalnej antykoncepcji, a także po wyrwaniu zęba.

Podwyższone CRP jest określone na podstawie morfologii z rozmazem
Podwyższone CRP jest określone na podstawie morfologii z rozmazem

CRP we krwi

CRP należy do grupy tzw. białek ostrej fazy. Są to białka osocza produkowane przez wątrobę, których stężenie zwiększa się w przypadku infekcji.

Uważa się, że do monitorowania stanu zapalnego najlepiej nadaje się właśnie CRP. Stężenie w trakcie infekcji może wzrosnąć nawet 1000-krotnie w ciągu jednego dnia. Norma CRP to natomiast wynik poniżej 10 mg/l.

Należy pamiętać, że badanie wskaźników stanu zapalnego jest bardzo niecharakterystyczne. Gdy lekarz otrzyma wynik świadczący o podwyższonej wartości OB lub CRP, jego rolą jest odnalezienie źródła infekcji lub innej choroby. W tym celu przeprowadza z pacjentem wyczerpujący wywiad i dokładnie go bada.

ZOBACZ TAKŻE:

Choroby związane z podwyższonym CRP

Podwyższone CRP sugeruje infekcję zanim pojawią się jej objawy. Takie badanie powinno być wykonywane dla przykładu przed planowaną operacją chirurgiczną. Jaki rodzaj zakażenia i choroby może sugerować podwyższone CRP?

Przy salmonelli, zakażeniem Helicobacter pylori CRP jest bardzo wysokie i może sięgnąć nawet 500 mg/l. Przy gronkowcach, prątkach gruźlicy, paciorkowcach i pasożytach - CRP podnosi się do około 100 mg/l. Przy wirusach rośnie do około 50 mg/l.

Bardzo podwyższone CRP, kiedy wynik jest trzy cyfrowy jest niestety sygnałem, że organizm został zaatakowany przez nowotwór złośliwy. Przy takich wynikach lekarz zlecający badania powinien natychmiast rozpocząć diagnozę pod kątem rodzaju raka.

Nie jest to wbrew pozorom łatwe zadanie, ponieważ mocno podwyższone CRP może zmienić swój wynik w ciągu 48 godzin. Dlatego przy podejrzeniu poważniejszej choroby lekarz zleca stały monitoring CRP.

CRP jest także brane pod uwagę przy diagnozie i leczeniu chorób serca. Podwyższone CRP wspólnie z innymi objawami może być sygnałem incydentów sercowych, dla przykładu zawału serca.

Ostatnie badania dowiodły, że poziom CRP jest także ściśle powiązany z ryzykiem chorób wieńcowych. Już niewiele podwyższone CRP może być znakiem, że pacjent ma miażdżycę.

Źródła

  1. Jakob M., Normy laboratoryjne, Via Medica, Gdańsk 2010, ISBN 978-83-7555-232-4
  2. Dambro M.R. 5 minut konsultacji klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2006, ISBN 83-89581-97-3
  3. Solnica B., Badania laboratoryjne. Wartości referencyjne, Medycyna Praktyczna, Kraków 2010, ISBN 978-83-7430-267-8
  4. Hyla-Klekot L., Kokot F. (red.), Davidson Choroby wewnętrzne, Urban & Partner, Wrocław 2009, ISBN 978-83-7609-074-0

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Choroba, która zabiła Beethovena. Analiza DNA ujawniła niespodziewanego winowajcę
Choroba, która zabiła Beethovena. Analiza DNA ujawniła niespodziewanego winowajcę
Długie siedzenie szkodzi naczyniom. Zimowy napój pomaga w zapobieganiu zmianom
Długie siedzenie szkodzi naczyniom. Zimowy napój pomaga w zapobieganiu zmianom
Rak coraz częściej staje się chorobą przewlekłą. To sukces medycyny, ale też wyzwania dla systemu
Rak coraz częściej staje się chorobą przewlekłą. To sukces medycyny, ale też wyzwania dla systemu
Błagała o cesarskie cięcie. Dziś jej synek jest niepełnosprawny, a rodzice walczą o sprawiedliwość
Błagała o cesarskie cięcie. Dziś jej synek jest niepełnosprawny, a rodzice walczą o sprawiedliwość
Chudną przez Ozempic. Potem pojawiają się skutki uboczne. Specjaliści apelują ws. oznaczeń
Chudną przez Ozempic. Potem pojawiają się skutki uboczne. Specjaliści apelują ws. oznaczeń
Zwiększa ryzyko nowotworów. Wpływa na procesy zapalne i uszkadza DNA komórek
Zwiększa ryzyko nowotworów. Wpływa na procesy zapalne i uszkadza DNA komórek
Szpital w Bielsku-Białej zamknięty. Doszło tam do tragedii
Szpital w Bielsku-Białej zamknięty. Doszło tam do tragedii
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie