Przemoc psychiczna to forma zaburzonej relacji międzyludzkiej, w której jedna strona zadaje drugiej psychiczny ból i sprawia, że czuje się ona coraz gorzej.
Przemoc psychiczna różni się od fizycznej tym, że nie pozostawia widocznych śladów. Na ciele osoby krzywdzonej nie ma siniaków, zadrapań, etc. Wszystkie rany skrywane są głęboko w sobie.
Stosowanie przemocy psychicznej polega głównie na poniżaniu drugiej osoby, szantażowaniu, grożeniu jej, wyzywaniu i wprawianiu w kompleksy.
Znęcanie psychiczne może przybierać różne formy. Najczęściej objawia się brakiem szacunku do drugiej osoby, lekceważeniem jej potrzeb i własnego zdania. Oprawcy zwykle nie liczą się z opinią swojej ofiary.
Dodatkowo o przemocy psychicznej można mówić także, kiedy oprawca utrudnia ofierze kontakty z innymi ludźmi (na przykład zabrania wychodzić z domu).
Przemoc może wynikać z chorobliwej zazdrości lub poczucia, że druga osoba nas nie szanuje. Są to zazwyczaj błędne przekonania i nie mają odzwierciedlenia w stanie rzeczywistym.
Statystycznie rzecz biorąc, przemoc psychiczną częściej stosują mężczyźni wobec kobiet, choć oczywiście zdarzają się sytuacje odwrotne, w których to kobieta jest oprawcą.
Skłonność do stosowania tego typu przemocy bardzo często wynika z nieprawidłowego wychowania (jeśli np. dziecko przygląda się przemocy w domu, rozumie ją jako naturalną metodę prowadzenia rozmów i rozwiązywania konfliktów).
Także środowisko, w którym przebywamy ma wpływ na ukształtowanie naszej osobowości i może sprzyjać rozwojowi skłonności do przemocy.
Przemocy psychicznej często doświadczają pracownicy ze strony swojego przełożonego. Wówczas chodzi przede wszystkim o poczucie władzy i nadmierne przekonanie, że inni są gorsi i trzeba ich gorzej traktować.
Ofiary przemocy psychicznej (tak samo, jak fizycznej) zwykle wstydzą się komukolwiek o tym opowiedzieć, a więc nie mają szans na otrzymanie pomocy.
Często także boją się, że oprawca zrobi im jeszcze większą krzywdę, jeśli zgłoszą gdzieś złe traktowanie.
Inną sytuacją jest tzw. syndrom sztokholmski, czyli stan, w którym ofiara zaczyna odczuwać więź ze swoim oprawcą i nie czuje potrzeby zgłaszania nigdzie przemocy psychicznej.
Osoba, która stosuje przemoc psychiczną powinna zostać poddana psychoterapii lub zbadana pod kątem chorób psychicznych.
Każdy akt agresji, werbalnej czy nie, jest stanem niepokojącym. Jeśli powtarzają się one regularnie, należy szukać pomocy, kontaktując się z Ogólnopolskim Pogotowiem dla Ofiar Przemocy w Rodzinie (tzw. Niebieską Linią).
