Trombocyty – charakterystyka, rola w organizmie, wskazania do badań, nadpłytkowość, małopłytkowość
Trombocyty (płytki krwi) są to strzępki komórki stanowiące składnik krwi, które są pozbawione głównych organelli. Odgrywają one kluczową rolę w procesach krzepnięcia krwi oraz skurczu naczyń krwionośnych.
Zobacz film: "Badania krwi - trombocyty"
- 1. Co to są trombocyty?
- 2. Rola trombocytów
- 3. Wskazania do oznaczania trombocytów
- 4. Podwyższona liczba płytek krwi
- 5. Małopłytkowość
1. Co to są trombocyty?
Trombocyty powstają w szpiku kostnym. Proces powstawania płytek krwi nazywa się trombopoeazą. Trombocyty nie są w pełni funkcjonalnymi komórkami, a ich fragmentami. Nie posiadają na przykład jądra komórkowego.
W porównaniu do krwinek czerwonych, który żyją nawet do 120 dni, trombocyty mają bardzo małą żywotność, bo jedynie do 10 dni.
2. Rola trombocytów
Główna funkcja trombocytów to udział w procesach krzepnięcia i powstawania strupa. Gdy dochodzi do przerwania ciągłości tkanki, trombocyty natychmiast osiadają na macierzy podśródłbłonkowej. Tam się zlepiają i tworzą czop płytkowy. Nie jest to jeszcze właściwy skrzep, jednak z płytek krwi uwalnia się szereg czynników, które zapoczątkowują proces krzepnięcia i powstawania strupa. Trombocyty pobudzą również do wzrostu tkankę mięśniową.
3. Wskazania do oznaczania trombocytów
Oto najważniejsze wskazania do oznaczania trombocytów:
• Sińce o niewiadomym pochodzeniu, które powstają w sposób łatwy i szybki; • Krwotoki z nosa, które pojawiają się z dużą częstotliwością; • Obfite miesiączki; • Mocne krwawienia nawet podczas niewielkiego skaleczenia; • Krew w stolcu, krwawienia z przewodu pokarmowego; • Sine plamy na skórze, które mogą być efektem podskórnego krwawienia; • Czerwone malutkie krostki na skórze, przypominające wysypkę.
4. Podwyższona liczba płytek krwi
W wyniku różnych zaburzeń w obrębie funkcjonowania trombocytów może dojść do tzw. trombocytozy. Charakteryzuje się ona występowaniem zbyt dużej ilości płytek krwi w odniesieniu do ustalonych norm. Norma ta dla zdrowego człowieka wynosi 150-450 tys./mm³. Podwyższona liczba płytek krwi często zostaje wykryta przez przypadek. W tym przypadku pierwszym zadaniem lekarza jest odnalezienie przyczyny trombocytozy.
Nadpłytkowość może występować w przypadku przewlekłych stanów zapalnych, silnego wysiłku fizycznego, niedoboru żelaza, usunięcia śledziony, a także w przypadku ciąży oraz nowotworów. Jednak mimo wszystko przekroczenie normy nie zawsze musi być związane z występowaniem choroby.
Zobacz też:
5. Małopłytkowość
Liczba trombocytów we krwi może być również za niska. Mamy wtedy do czynienia z tak zwaną trombocytopenią. Małopłytkowość objawia się łatwą skłonnością do krwawień, często występuje w chorobach szpiku, poważnych zakażeniach, nadczynności śledziony oraz przy krwotoku.
Bardzo często w przypadku trombocytopenii możemy obserwować dolegliwości takie jak nagłe pojawienie się wybroczyn w obrębie skóry i błon śluzowych, które nie są związane z jakimkolwiek urazem. W tym przypadku często też występują dolegliwości takie jak nawracające krwawienia z nosa oraz przewodu pokarmowego, a także krwiomocz..
Komentarze