W sezonie zajadasz się cukinią? Takie mogą być skutki dla organizmu
Botanicznie cukinia jest owocem, ale w kuchni traktujemy ją jak warzywo. Jest bardzo uniwersalnym składnikiem wielu dań, który nie tylko urozmaici codzienny jadłospis; jest cennym źródłem witamin, minerałów i przeciwutleniaczy. Jak cukinia wpływa na nasz organizm?
W tym artykule:
Co o cukinii wiedzieć powinniśmy?
Cukinia, potocznie nazywana także kabaczkiem, to odmiana dyni zwyczajnej z rodziny dyniowatych, do której należą również melony, dynie i ogórki. W Polsce cukinia cieszy się niezwykłą popularnością ze względu na swoje wszechstronne kulinarne zastosowanie. Osiąga nawet metr długości, ale zazwyczaj zbiera się ją, gdy jest jeszcze niedojrzała - ma wtedy poniżej 20 cm. Występuje w kilku odmianach i barwach - od intensywnie żółtej po ciemnozieloną. Warto zwrócić też uwagę na fakt, że warzywo to im cięższe, tym lepsze.
Co ciekawe, cukinia pod względem botanicznym klasyfikowana jest jako owoc, ponieważ powstaje z kwiatu i zawiera nasiona. W kuchni powszechnie traktowana jest jako warzywo ze względu swój smak i sposób przyrządzania.
Cukinię od lat wykorzystywano w medycynie ludowej do leczenia wielu dolegliwości - wierzono, że zwalcza przeziębienia i infekcje, ból oraz różne dolegliwości zdrowotne. Nie wszystkie jej tradycyjne zastosowania znajdują jednak potwierdzenie w badaniach naukowych. Współczesna wiedza pokazuje, że cukinia ma wiele cennych właściwości zdrowotnych i stanowi wartościowy element diety.
Wartości odżywcze
Cukinia ma bardzo mało kalorii - w 100 gramach surowej porcji znajduje się około 20 kcal, poza tym zawiera:
- 1,2 g białka,
- 0,1 g tłuszczów,
- 3,1 g węglowodanów,
- 1 g błonnika.
Taki skład powoduje, że cukinia jest polecana przez specjalistów od żywienia. Stanowi cenne źródło składników mineralnych, takich jak magnez, potas, żelazo, a także witamin - C, K, PP i B1.
Zawartość przeciwutleniaczy
Cukinia słynie z wysokiej zawartości przeciwutleniaczy, czyli cennych związków roślinnych, które pomagają chronić organizm przed uszkodzeniami wywoływanymi przez wolne rodniki.
Znajdują się tu także spore zasoby karotenoidów - takie jak luteina, zeaksantyna i beta-karoten. Ich działanie jest niezwykle wartościowe, ponieważ wspierają funkcjonowanie narządu wzroku i poprawiają stan skóry. Zdaniem naukowców, stanowią także pewnego rodzaju ochronę przed niektórymi rodzajami nowotworów, na przykład rakiem prostaty.
Badania wskazują, że najwięcej przeciwutleniaczy znajduje się w skórce rośliny.
Właściwości lecznicze
Trawienie
Cukinia może wspomagać prawidłowe trawienie na kilka sposobów. Po pierwsze, jest bogata w wodę, która zmniejsza ryzyko zaparć. Zawiera błonnik rozpuszczalny i nierozpuszczalny.
Błonnik rozpuszczalny odżywia korzystne bakterie jelitowe, które wytwarzają krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), stanowiące pokarm dla komórek wyściełających jelita. Błonnik nierozpuszczalny z kolei wspomaga perystaltykę jelit, co zmniejsza ryzyko zaparć. Efekt ten jest jeszcze silniejszy, jeśli w diecie znajduje się odpowiednia ilość płynów.
Odchudzanie
Błonnik ma jeszcze jedną, ważną zaletę - jest sprzymierzeńcem osób dbających o linię. Po pierwsze, zmniejsza uczucie głodu, dzięki czemu pomaga w kontrolowaniu apetytu. Po drugie, jest bogaty w wodę i jest niskokaloryczny; jego regularne spożywanie może pomóc w utracie wagi.
Badania konsekwentnie pokazują, że wysoka podaż owoców i warzyw przynosi pozytywne efekty w procesie odchudzania, a spożycie warzyw nieskrobiowych, ciemnozielonych lub żółtych - o podobnym profilu odżywczym do cukinii - wydaje się szczególnie korzystne dla odchudzania.
Cukinia a poziom cukru we krwi
Po cukinię powinny sięgnąć osoby z cukrzycą typu 2, ponieważ to warzywo zawiera bardzo mało węglowodanów i nie powoduje gwałtownych skoków cukru we krwi. Dzięki temu pomaga utrzymać stabilny poziom glukozy.
Co więcej, błonnik zawarty w cukinii może zwiększać wrażliwość na insulinę, co dodatkowo pomaga w stabilizacji poziomu cukru.
Zdrowe serca
Duża zawartość błonnika w cukinii może odgrywać kluczową rolę dla zdrowia serca. Według badań, wśród osób jedzących więcej błonnika zauważono niższe ryzyko chorób serca. Pektyny, czyli jeden z rodzajów błonnika rozpuszczalnego, są szczególnie skuteczne w obniżaniu poziomu cholesterolu całkowitego oraz "złego" cholesterolu LDL.
Cukinia jest również bogata w potas, który może pomagać w obniżaniu wysokiego ciśnienia krwi poprzez rozszerzanie naczyń krwionośnych. Utrzymywanie prawidłowego ciśnienia krwi wiąże się zaś z niższym ryzykiem chorób serca i udaru.
Cukinia - zastosowanie w kuchni
Cukinia jest niezwykle wszechstronna i można ją jeść zarówno na surowo, jak i po obróbce termicznej (gotowaniu, smażeniu, czy grillowaniu). Ze względu na uniwersalny, delikatny i nieco orzechowy smak można wykorzystać ją do przyrządzenia wielu różnorodnych dań - zup, sałatek, dań z warzywami, a nawet deserów, takich jak ciasto z cukinii, babeczki czy placki.
Z cukinii można zrobić zdrowsze frytki - pieczone w piekarniku z dodatkiem przypraw. Komponuje się zarówno z ziemniakami, jak i ryżem, kaszą czy też makaronem. Smaczna, tania i zdrowa - czego chcieć więcej?
Źródła
- healthline.com
- verywellhealth.com
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.