Zbadali wpływ mięsa na rozwój cukrzycy. Naukowcy przestrzegają
Dieta ma niebagatelne znaczenie dla zachowania właściwego poziomu cukru, a wszelkie "grzeszki" żywieniowe mogą prowadzić do cukrzycy. Nie zawsze jednak to będzie podjadanie słodyczy. Badania naukowe wskazują, że mięso, zarówno przetworzone, jak i czerwone bogate w żelazo, może znacząco zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2. Eksperci alarmują: nie chodzi o całkowitą eliminację mięsa, lecz o rozsądne wybory i zmianę stylu życia.
W tym artykule:
Mięso a cukrzyca
Na łamach prestiżowego czasopisma "The Lancet" ukazała się obszerna analiza, obejmująca 31 badań z udziałem aż 2 mln osób z 20 krajów. Naukowcy sprawdzili, jak różne rodzaje mięsa wpływają na rozwój cukrzycy typu 2. Wyniki nie pozostawiają złudzeń: już dwa plasterki szynki dziennie (ok. 50 g) zwiększają ryzyko choroby o 15 proc. Zjedzenie 100 g czerwonego mięsa oznacza wzrost ryzyka o 10 proc., a taka sama ilość mięsa drobiowego o 8 proc.
Badacze zauważyli też, że szczególnie groźne jest częste jedzenia mięsa przez osoby z nadwagą. - Odkryliśmy, że około połowa ryzyka związanego ze spożywaniem czerwonego mięsa pojawia się wtedy, gdy współistnieje nadmierna masa ciała – wyjaśnił dr Walter Willett z Harvard TH Chan School of Public Health.
Podobny punkt widzenia przedstawił dietetyk kliniczny Kamil Paprotny w rozmowie z WP abcZdrowie. - Największe zagrożenie stanowi nie tyle sam fakt jedzenia czerwonego mięsa, ile wybieranie tłustych kawałków i ich smażenie. Tak przygotowane mięso sprzyja wzrostowi masy ciała, a wysokie BMI jest kluczowym czynnikiem rozwoju cukrzycy - podkreślił.
Żelazo to "miecz obosieczny"
Kolejny niepokojący sygnał płynie z badań opublikowanych w "Nature Metabolism". Tym razem naukowcy przyjrzeli się mięsu bogatemu w żelazo hemowe. Okazało się, że jego nadmierne spożycie zwiększa ryzyko cukrzycy aż o 26 proc. Mechanizm może być wielotorowy: żelazo hemowe nasila stres oksydacyjny, sprzyja powstawaniu szkodliwych związków N-nitrozowych w jelitach i negatywnie wpływa na mikrobiotę.
- Żelazo to składnik niezbędny, ale jednocześnie "miecz obosieczny". Niedobór prowadzi do anemii, jednak jego nadmiar – zwłaszcza w postaci żelaza hemowego – może podnosić ryzyko zapalenia i cukrzycy - tłumaczył dr Frank B. Hu, współautor badania.
Kamil Paprotny przypomniał, że wcześniejsze prace również wiązały żelazo hemowe z insulinoopornością i ryzykiem nowotworów jelita grubego. - Nie chodzi o całkowite wyeliminowanie mięsa z diety. Kurczak, indyk czy królik w rozsądnych ilościach, najlepiej gotowane lub przygotowywane na parze, mogą być wartościowym źródłem białka. Czerwone mięso, jeśli już, powinno być chude i poddane obróbce, która nie wytwarza toksycznych produktów - zaznaczył ekspert.
Objawy cukrzycy
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia na cukrzycę choruje już ponad 500 mln osób na świecie, a do 2050 r. liczba ta może sięgnąć miliarda.
W Polsce problem dotyczy ok. 3-4 mln pacjentów, wiele osób zmaga się też ze stanami przedcukrzycowymi, takimi jak insulinooporność czy otyłość. - Wzrost zachorowań jest wręcz galopujący i może przyjść szybciej, niż przewidywano - ostrzegł prof. Grzegorz Dzida, diabetolog i członek Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego na łamach WP abcZdrowie.
Choroba rozwija się często skrycie. Do pierwszych objawów zalicza się:
wzmożone pragnienie i suchość w ustach,
częste oddawanie moczu (także nocą),
senność, przewlekłe zmęczenie i problemy z koncentracją.
Jeśli symptomy te występują, konieczna jest konsultacja lekarska i badania poziomu glukozy we krwi.
Najskuteczniejszą bronią przeciw cukrzycy pozostaje styl życia. Kluczowe jest utrzymanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna i zdrowa dieta.
Eksperci Ministerstwa Zdrowia polecają model żywieniowy zbliżony do diety DASH czy śródziemnomorskiej, bogaty w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, rośliny strączkowe i ryby. Ograniczać należy natomiast cukry proste, tłuszcze nasycone oraz przetworzone mięso.
Magdalena Pietras, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- The Lancet
- Nature Metabolism
- Ministerstwo Zdrowia
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.