ABC antykoncepcji - czy wiesz, które metody są najskuteczniejsze?
Antykoncepcja stosowana jest już od starożytności, jednak dopiero w XX wieku powstały skuteczne oraz bezpieczne metody. Na rynku dostępnych jest wiele sposobów pozwalających na uniknięcie niechcianej ciąży. Przeciwniczki mechanicznych rozwiązań mogą skorzystać z tych naturalnych.
1. Co należy wiedzieć o antykoncepcji?
Kontrola płodności (inaczej nazywana kontrolą narodzin) to zbiór metod bądź środków, które służą zapobieganiu ciąży. Bezpieczny seks nie tylko chroni przed niechcianą ciążą, ale także może ustrzec nas przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Istnieje bardzo dużo sposobów zapobiegania ciąży. Jedni decydują się na te naturalne, inni wybierają sztuczne. Antykoncepcja powoduje świadome planowanie rodziny. Dostępne możliwości pozwalają na regulację płodności oraz odpowiedzialne podjęcie decyzji o tym, kiedy chcemy posiadać potomstwo.
2. Naturalne metody antykoncepcji
Naturalne metody zapobiegania ciąży nie mają wpływu na przebieg stosunku płciowego, organizm kobiety oraz jej gospodarkę hormonalną.
- Metoda kalendarzowa
Dni płodne – przy założeniu, że cykl jest prawidłowy i obejmuje 28 dni, trwają one od 8 do 17 dnia włącznie. Wówczas komórka jajowa obumiera. Pozostałe dni uważane są za niepłodne, ale kiedy kobieta oblicza swoje płodne dni, powinna pamiętać, że plemnik może żyć w drogach rodnych nawet do 5 dni, a komórka jajowa po owulacji żyje 1–2 doby. Obliczanie dni płodnych oraz niepłodnych jest bardzo proste, ale trzeba wiedzieć, że ta metoda zapobiegania ciąży nie jest do końca skuteczna, ponieważ cykl menstruacyjny bywa nieregularny.
- Obserwacja śluzu (metoda Billingsów)
Najprostszym sposobem na zbadanie śluzu jest ocena jego obecności bądź braku podczas czynności fizjologicznych, które mają miejsce w ciągu dnia. W tym celu najlepiej użyć chusteczki, którą pobieramy śluz do oceny. Powinno się to robić wieczorem, przed stosunkiem lub oddaniem moczu. Dni płodne objawiają się występowaniem śliskiego, gładkiego, jasnego, przezroczystego, szklistego i rozciągliwego śluzu. Pojawia się on około 6 dni przed owulacją. W tym czasie kobiety odczuwają wilgotność i śliskość w okolicach intymnych. Jego wodnisty charakter umożliwia przeżycie oraz zwiększa zdolności ruchowe plemników, które mogą zapłodnić komórkę jajową. Jeżeli śluz praktycznie zanika albo staje się mętny, nieprzejrzysty, białawy lub żółtawy, gęsty i lepki, świadczy to o dniach niepłodnych.
- Metoda objawowo-termiczna (metoda angielska)
Polega na połączeniu kilku sposobów naturalnego planowania ciąży. Oprócz prowadzenia kalendarzyka i obserwacji śluzu, stosuje się także mierzenie temperatury. Wybierając tę metodę należy pamiętać, że w pierwszej połowie cyklu temperatura wynosi 36,6 stopni Celsjusza. Tuż przed owulacją – 36,3–36,4 stopnie. Natomiast po owulacji – 36,9–37,2. Okres płodny u kobiet regularnie miesiączkujących trwa 9 dni: 6 dni przed wzrostem temperatury oraz 3 dni po jej podwyższeniu.
3. Sztuczne metody zapobiegania ciąży
Chociaż są najskuteczniejsze, często ingerują w organizm kobiety, a czasami w przebieg aktu miłosnego i same odczucia podczas seksu.
- Metody mechaniczne
Prezerwatywy dla mężczyzn dostępne są w różnych rozmiarach, a nawet wersjach smakowych i kolorystycznych. Wykonane są z lateksu, na który niektórzy panowie mogą mieć uczulenie. Kondomy są jednorazowe, oprócz ciąży chronią także przed chorobami wenerycznymi, żółtaczką i AIDS.
- Antykoncepcja hormonalna
Pigułki, plastry i zastrzyki to jedne z najbardziej komfortowych i skutecznych metod antykoncepcyjnych, jednak uwalniane do organizmu kobiety hormony nie są dla niej obojętne. Odpowiednio dobrane ich dawki zatrzymują wydzielanie gonadotropin (FSH i LH), co hamuje owulację i zapobiega ciąży.
- Wkładka wewnątrzmaciczna
To mały, giętki przedmiot, który ma długość 2–4 centymetry. Niektóre wkładki wewnątrzmaciczne codziennie rano uwalniają hormon (progesteron) z kapsułki, która jest umieszczona w trzonie spiralki. Może ona też wytwarzać tzw. sterylny stan zapalny, który uniemożliwia zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej.
- Antykoncepcja awaryjna
Jest stosowana po stosunku, podczas którego dojdzie do „awarii”: kiedy kobieta zapomni wziąć tabletkę, gdy pęknie prezerwatywa bądź gdy poniesie nas podczas miłosnych igraszek i w ogóle się nie zabezpieczymy, a dojdzie do wytrysku. Tabletka „po” zyskuje ostatnio na popularności, ponieważ można ją kupić bez recepty. Chociaż można ją przyjąć aż do 72 godzin po stosunku, nie jest traktowana jako aborcja, ponieważ nie zalicza się jej do środków wczesnoporonnych. Działa po zapłodnieniu, ale przed zagnieżdżeniem się zarodka.
Dostępne metody antykoncepcyjne sprawiają, że kobieta może świadomie zaplanować swoją ciążę. Przed zastosowaniem wybranego sposobu warto wybrać się do ginekologa i razem z nim ustalić odpowiedni dla nas rodzaj antykoncepcji.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
