Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (861 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Groźne pasożyty, które kochają wodę. Przebijają się przez ścianę jelita i wwiercają w wątrobę

 Karolina Rozmus
12.07.2023 19:00
Groźne pasożyty, które kochają wodę. Przebijają się przez ścianę jelita i wwiercają w wątrobę
Groźne pasożyty, które kochają wodę. Przebijają się przez ścianę jelita i wwiercają w wątrobę (Getty Images)

Jeśli planujesz wycieczkę w egzotyczne zakątki świata, należy być ostrożnym. Ale w Polsce też dochodzi do zakażeń, choć znacznie rzadziej. Motylica wątrobowa wbrew swojej nazwie może lokalizować się w różnych narządach, w tym w płucach, trzustce czy mózgu. Pierwsze objawy są niepozorne i mogą sugerować dolegliwości gastryczne.

spis treści

1. Łyk wody, źdźbło trawy, niedogotowane mięso

Motylica wątrobowa (łac. Fasciola hepatica), przywra o biało-szarym spłaszczonym ciele osiągającym nawet pięć centymetrów długości, powszechnie bytuje wśród zwierząt gospodarskich, szczególnie u owiec czy kóz, rzadziej u koni, zajęcy czy świń. Czasami żywicielem ostatecznym pasożyta staje się człowiek – w naszej strefie klimatycznej zdarza się to sporadycznie, ale w niektórych krajach tropików fascjoloza jest znacznie częstsza.

- Zarażenia najczęściej dotyczą krajów azjatyckich i krajów Ameryki Południowej jak Peru, Boliwia, Chile. Według szacunków ponad dwa miliony ludzi na świecie może być zarażonych, co jest związane z warunkami higienicznymi, ale też innym stylem życia – wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie prof. dr hab. n. med. Joanna Matowicka-Karna z Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.

Jaja pasożyta wydalone przez zwierzęta trafiają do zbiorników wodnych, a po wykluciu larwy na żywiciela wybierają bytujące tam ślimaki. Po opuszczeniu ciała mięczaka otorbiona metacerkaria, czyli forma przetrwalnikowa, pływa swobodnie w wodzie lub przyczepia się do wodnej flory.

Zobacz film: "Uważaj na pasożyty. Możesz je mieć, nawet o tym nie wiedząc"

- W Polsce do zarażenia może dojść w sytuacji, gdy np. wędkarz, który siedzi nad wodą, pogryza trawę skażoną motylicą, do zarażenia może też dojść w czasie kąpieli w stawie, gdy człowiek napije się przypadkowo wody z metacerkariami. Najczęściej to bajoro, bo żywiciele pośredni, czyli ślimaki lubią płytkie, błotniste rozlewiska – tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie dr Jarosław Pacoń z Zakładu Parazytologii Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, dodając, że co roku stwierdza się kilka przypadków zarażenia motylicą w Polsce.

Innym, rzadszym mechanizmem przenikania motylicy do ludzkiego organizmu jest spożywanie surowego lub niedogotowanego mięsa, a konkretnie wątroby cielęcej czy wołowej. Jak zwraca uwagę ekspert, takie przypadki zdarzają się wśród niektórych nacji krajów hiszpańskojęzycznych.

- Młode, kilkumilimetrowe motylice wydostają się ze spożywanego niedogotowanego mięsa. W taki sposób może dojść do zarażenia błony śluzowej policzków czy przełyku, a nawet żołądka – mówi. - To się też często zdarza u myśliwych, nawet w Polsce jest to możliwe, kiedy zarażona jest sarna czy jeleń i spożywamy niepoddaną odpowiedniej obróbce termicznej wątróbkę.

2. Przebijają się przez ścianę jelita i wwiercają w wątrobę

Ostra faza choroby może trwać od dwóch do pięciu miesięcy, a jej nasilenie zależy od intensywności inwazji motylicy, stąd zdarzają się przypadki bezobjawowe. Najczęściej jednak chory ma szereg objawów.

- Zarażenie jest bolesne. Metacerkarie przechodzą do jelita, tam młode przywry wykluwają się z cysty i przebijają przez ścianę jelita, następnie wwiercają się przez torebkę wątrobową do miąższu wątrobowego. Przebijając się przez jelito, mogą też trafić na naczynie krwionośne i w ten sposób zanoszone są z żyły wrotnej do miąższu wątroby, ostatecznie pasożytując w przewodach żółciowych. To bolesne, a im więcej motylic, tym gorzej – mówi parazytolog.

Prof. Matowicka-Karna zwraca uwagę, że spektrum dolegliwości w tej infekcji pasożytniczej może być bardzo szerokie.

- Alarmujące na pewno są dolegliwości ze strony układu pokarmowego, w tym wątroby, reakcje alergiczne np. pokrzywki, kaszel, duszności, ból brzucha, wymioty i nudności czy gorączka. Wszystko zależy od tego, gdzie motylica się zlokalizuje: pasożyt może wędrować nawet do płuc czy innych narządów oraz tkanek – wylicza ekspertka.

Z kolei prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych, zwraca uwagę, że choć motylica wątrobowa zdarza się rzadko, to jest trudna w leczeniu, ale też diagnozie.

- Obraz w chorobie może przypominać naciek nowotworowy w wątrobie, stąd diagnostyka jest trudna i żmudna – przyznaje w rozmowie z WP abcZdrowie. - Pamiętajmy, że wątroba bardzo długo nie daje żadnych dolegliwości. Może być więc tak, że objawy zarażenia będą mało charakterystyczne – osłabienie, słabszy apetyt, wzdęcia, pobolewanie w nadbrzuszu w postaci nękającego nieustannie tępego bólu – podkreśla.

W razie braku postawionej w czasie diagnozy pasożyt może stopniowo uszkadzać tkanki czy narządy, zwłaszcza że średnia długość życia motylicy wątrobowej wynosi ok. dziesięć lat.

3. Chroń się. Wystarczą trzy zasady

Jak się ustrzec przed motylicą? Eksperci mają trzy rady – unikać picia wody z niepewnego źródła, zwłaszcza podczas urlopu za granicą, uważać na przypadkowe spożywanie wody na terenach zbiorników jak wspomniane już stawy, a także starannie myć warzywa i owoce przed spożyciem. To istotne nie tylko z uwagi na motylicę wątrobową, ale również inne pasożyty, jak owsica czy glistnica oraz śmiertelnie groźny i wcale nie tak rzadki w Polsce tasiemiec bąblowcowy. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny w Polsce w samym czerwcu 2023 zdiagnozowano już 29 przypadków zarażenia bąblowcem.

Z kolei wycieczki w odległe zakątki świata i spożywanie niedogotowanego czy surowego mięsa ryb to również większe ryzyko zakażenia anisakiozą, chorobą wywoływaną przez nicienie Anisakis marina. W surowych ostrygach mogą natomiast bytować pierwotniaki rodzaju Bonamia. Podobnie jak nicienie objawiają się przez dolegliwości typowe dla nieżytu żołądka czy jelit. Z kolei plażowanie, zwłaszcza w egzotycznych miejscach, może zwiększać ryzyko ankylostomatozy, choroby wywoływanej przez nicienie Ancylostoma, a także innej choroby pasożytniczej – schistomatozy.

- Innym rodzajem przywr, które również mogą atakować w krajach tropikalnych, jest Schistosoma. Do zarażenia dochodzi głównie w krajach Ameryki Południowej, na Karaibach czy w Afryce nad Nilem. Schistosoma haematobium wnika przez skórę, więc ryzyko zarażenia pojawia się w momencie, gdy bosymi stopami będziemy chodzić po plaży czy brodzić po wodzie. Pasożyty dostają się do naczyń żylnych i tą drogą wędrują do różnych narządów, ale też do ośrodkowego układu nerwowego – dodaje prof. Matowicka-Karna.

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze