Jeśli lubisz wstawać rano, nie powinieneś pracować wieczorem
Od dawna wiadomo, że osoby wstające wcześnie pracują wieczorem mniej wydajnie od osób o chronotypie 'nocnych marków'. Jednak naukowcy z Higher School of Economics i Uniwersytetu Oxford odkryli nowe cechy odróżniające styl życia tych dwóch typów ludzi. W nocy 'ranne ptaszki' wykazują szybszy czas reakcji podczas rozwiązywania zadań wymagających skupienia niż 'nocne marki', jednak im później, tym więcej popełniają błędów.
Pozbawienie snu oraz ogólne zwiększenie czasu, który spędzamy na jawie może mieć negatywny wpływ na mechanizmy skupiania uwagi naszego mózgu. Nicola Barclay i Andriy Myachykov przeprowadzili eksperyment który jako pierwszy bada wpływ braku snu na ludzi z różnymi chronotypami, a dokładniej, jaki wpływ ma brak snu na mechanizmy skupiania uwagi.
W eksperymencie udział wzięło dwudziestu sześciu ochotników (13 mężczyzn, 13 kobiet) o średniej wieku 25 lat. Uczestnicy musieli unikać snu przez 18 godzin, od 8 rano do 2 w nocy, poza tym trzymając się swojej dziennej rutyny. Na początku i końcu czasu spędzonego na jawie zostali oni poproszeni o wypełnienie dwóch kwestionariuszy: jednego dotyczącego skupiania uwagi a drugiego ich chronotypu.
Badacze nie znaleźli żadnych ważnych różnic pomiędzy wynikami kwestionariusza dotyczącego skupiania uwagi wypełnionego rano, jednak test wypełniony wieczorem wykazywał wyraźniejszy kontrast pomiędzy dwoma chronotypami.
Osoby poranne wypełniły test szybciej niż osoby nocne, co było raczej niespodziewanym wynikiem, jednak naukowcy szybko znaleźli na to wytłumaczenie.
Wiąże się to z odmiennym podejściem, jakie obie grupy miały do wykonywania zadania. Osoby nocne traktowały swoje zadanie poważniej, gdy chodziło o zadania wymagająe więcej czasu i uwagi podczas ich preferowanych godzin, czyli późnym wieczorem lub nocą.
"Aby poradzić sobie z najtrudniejszym testem - dotyczącym skupiania uwagi - konieczne było koncentrowanie się na głównych bodźcach wzrokowych, a zarazem na ignorowaniu towarzyszących zadaniu bodźców, które miały za zadanie rozproszyć uczestnika i odwrócić jego uwagę od głównego zadania" - mówi Andriy Myachykov.
Wykonanie tego zadania wymaga wzmożonej koncentracji. "Interesujące jest to, że mimo iż osoby nocne spędzają więcej czasu na wykonanie zadania niż osoby poranne, robią to poprawniej i z większą dokładnością" - dodaje.
Według drugiego testu koncentracji podjętego o 2 w nocy, po 18 godzinach braku snu, osoby nocne okazały się wolniejsze, jednak bardziej dokładne od osób porannych.
Koniecznie przeczytaj
"Z jednej strony wiadomo, że osoby o chronotypie nocnym są dokładniejsze w późniejszych godzinach, ale jaki ma to wpływ na szybkość i dokładność, z jaką wykonują zadania polegające na koncentracji - tego nie wciąż nie wiadomo. Nasze badanie pokazuje, że osoby nocne pracujące późnym wieczorem poświęcają szybkość na rzecz poprawności" - wyjaśnił Andriy Myachykov.
Wyniki tego badania mogłyby mieć wpływ na system edukacji lub zarządzanie zasobami ludzkimi w niektórych dziedzinach. Dla pilotów, kontrolerów lotu, kierowców itp. skupienie, zdolność do radzenia sobie z dużymi ilościami danych i czas reakcji są bardzo ważne. Podczas nagłych wypadków te cechy mogą grać kluczową rolę. Wyniki tych badań mogą też być znaczące dla osób pracujących na nocną zmianę.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.