Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (868 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Boks - historia, rodzaje boksu, kategorie wagowe, sprzęt bokserski

Boks to jedna z najpopularniejszych sztuk walki.
Boks to jedna z najpopularniejszych sztuk walki. (123rf)

Boks, zwany inaczej pięściarstwem, to sport walki, w którym dwóch zawodników walczy ze sobą jedynie przy użyciu pięści osłoniętych specjalnymi rękawicami ochronnymi. Boks należy do najstarszych sportów, znany był już w starożytnym Rzymie i Grecji i wchodził w zakres programu greckich igrzysk olimpijskich. Walka bokserska polega na tym, by zawodnicy zadawali sobie dobre technicznie ciosy bokserskie. Wyróżnia się ciosy proste, ciosy sierpowe oraz tzw. haki, czyli ciosy z dołu – podbródkowe lub na korpus.

spis treści

1. Historia boksu

Boks znano już w starożytnym Rzymie oraz w Helladzie i włączono go do programu ówczesnych igrzysk olimpijskich. Bijatyki dwóch zawodników były bardzo brutalne i często kończyły się śmiercią. Pozbawiony określonych reguł boks starożytny miał niewiele wspólnego ze sportem.

Boks jako dyscyplina sportowa narodził się w 1719 roku w Anglii. Wówczas to James Figg, uznawany za pierwszego w historii mistrza Anglii, założył przy Tottenham Court Road w Londynie „akademię” boksu. Walczący nie nosili rękawic i zadawali ciosy, dopóki któryś z nich nie opadł z sił.

W 1730 roku Jamesa Figga zastąpił Jack Broughton, który przez 18 lat zachował mistrzowski tytuł i jako pierwszy skodyfikował podstawowe zasady tego sportu. Wstrząśniety śmiercią na ringu jednego ze swoich przeciwników, George'a Stevensona, sformułował i wprowadził w życie zbiór reguł walki.

Zobacz film: "Boks - podstawowe ciosy"

Rękawice – podstawowy atrybut boksera, pojawiły się dopiero w 1881 roku. W 1916 podjęto decyzję o ograniczeniu oficjalnych walk o mistrzostwo do piętnastu rund po trzy minuty każda, z jednominutowymi przerwami.

W przypadku amatorów formułę ograniczono do trzech trzyminutowych rund. W latach 80. XX wieku, wskutek tragicznej śmierci koreańskiego boksera Kim Duk-koo, walki zawodowe ograniczono do dwunastu rund.

2. Rodzaje boksu

Istnieją różne rodzaje boksu, wykorzystujące główne techniki bokserskie: uderzenia pięścią przy użyciu specjalnych rękawic bokserskich. W przypadku boksu, kopnięcia są niedozwolone. Odmianą boksu dopuszczającą kopanie jest kick-boxing.

Te sporty walki to zwykle walka w stójce, a przeciwnik, który leży, nie może kontynuować walki, dopóki nie wstanie. Niedopuszczana jest więc tzw. walka w parterze, czyli kiedy przeciwnicy leżą lub klęczą, praktykowana w innych sportach walki.

2.1. Boks zawodowy a boks amatorski

Boks zawodowy różni się od boksu amatorskiego zarówno samą rozgrywką, jak i organizacją walk. Oczywiście boks zawodowy, jak sama nazwa wskazuje, przeznaczony jest dla profesjonalnych bokserów, natomiast boks amatorski dla amatorów.

W obu przypadkach istnieje podział na kategorie wagowe, a w boksie amatorskim także kategorie wiekowe. W boksie zawodowym grają tylko zawodnicy powyżej 23. roku życia.

W boksie zawodowym inaczej podejmowana jest decyzja o zwycięstwie jednego z zawodników. Często bokser wygrywa po znokautowaniu przeciwnika. Każdy sędzia przyznaje punkty jednemu z zawodników po każdej rundzie. Po walce, jeśli nie dojdzie do nokautu, punkty są sumowane.

W boksie amatorskim liczy się walka na punkty, które przyznawane są za czyste uderzenia. Sędziowie używają elektronicznego systemu podliczania punktów, za każde czyste uderzenie przyznają zawodnikowi punkt, który będzie wzięty pod uwagę pod warunkiem, że inni sędziowie także go za taki uznają.

Boks amatorski jest rozgrywany na igrzyskach olimpijskich. Aby zdobyć tytuł mistrza boksu amatorskiego, trzeba zwyciężyć na olimpiadzie w swojej kategorii wagowej. Można także uczestniczyć w Turniejach Boksu Amatorskiego, które są rozgrywane na różnych szczeblach, także na szczeblu światowym.

Z boksem zawodowym sprawa jest bardziej skomplikowana ze względu na Federacje Bokserskie, z których na świecie najbardziej liczą się 3: WBA (World Boxing Association), WBC (World Boxing Council) i WBO (World Boxing Organization).

Boks zawodowy nie ma jednego turnieju, który wyłoniłby mistrza świata. Zamiast tego przez każdą z federacji organizowane są walki zawodników i ustalane rankingi.

W jednym momencie może więc być 3 uznanych mistrzów świata boksu zawodowego w jednej kategorii wagowej. Oczywiście, może także zdarzyć się sytuacja, że jeden bokser zdobędzie tytuł mistrzowski u wszystkich federacji – stało się tak w przypadku Mike'a Tysona.

2.2. Kick-boxing

Kick-boxing to połączenie bokserskich uderzeń pięściami z kopnięciami. Wyróżnia się kilka rodzajów kick-boxingu:

  • boks syjamski,
  • boks chiński,
  • boks birmański,
  • boks francuski,
  • kick-boxing amerykański,
  • kick-boxing francuski.

Boks syjamski (tajski) to rodzaj boksu mocno wykorzystujący walkę w klinczu, czyli inaczej walkę w zwarciu. To przytrzymywanie się zawodników rękami, tylko podczas walki w stójce. Uderzenia wykonuje się głównie łokciami i kolanami. W odmianie zawodowej nie wykorzystuje się ochraniaczy.

Boks chiński dopuszcza ciosy pięściami, a więc typowe ciosy bokserskie, kopnięcia oraz rzuty. Wykorzystuje także elementy chińskich sztuk walki.

Boks birmański to rodzaj kick-boxingu zbliżony do boksu tajskiego. Nie używa się podczas walki żadnych ochraniaczy. Ręce zawodnicy owijają materiałem. Można uderzać głową, kopać i obalać przeciwnika na ziemię.

Boks francuski (savate) wyróżnia się wśród innych odmian kick-boxingu tym, że walczy się w butach.

Kick-boxing amerykański wywodzi się z karate, a konkretnie z full-contact karate. Dopuszcza on uderzenia rękami i nogami.

Kick-boxing japoński jest uznawany za formę boksu tajskiego. Dopuszcza on nie tylko uderzenia pięściami i łokciami, kopnięcia kolanami, ale także rzuty judo.

W żadnym rodzaju boksu nie są dozwolone ciosy poniżej pasa, a zawodnik leżący nie może walczyć, dopóki się nie podniesie. To łączy wszystkie rodzaje boksu, bez względu na to, skąd się wywodzą.

3. Trenowanie boksu

Trening bokserski wymaga dobrej kondycji fizycznej i siły mięśniowej. W skutecznym zadawaniu ciosów liczą się także właściwa technika, szybkość i koncentracja. Dobry bokser powinien nie tylko przykładać dużą wagę do muskulatury ciała i siły mięśni rąk oraz obręczy barkowej, ale też do zwinności nóg i umiejętności unikania ciosów przeciwnika.

Podstawowy element techniki w walce bokserskiej stanowią właśnie ciosy. Prawidłowo ciosy bokserskie powinny być zadawane przednią, wypchaną cześcią zamkniętej rękawicy w przednie i boczne części głowy, do linii uszu oraz powyżej pasa z przodu i z boku do linii ramion opuszczonych luźno wzdłuż tułowia.

3.1. Ciosy bokserskie

Rozróżnia się ciosy sierpowe, ciosy proste oraz ciosy z dołu. W zależności od tego, która ręka zadaje ciosy, mówi się o ciosach prawych i lewych. W zależności od celu ataku można wymienić ciosy na górę – w głowę – i ciosy na dół, czyli w tułów.

Jeśli wziąć pod uwagę zasięg ręki, wyróżnia się ciosy krótkie i długie. Najczęściej stosowane w walce są ciosy proste. Charakteryzują się dużą szybkością i skutecznością. Wykorzystuje się je do ataku na dystans i w półdystansie oraz jako kontrciosy w obronie.

Rozróżnia się cztery podstawowe ciosy proste: lewy prosty na górę, lewy prosty na dół, prawy prosty w górę i prawy prosty na dół. W angielskiej terminologii bokserskiej cios wykonywany tą ręką, po której stronie znajduje się wysunięta do przodu noga, określa się jako jab, zaś przeciwną ręką – cross.

Ciosy sierpowe to ciosy boczne, które dochodzą do przeciwnika z boku. Najczęściej stosowane są w półdystansie i charakteryzują się silną pracą skrętną tułowia z przeniesieniem ciężaru ciała w kierunku ciosu. Muszą być wykonywane przy współudziale pracy nóg, bioder i barków.

Podstawowe ciosy sierpowe, to: lewy sierpowy, prawy sierpowy, lewy sierpowy wydłużony oraz prawy sierpowy wydłużony. W angielskiej terminologii określane są jako hook.

Ciosy z dołu (ang. uppercut) zadawane są ręką ugiętą w łokciu i stosowane w półdystansie i w zwarciu, w ataku i obronie. Podstawowymi ciosami z dołu są prawy z dołu i lewy z dołu.

3.2. Pozycje obronne w boksie

Podstawowymi pozycjami obronnymi w walce bokserskiej są:

  • odskok – bokser wychodzi poza zasięg ciosów przeciwnika poprzez odbicie się z obu nóg do tyłu,
  • odchylenie – element techniki stosowany w obronie, polegający na cofnięciu tułowia poza zasięg ciosów przeciwnika, przy czym nogi i biodra ustawione w pozycji bokserskiej pozostają nieruchome; odchylenie stosowane jest w obronie przed ciosami prostymi na górę i ciosami sierpowymi,
  • garda – element techniki stosowany w walce bokserskiej jako obrona bierna, polega na takim ustawieniu rękawic i przedramion, by chroniły przed ciosami przeciwnika,
  • zakrok – cofnięcie nogi do tyłu w celu uniknięcia ciosu i następnie wyprowadzenie kontry.

4. Kategorie wagowe w boksie

Waga boksera profesjonalnego zazwyczaj zwiększa się między walkami i spada w momencie, kiedy musi się zmierzyć z przeciwnikiem. Część procesu przygotowań do walki na ringu to obniżanie wagi, tak by kategorie wagowe nie wykluczyły zawodnika z walki.

Ważenie ma miejsce na dzień przed potyczką z rywalem. Bokser staje na wadze boso i bez rękawic. Jeśli minimalnie nie mieści się w limicie, może on zdjąć jakąś część garderoby, by waga pokazała mniej kilogramów.

Jeśli waga ciała nadal jest za wysoka, bokser może zważyć się później, na przykład po wykonaniu forsownych ćwiczeń w specjalnym pomieszczeniu z parą. Jeśli liczba nadprogramowych kilogramów nadal jest zbyt duża, może to oznaczać między innymi odwołanie walki.

Bokser ma możliwość walki na ringu w różnych kategoriach. Waga profesjonalnego boksera zazwyczaj wędruje w górę wraz z upływem lat. Dzięki temu ma on szansę zdobywać medale w różnych kategoriach wagowych i zostaje wielokrotnym mistrzem.

Liczba kategorii wagowych w boksie i ich limity na przestrzeni lat ulegały zmianie. Poniższy podział obowiązuje od 1 września 2010 roku. Do 2003 roku istniała również kategoria lekkośrednia, do 71 kg, a do 2010 roku – kategoria piórkowa, do 57 kg.

Kategorie wagowe w boksie amatorskim
Kategoria Limit wagowy
Kategoria papierowa46-49 kg
Kategoria muszado 52 kg
Kategoria koguciado 56 kg
Kategoria lekkado 60 kg
Kategoria lekkopółśredniado 64 kg
Kategoria półśredniado 69 kg
Kategoria średniado 75 kg
Kategoria półciężkado 81 kg
Kategoria ciężkado 91 kg
Kategoria superciężkaod 91 kg
Kategorie wagowe w boksie zawodowym
KategoriaLimit wagowy
Kategoria słomkowado 47, 627 kg
Kategoria junior muszado 48, 998 kg
Kategoria muszado 50, 820 kg
Kategoria junior koguciado 52, 163 kg
Kategoria koguciado 53, 524 kg
Kategoria junior piórkowado 55, 338 kg
Kategoria piórkowado 57, 153 kg
Kategoria junior lekkado 58, 967 kg
Kategoria lekkado 61, 235 kg
Kategoria junior półśredniado 63, 503 kg
Kategoria półśredniado 66, 678 kg
Kategoria junior średniado 69, 853 kg
Kategoria średniado 72, 575 kg
Kategoria super średniado 76, 204 kg
Kategoria półciężkado 79, 379 kg
Kategoria junior ciężkado 90, 719 kg
Kategoria ciężkaponad 90, 719 kg

5. Sprzęt bokserski

Podstawowy sprzęt dla boksera stanowią akcesoria ochronne. Jednym z nich jest kask zabezpieczający głowę i takie jej części, jak uszy czy łuki brwiowe. Kaski ochronne na głowę najczęściej wykonywane są ze skóry, wewnątrz wypełnione gąbką.

Używanie kasków jest obowiązkowe w boksie amatorskim we wszystkich walkach i na każdych zawodach. Niezwykle ważne są także ochraniacze podbrzusza, inaczej suspensoria. Jest to podpaska mosznowa wykonana z tkaniny elastycznej w kształcie woreczka przymocowanego tasiemkami do paska opasującego biodra.

Wyposażenie osobiste boksera stanowi tzw. gumowa szczęka, wykonana z miękkiego tworzywa, najczęściej z kauczuku, w kształcie półokrągłej rynienki, którą można dopasować do górnej szczęki.

Ochraniacz zabezpiecza przed utratą zębów i rozbiciem warg, gdyż siła ciosu jest amortyzowana przez miękką, gładką powierzchnię. W walce stosowana jest obowiązkowo.

Buty boksera sznurowane są powyżej kostki, wykonane z miękkiej skóry, z cienką podeszwą gumową. Nie powinny posiadać żadnych usztywnień i części metalowych. Spodenki bokserskie, najlepiej uszyte z płótna lub grubego jedwabiu, sięgają do połowy uda i posiadają pasek szerokości około siedmiu centymetrów.

Podstawowy sprzęt bokserski to rękawice, wykonane ze skóry, posiadające wewnętrzną wyściółkę z włosia końskiego lub spienionego poliuretanu. Zastosowanie wyściółki ma na celu amortyzowanie siły ciosu. Pod rękawice bokserskie, na dłonie zakładane są specjalne bandaże.

Ich zadanie polega na wchłanianiu potu, stabilizacji nadgarstka i kości śródręcza, co pomaga zapobiegać kontuzjom. Uprawianie boksu niemożliwe byłoby bez worka treningowego. Jest to worek w kształcie walca przymocowany linką bądź łańcuchem do sufitu, stosowany do ćwiczeń wszystkich ciosów.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze