Ksenobiotyki - charakterystyka, jak trafiają do organizmu, szkodliwy wpływ

Ksenobiotyk to nic innego jak związek chemiczny, niewystępujący naturalnie w żywym organizmie. Ksenobiotyki bardzo często nazywane są substancjami obcymi lub egzogennymi. Jeśli substancje te są skutkiem działalności człowieka, nazywa się je materiałami antropogennymi. Popularnymi ksenobiotykami są przyjmowane przez nas leki. Co jeszcze warto wiedzieć na temat ksenobiotyków?

Mianem ksenobiotyku określa się związek chemiczny, niewystępujący naturalnie w żywym organizmie.Mianem ksenobiotyku określa się związek chemiczny, niewystępujący naturalnie w żywym organizmie.
Źródło zdjęć: © 123rf
Katarzyna Wąś-Zaniuk

Czym są ksenobiotyki?

Ksenobiotyki to związki chemiczne, niewystępujące naturalnie w żywych organizmach. Substancje te nie są w organizmie produkowane, czy przyjmowane z pokarmem w sposób naturalny. Najpopularniejszymi ksenobiotykami, czyli substancjami obcymi dla organizmu człowieka są:

  • leki,
  • pestycydy,
  • niektóre dodatki znajdujące się w artykułach spożywczych,
  • zanieczyszczenia pochodzące ze środowiska zewnętrznego - mowa zarówno o zanieczyszczeniach: organicznych, jak i nieorganicznych; zanieczyszczeniach wewnątrzdomowych i zewnątrzdomowych; zanieczyszczeniach, które mają pochodzenia zawodowe lub komunalne.Warto nadmienić, że słowo ksenobiotyk pochodzi od greckiego słowa xenos, które oznacza kogoś obcego.

W jaki sposób do organizmów trafiają ksenobiotyki?

Wiele osób zastanawia się, w jaki sposób do organizmów żywych trafiają ksenobiotyki. Okazuje się, że w niektórych sytuacjach związki chemiczne przedostają się do organizmów wraz z wdychanym powietrzem. Kolejnym sposobem przedostania się ksenobiotyków do organizmu jest zażywanie środków farmaceutycznych, np. antybiotyków lub środków przeciwbólowych. Ksenobiotyk może trafić do organizmu żywego również z pożywieniem.

Obraz

Ksenobiotyki i ich szkodliwy wpływ na zdrowie

Ksenobiotyki, czyli substancje obce lub egzogenne, które nie występują w sposób naturalny w naszym organizmie mogą wykazywać działanie szkodliwe. Nadmiar ksenobiotyków w organizmie może być przyczyną alergii, a także zaburzeń wchłaniania substancji odżywczych. Substancje obce w sposób szkodliwy działają na układ immunologiczny człowieka. Mogą powodować obniżenie odporności, infekcje wirusowe oraz bakteryjne. Nadmiar ksenobiotyków może być również przyczyną zachowań agresywnych.

Jak chronić organizm przed szkodliwym działaniem ksenobiotyków ?

Chcesz ochronić organizm przed szkodliwym działaniem ksenobiotyków? To możliwe, jednak, musisz pamiętać o przestrzeganiu kilku ważnych zasad:

  • postaraj się pić jak najwięcej wody mineralnej,
  • unikaj żywności wysoko przetworzonej,
  • nie nadużywaj leków ani antybiotyków (przyjmuj je wyłącznie wtedy, gdy zachodzi taka potrzeba),
  • staraj się unikać potraw typu fast food,
  • nigdy nie spożywaj jedzenia, które jest zepsute, spleśniałe,
  • środki czyszczące w aerozolu zastąp typi naturalnymi (do czyszczenia podłóg czy mebli możesz użyć mieszanki z wody oraz octu),
  • jedz jak najwięcej warzyw i owoców, w szczególności zielonych (zielone warzywa obfitują w przeciwutleniacze i cenny chlorofil),
  • sięgaj po produkty bogate w błonnik,
  • niezdrowe chipsy zastąp owocami lub zdrową marchewką,
  • sięgnij po produkty zawierające skwalen (związek ten wykazuje szereg wyjątkowych właściwości, m.in. przeciwutleniających, antybakteryjnych, a także przeciwgrzybiczych. Ponadto, skwalen wykazuje zdolność blokowania szkodliwych dla naszego organizmu substancji np. pestycydów, dioksyn czy właśnie wyżej wspomnianych ksenobiotyków).

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Źródło artykułu: WP abcZdrowie
Wybrane dla Ciebie
Choroba, która zabiła Beethovena. Analiza DNA ujawniła niespodziewanego winowajcę
Choroba, która zabiła Beethovena. Analiza DNA ujawniła niespodziewanego winowajcę
Długie siedzenie szkodzi naczyniom. Zimowy napój pomaga w zapobieganiu zmianom
Długie siedzenie szkodzi naczyniom. Zimowy napój pomaga w zapobieganiu zmianom
Rak coraz częściej staje się chorobą przewlekłą. To sukces medycyny, ale też wyzwania dla systemu
Rak coraz częściej staje się chorobą przewlekłą. To sukces medycyny, ale też wyzwania dla systemu
Błagała o cesarskie cięcie. Dziś jej synek jest niepełnosprawny, a rodzice walczą o sprawiedliwość
Błagała o cesarskie cięcie. Dziś jej synek jest niepełnosprawny, a rodzice walczą o sprawiedliwość
Chudną przez Ozempic. Potem pojawiają się skutki uboczne. Specjaliści apelują ws. oznaczeń
Chudną przez Ozempic. Potem pojawiają się skutki uboczne. Specjaliści apelują ws. oznaczeń
Zwiększa ryzyko nowotworów. Wpływa na procesy zapalne i uszkadza DNA komórek
Zwiększa ryzyko nowotworów. Wpływa na procesy zapalne i uszkadza DNA komórek
Szpital w Bielsku-Białej zamknięty. W maju doszło tam do tragedii
Szpital w Bielsku-Białej zamknięty. W maju doszło tam do tragedii
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Król Karol III apeluje, by badać się pod kątem chorób nowotworowych. Sam zmaga się z rakiem
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Unikaj w czasie infekcji. Nasilają objawy choroby i spowalniają powrót do zdrowia
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Otwierasz oczy, zanim zadzwoni poranny alarm? To dlatego ciało czasem wyprzedza budzik
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Więcej pieniędzy, ale rosnąca dziura w budżecie NFZ. Mija dwa lata rządu Donalda Tuska
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie
Nowy pasożyt w Polsce. Przybył z Ameryki, a szkodzić może nie tylko przyrodzie