Trwa ładowanie...

Ksenobiotyki - charakterystyka, jak trafiają do organizmu, szkodliwy wpływ

 Katarzyna Wąś-Zaniuk
15.02.2021 09:20
Mianem ksenobiotyku określa się związek chemiczny, niewystępujący naturalnie w żywym organizmie.
Mianem ksenobiotyku określa się związek chemiczny, niewystępujący naturalnie w żywym organizmie. (123rf)

Ksenobiotyk to nic innego jak związek chemiczny, niewystępujący naturalnie w żywym organizmie. Ksenobiotyki bardzo często nazywane są substancjami obcymi lub egzogennymi. Jeśli substancje te są skutkiem działalności człowieka, nazywa się je materiałami antropogennymi. Popularnymi ksenobiotykami są przyjmowane przez nas leki. Co jeszcze warto wiedzieć na temat ksenobiotyków?

spis treści

1. Czym są ksenobiotyki?

Ksenobiotyki to związki chemiczne, niewystępujące naturalnie w żywych organizmach. Substancje te nie są w organizmie produkowane, czy przyjmowane z pokarmem w sposób naturalny. Najpopularniejszymi ksenobiotykami, czyli substancjami obcymi dla organizmu człowieka są:

  • leki,
  • pestycydy,
  • niektóre dodatki znajdujące się w artykułach spożywczych,
  • zanieczyszczenia pochodzące ze środowiska zewnętrznego - mowa zarówno o zanieczyszczeniach: organicznych, jak i nieorganicznych; zanieczyszczeniach wewnątrzdomowych i zewnątrzdomowych; zanieczyszczeniach, które mają pochodzenia zawodowe lub komunalne. Warto nadmienić, że słowo ksenobiotyk pochodzi od greckiego słowa xenos, które oznacza kogoś obcego.
Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

2. W jaki sposób do organizmów trafiają ksenobiotyki?

Wiele osób zastanawia się, w jaki sposób do organizmów żywych trafiają ksenobiotyki. Okazuje się, że w niektórych sytuacjach związki chemiczne przedostają się do organizmów wraz z wdychanym powietrzem. Kolejnym sposobem przedostania się ksenobiotyków do organizmu jest zażywanie środków farmaceutycznych, np. antybiotyków lub środków przeciwbólowych. Ksenobiotyk może trafić do organizmu żywego również z pożywieniem.

Dowiedz się więcej:

3. Ksenobiotyki i ich szkodliwy wpływ na zdrowie

Ksenobiotyki, czyli substancje obce lub egzogenne, które nie występują w sposób naturalny w naszym organizmie mogą wykazywać działanie szkodliwe. Nadmiar ksenobiotyków w organizmie może być przyczyną alergii, a także zaburzeń wchłaniania substancji odżywczych. Substancje obce w sposób szkodliwy działają na układ immunologiczny człowieka. Mogą powodować obniżenie odporności, infekcje wirusowe oraz bakteryjne. Nadmiar ksenobiotyków może być również przyczyną zachowań agresywnych.

4. Jak chronić organizm przed szkodliwym działaniem ksenobiotyków ?

Chcesz ochronić organizm przed szkodliwym działaniem ksenobiotyków? To możliwe, jednak, musisz pamiętać o przestrzeganiu kilku ważnych zasad:

  • postaraj się pić jak najwięcej wody mineralnej,
  • unikaj żywności wysoko przetworzonej,
  • nie nadużywaj leków ani antybiotyków (przyjmuj je wyłącznie wtedy, gdy zachodzi taka potrzeba),
  • staraj się unikać potraw typu fast food,
  • nigdy nie spożywaj jedzenia, które jest zepsute, spleśniałe,
  • środki czyszczące w aerozolu zastąp typi naturalnymi (do czyszczenia podłóg czy mebli możesz użyć mieszanki z wody oraz octu),
  • jedz jak najwięcej warzyw i owoców, w szczególności zielonych (zielone warzywa obfitują w przeciwutleniacze i cenny chlorofil),
  • sięgaj po produkty bogate w błonnik,
  • niezdrowe chipsy zastąp owocami lub zdrową marchewką,
  • sięgnij po produkty zawierające skwalen (związek ten wykazuje szereg wyjątkowych właściwości, m.in. przeciwutleniających, antybakteryjnych, a także przeciwgrzybiczych. Ponadto, skwalen wykazuje zdolność blokowania szkodliwych dla naszego organizmu substancji np. pestycydów, dioksyn czy właśnie wyżej wspomnianych ksenobiotyków).

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze