Objawy groźnej choroby z Lyme mogą pojawić się nocą. Pfizer chwali się, że ma na nią szczepionkę
To najczęściej diagnozowana choroba wektorowa, na którą w Europie zapada co roku co najmniej 130 tysięcy osób. Dotychczas nie było na nią szczepionki, ale koncerny Pfizer i Valnvea mają mocnego kandydata - poliwalentną szczepionkę VLA15. Kleszcze atakują już wczesną wiosną, ale to latem jesteśmy najbardziej narażeni na jedną z groźnych chorób przenoszonych przez te pajęczaki. Objawy często są nietypowe, przez co diagnoza pada później. Lekarze alarmują, by nie bagatelizować ani podejrzanych dolegliwości, ani samej boreliozy.
1. Szczepionka przeciw boreliozie. "To ogromna szansa dla ludzkości"
Borelioza, zwana też "chorobą z Lyme" (LD, Lyme disease) lub "boreliozą z Lyme", to wieloukładowa choroba zakaźna. Jest skutkiem ukłucia kleszcza i zarażenia bakteriami z grupy krętków Borrelia burgdorfer.
Jest chorobą bakteryjną, którą przenoszą kleszcze. Do tej pory byliśmy wobec niej niemal bezbronni - nie było na nią ani szczepionki, ani skutecznego leku. Zwykle boreliozę leczymy objawowo antybiotykiem np. doksycykliną, a naukowcy co jakiś czas informują, że są coraz bliżsi stworzenia dedykowanego, skutecznego leku oraz szczepionki chroniącej przed zakażeniem. Teraz z dobrymi wieściami przychodzi Pfizer, który pochwalił się kolejnym odkryciem. Wraz z koncernem Valneva mają potencjalną szczepionkę na boreliozę.
VLA15 to poliwalentna, rekombinowana proteinowa szczepionka przeciw chorobie wywoływanej przez krętki Borrelia. Preparat skierowany jest przeciw jednemu z białek powierzchownych bakterii. Ma być podawany w trzech dawkach w formie domięśniowej.
Koncerny Pfizer i Valneva poinformowały o starcie trzeciej fazy badań klinicznych. Druga faza badań dała obiecujące wyniki.
- Po zakończeniu drugiej fazy badań klinicznych przedstawiciele firmy ogłosili, że szczepionka ma akceptowalny profil bezpieczeństwa i bardzo dobrą odpowiedź immunologiczną przeciwko białkom szczepionkowym, a co ciekawe, w grupie badanych dzieci od piątego do 17. roku życia odpowiedź immunologiczna była nawet silniejsza niż u dorosłych. Dlatego z niecierpliwością czekamy na kontynuację badań trzeciej fazy, której zadaniem będzie m.in. sprawdzenie, jak długo ta odporność się utrzymuje - tłumaczy w rozmowie z PAP prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska z Katedry Wirusologii i Immunologii UMCS w Lublinie.
- To ogromna szansa dla ludzkości, wszak otrzymalibyśmy niebywałe narzędzie profilaktyczne wobec groźnej choroby, jaką jest borelioza - dodaje reumatolog i popularyzator wiedzy medycznej, lek. Bartosz Fiałek, w poście w mediach społecznościowych.
Skąd tak duży entuzjazm naukowców? Borelioza to choroba podstępna, a niezdiagnozowana latami może siać spustoszenie w organizmie. Właśnie latem jesteśmy na nią szczególnie narażeni.
2. Borelioza – tej choroby nie bagatelizuj
Latem spędzamy więcej czasu na świeżym powietrzu – we własnym ogrodzie, w parku czy w lesie, także w czasie wakacyjnych wojaży częściej mamy kontakt z naturą. Dla żywiących się krwią pajęczaków to idealna okazja, by zaatakować. Tymczasem kleszcze mogą być nosicielami wielu groźnych patogenów odpowiadających za choroby tj. kleszczowe zapalenie mózgu, babeszjoza czy właśnie borelioza.
Niezdiagnozowana bywa nazywana "wielkim naśladowcą", bo może dawać objawy szeregu chorób, w tym: choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa, reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS), a nawet tocznia rumieniowatego, depresji czy zapalenia tarczycy Hashimoto.
Prof. dr hab. n. med. Anna Boroń-Kaczmarska zwraca uwagę, że istotnym problemem jest brak wczesnych objawów lub ich nieswoistość, co utrudnia szybkie rozpoczęcie leczenia.
- Dolegliwości ujawniają się w późniejszym czasie, np. po tygodniu, po miesiącach, a nawet po latach. I wtedy są to objawy dotyczące procesu chorobowego tzw. rozsianego czy rozlanego – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Anna Boroń-Kaczmarska, specjalistka chorób zakaźnych, hepatolog i kierownik Kliniki Chorób Zakaźnych, Hepatologii i Transplantacji Wątroby w Szczecinie.
- To bardzo ciężka choroba, która jest niekiedy trudno rozpoznawalna, a co więcej, czasem nawet nieuleczalna. Niektóre jej postaci sprawiają, że borelioza staje się długotrwała, przewlekła, z zaostrzeniami, z trudem poddająca się leczeniu. Nie bagatelizujmy jej – ostrzega w rozmowie z WP abcZdrowie lek. Izabela Fengler, pediatra z Centrum Medycznego Damiana.
3. Trzy nietypowe objawy boreliozy
Trzy mniej oczywiste objawy boreliozy częściej pojawiają się latem.
3.1. Obrzęk stawów
Zarówno wczesna, jak i przewlekła postać choroby może powodować ból i sztywność, zwłaszcza dużych stawów.
Oprócz tego może wystąpić ocieplenie skóry w okolicy zajętego przez krętki stawu.
Według Centers for Disease Control and Prevention (CDC) na późniejszych etapach może dojść nawet do zapalenia z "silnym bólem i obrzękiem, zwłaszcza kolan i innych dużych stawów". Do tego mogą pojawić się bóle ścięgien, mięśni i kości.
3.2. Zaburzenia widzenia
U pewnego odsetka chorych może pojawić się nadwrażliwość na światło. Jedno z badań ujawniło, że ten objaw może występować na wczesnym etapie boreliozy nawet u 16 proc. chorych.
Z kolei około 13 proc. chorych zgłasza zaburzenia widzenia pod postacią rozmytego, nieostrego obrazu.
Według American Academy of Ophthalmology (AAO) borelioza może wpływać negatywnie na wzrok na każdym z etapów infekcji – zarówno na tych najwcześniejszych, jak i w późniejszych stadiach. AAO wskazuje, że nawet 10 proc. chorych może mieć zapalenie spojówek określane mianem "pink eye", a w późniejszych stadiach może rozwinąć się zapalenie struktur oka, np. wpływając na nerw wzrokowy i dając objawy w postaci utraty zdolności widzenia kolorów czy efektu migających świateł.
3.3. Nocne poty
W przebiegu zakażenia może wystąpić zmiana ciepłoty ciała, w tym gorączka, a także mniej charakterystyczny objaw – nadpotliwość, która pojawia się nocą oraz zaczerwienienie twarzy.
Badanie, które ukazało się na łamach NCBI (Narodowe Centrum Informacji Biotechnologicznej) wskazuje, że nocą mogą pojawić się dwa objawy boreliozy. Wykazano, że na nocne poty może uskarżać się nawet 60 proc. pacjentów z boreliozą. To samo badanie wskazywało na jeszcze jedną dolegliwość, która może pojawiać się w przebiegu choroby z Lyme – aż 41 proc. osób uczestniczących w badaniu zgłaszało także zaburzenia snu.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
