Leki stosowane w chemioterapii mogą wywołać nową produkcję jaj u kobiet
Nowe badania wskazują, że wspólne połączenie leków w chemioterapii może zwiększyć liczbę niedojrzałych jaj w jajnikach. Naukowcy ostrzegają jednak, że jest zbyt wcześnie, aby powiedzieć, jak to wpływa na płodność kobiet. Mówią, że należy wykonać dalsze badania, aby potwierdzić wyniki, jak wygląda biologiczny mechanizm działania tych leków.
Niewielkie badanie opisane w czasopiśmie „Human Reproduction” zostało przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Edynburgu w Wielkiej Brytanii. Doświadczenie zostało przprowadzone dzięki pobraniu i przeanalizowaniu próbek tkanki jajników od 14 kobiet, które przeszły chemioterapię i od 12 zdrowych kobiet.
Trudno jest przewidzieć, czy kobieta może być płodna po chemioterapii. Uszkodzenie jaj i/lub płodność może zależeć od wieku, rodzaju leku i dawki leku.
Jeśli zostanie to potwierdzone w dalszych badaniach, nowe odkrycia kwestionują akceptowany pogląd że kobieta rodzi się z określoną liczbą jaj.
Badanie dotyczy kombinacji leków stosowanych podczas chemioterapii takich jak: adriamycyna, bleomycyna, winblastyna i dakarbazyna, które są stosowane w leczeniu chłoniaka Hodgkina – groźnego raka układu limfatycznego.
Wiadomo już, że gama tych leków jest jednym z kilku schematów chemioterapii, które nie wpływają na płodność kobiet.
Zespół chciał zbadać mieszki w tkance jajnika u leczonych pacjentów. Mieszki są to małe ubytki wypełnione płynem w jajnikach, które zawierają niedojrzałe jaja. Naukowcy uzyskali serię biopsji jajnika z 13 osób chorych i jednej zdrowej.
Dwóch pacjentów chorych i jedna zdrowa nie otrzymało leczenia przed pobraniem biopsji. Pozostałych 11 pacjentów przeszło jeden lub dwa zabiegi chemioterapii przed pobraniem biopsji (osiem z nich otrzymało wspomnianą kombinację leków, pozostali otrzymali inną terapię skojarzoną).
Badacze przeanalizowali próbki tkanek i porównano je z tkankami jajnika od dopasowanych pod względem wieku zdrowych kobiet. Zbadano również potencjał rozwojowy pęcherzyków przez hodowanie niektórych próbek tkanek pacjentów przez 6 dni.
Wyniki wykazały, że tkanki ośmiu pacjentów leczonych tymi lekami wykazały znacznie wyższe stężenia wzrostu pęcherzyków lub niedojrzałych jaj w porównaniu z tkankami pacjentów leczonych inną formą chemioterapii.
Zespół stwierdza, że tkanki jajnika w próbkach wydawały się również w zdrowym stanie - podobnym do obserwowanego w tkance jajników młodych kobiet.
Wyniki pokazują również, że wzrost pęcherzyków w hodowanych próbkach wystąpił we wszystkich grupach.
Naukowcy sugerują jednak, że wyniki powinny być traktowane ostrożnie, ponieważ chociaż analizowano dużą liczbę pęcherzyków, dane pochodzą z niewielkiej liczby biopsji i od niewielu pacjentów. Niemniej jednak wyniki były zgodne i mogą stwarzać wiele możliwości.
Badanie rodzi kilka pytań. Na przykład, czy skoro chemioterapia wydaje się zwiększać gęstość pęcherzyków w tkance jajnika, to czy oznacza to, że może zwiększać ilość dojrzałych jaj?
„Musimy wiedzieć więcej o tym, jak ta kombinacja leków działa na jajniki, i jakie są konsekwencje tego" - wyjaśnia główny autor badania profesor Evelyn Telfer.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.