Nowa mutacja koronawirusa. Dr Dzieciątkowski i prof. Szuster-Ciesielska wyjaśniają, czy szczepionki będą skuteczne
Na Wyspach potwierdzono pierwsze przypadki zakażenia VUI-202012/01, nowym szczepem koronawirusa. W związku z tym Polska wprowadziła zakaz lotów do Wielkiej Brytanii. Eksperci uważają jednak, że to przesada. Czy powinniśmy bać się nowej mutacji koronawirusa? Wyjaśniają wirusolodzy prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska oraz dr Tomasz Dzieciątkowski.
1. Nowa mutacja koronawirusa
Od początku prac nad szczepionką przeciwko SARS-CoV-2, eksperci podkreślali, że po drodze może pojawić się wiele przeciwności. Jako jedną z największych zmiennych wymieniano mutację wirusa. Czy czarny sen naukowców właśnie się spełnił?
Kilka dni temu Brytyjczycy poinformowali o wykryciu nowej mutacji SARS-CoV-2. Szczep otrzymał nazwę VUI 202012/01 (Variant Under Investigation, czyli wariant w trakcie badań). Zdaniem naukowców nowa mutacja "porusza się" znacznie szybciej niż dominujący w Europie wariant.
Dotychczas przypadki zakażenia nową wersją wirusa potwierdzono w Wielkiej Brytanii, Danii, Holandii, Austrii, Belgii oraz we Włoszech. Dobra wiadomość jest taka, że choć VUI 202012/01 wykazuje się większą zaraźliwością, nie powoduje ostrzejszych objawów COVID-19. Nasuwa się jednak pytanie, czy wprowadzane właśnie do obrotu szczepionki będą skuteczne również wobec nowej mutacji SARS-CoV-2?
- Istnieje ryzyko, że nowy szczep wirusa okaże się odporny na szczepionkę, ale jest ono bardzo, bardzo mało prawdopodobne - podkreśla wirusolog dr Tomasz Dzieciątkowski z Zakładu Mikrobiologii Lekarskiej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
2. 17 mutacji koronawirusa
Jak tłumaczy wirusolog, nowa wersja SARS-CoV-2 to de facto zestaw 17 mutacji w obrębie genomu. Jedną z najbardziej znaczących jest mutacja N501Y genu kodującego białko kolca, które SARS-CoV-2 wykorzystuje do wiązania się z ludzkim receptorem ACE2. Zmiany w tej części białka mogą teoretycznie spowodować, że wirus stanie się bardziej zaraźliwy i łatwiej będzie się rozprzestrzeniać pomiędzy ludźmi.
- Nie oznacza to jednak, że mutacja może wpłynąć na skuteczność szczepionki - podkreśla dr Dzieciątkowski.
Również prof. Agnieszka Szuster-Ciesielska z Katedry Wirusologii i Immunologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie uważa, że prawdopodobieństwo, że szczepionki nie będą skuteczne wobec nowej wersji SARS-CoV-2, jest znikome.
- Wirusy RNA nieustanie mutują. Nie jest to ani zaskoczenie, ani nowość - podkreśla prof. Szuster-Ciesielska.
Uspokaja także Jens Spahn, minister zdrowia Niemiec, który oświadczył, że zarówno szczepionka Pfizera jak i Moderny będzie chroniła przed VUI 202012/01.
3. Mutacja koronawirusa. Czy mamy się czego obawiać?
Czy pojawienie się VUI 202012/01 coś zmieni? Dr Dzieciątkowski mówi krótko: nic.
- Z punktu widzenia przeciętnego zjadacza chleba, pojawienie się nowej mutacji koronawirusa nic nie zmienia ani nie wnosi. Jest to informacja, która przede wszystkim ma znaczenie dla naukowców i epidemiologów - tłumaczy dr Dzieciątkowaki. - Wirusy mutowały, mutują i będą mutować. I tak SARS-CoV-2 wykazuje bardzo dużą stabilność antygenową. Innymi słowy, wszystko, co jest ważne z punktu widzenia naszego układu immunologicznego, pozostaje stosunkowo niezmienne - dodaje.
Zdaniem wirusologa medialna burza, która panuje wokół VUI 202012/01 jest przesadą.
- Wszystko się zaczęło od tego, że na brytyjskich stronach rządowych został opublikowany komunikat o pojawieniu się nowej mutacji SARS-CoV-2. Media to podchwyciły, nie zgłębiając dalszej części komunikatu, w której było jasno zaznaczone, że mutacja prawdopodobnie nie wpłynie w żaden sposób ani na szczepienia, ani na przebieg COVID-19 - opowiada dr Dzieciątkowski.
Ekspert uważa, że zakaz lotów do Wielkiej Brytanii, który również wprowadziła Polska, jest nadreakcją.
- Obecnie nawet nie mamy pewności, że mutacja wirusa jest rzeczywiście bardziej zaraźliwa. W podobny sposób mówiono w październiku o mutacji D614G, ale domysły nie zostały potwierdzone. W tym przypadku prawdopodobnie będzie tak samo - uważa wirusolog.
4. Czy nowa mutacja koronawirusa jest już w Polsce?
Zdaniem prof. Agnieszki Szuster-Ciesielskiej nowa odmiana koronawirusa raczej jeszcze nie dotarła do Polski.
- Gdyby tu była, prawdopodobnie zauważylibyśmy to poprzez skok liczby nowych przypadków zakażeń. Jednak rozprzestrzenienie nowej mutacji jest tylko kwestią czasu. Wirus już opuścił wyspy i zaczął ekspansję w UE - uważa profesor.
Czy VUI-202012/01 spowoduje kolejną falę epidemii koronawirusa w Polsce? Zdaniem prof. Szuster-Ciesielskiej ze względu na bardzo szybkie przemieszczanie się nowej odmiany SARS-CoV-2, jest to wysoce prawdopodobne.
5. Szczepionka Pfizera zatwierdzona w UE
W poniedziałek 21 grudnia Europejska Agencja Leków (EMA) zatwierdziła szczepionkę przeciwko COVID-19, którą opracowały razem firmy Pfizer oraz BioNTech.
"Szczepionka spełnia rygorystyczne standardy Unii Europejskiej - przekazała Emer Cooke, dyrektor wykonawcza EMA, informując o warunkowej autoryzacji preparatu Pfizer i BioNTec. - Nasza ocena naukowa opiera się na sile dowodów naukowych dotyczących bezpieczeństwa, jakości i skuteczności szczepionki. Dowody w przekonujący sposób pokazują, że korzyści są większe niż ryzyko" - podkreśliła.
Szczepionka firm BioNTech i Pfizer nosi nazwę Comirnaty i wykazuje skuteczność na poziomie 95 proc. Pierwsze dawki szczepionki na COVID-19 mogą trafić do Polski już w sobotę 26 grudnia. Jeśli tak się stanie, pierwsze szczepienie odbędzie się już w niedzielę 27 grudnia.
Pierwszy transport szczepionki na COVID jest zakontraktowany na 10 tys. dawek, lecz rząd zakupił ich już 60 mln. Biorąc pod uwagę fakt, że szczepienie trzeba przyjąć w dwóch dawkach, zaszczepionych może zostać około 30 mln Polaków.
Zobacz także: Nowa mutacja koronawirusa. Jak będzie wykrywana? Wyjaśnia dr Kłudkowska
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
- Koronawirus wprowadza reżim sanitarny: zakrywanie ust i nosa, dystans społeczny. Kiedy to się skończy? Czy musimy nabrać tzw. odporności stadnej? (WIDEO)
- Koronawirus a alkohol. Prof. Simon o jego wpływie na odporność i zakażenie (WIDEO)
- Koronawirus nie odpuszcza. Prof. Szczylik mówi, dlaczego warto zaszczepić się przeciwko grypie i kto powinien skorzystać w przyszłości ze szczepionki na COVID-19 (WIDEO)
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.