Problem co piątego Polaka. Może inicjować proces rakowy, prowadzi do niewydolności trzustki, serca, nerek
Wiele osób nie wiąże stanu jamy ustnej z ryzykiem rozwoju groźnych chorób dotykających wielu narządów. Tymczasem kolejne badania wskazują na wyraźną zależność między próchnicą i chorobami przyzębia a ryzykiem zachorowania na nowotwory, w tym rakiem trzustki. - Stany zapalne mogą promować różne postaci raka - wyjaśnia gastroenterolog dr Wojciech Marlicz.
1. U osób z gorszym stanem uzębienia częściej rozwijały się choroby nowotworowe
Eksperci podkreślają, że zbyt lekceważąco podchodzimy do próchnicy oraz chorób przyzębia. Trafiamy do stomatologów, dopiero kiedy zaczyna boleć ząb albo kiedy są już ubytki. Badania przeprowadzone niedawno na zlecenie Medicover wykazały, że prawie co piąty Polak (18 proc.) ma przynajmniej jeden ubytek w odcinku przednim, a aż 54 proc. nie ma zębów w odcinku bocznym.
Naukowcy ze Szwecji na podstawie obserwacji 1400 losowo wybranych osób wykazali zależność między stanem jamy ustnej a ryzykiem rozwoju raka. Analiza była prowadzona na przestrzeni 24 latach. Wykazano, że w badanej grupie mężczyźni z powodu raka umierali ok. 60. roku życia, a kobiety w wieku 61 lat. Potwierdzono też, że w grupie pacjentów dotkniętych przez choroby nowotworowe znacznie częściej występowały problemy ze stanem uzębienia i była gorsza higiena jamy ustnej. Autorzy badań opublikowanych na łamach "British Medical Journal" tłumaczą, że przewlekłe stany zapalne jamy ustnej z czasem rozprzestrzeniają się po całym organizmie.
Z kolei badacze z Harvard T.H. Chan School of Public Health wykazali, że pacjenci, którzy przeszli choroby dziąseł są bardziej narażeni na rozwój nowotworów przełyku i żołądka.
Specjaliści tłumaczą, że bakterie z jamy ustnej mogą przedostać się do krwioobiegu i zaatakować praktycznie każdy organ w naszym ciele. Jakie mogą konsekwencje?
- Zainfekowanie nerek może prowadzić do ich całkowitej niewydolności, zaatakowanie trzustki przyczynić się do zachorowania na cukrzycę, a żołądka do powstawania owrzodzeń. Zagrożony jest również nasz najważniejszy organ, czyli serce - ostrzega dr n.med. Monika Pordes, specjalistka w zakresie implantologii i chirurgii szczękowej z Implant Dental Clinic.
- Odpowiedzialne za ten proces są bakterie z rodziny paciorkowców, które w wyniku reakcji immunologicznej mogą osiadać na drobnych naczyniach krwionośnych, zmniejszając w ten sposób ich średnicę, co znacząco utrudnia przepływ krwi. Te drobnoustroje powodują również tworzenie się blaszki miażdżycowej, która gdy oderwie się od naczynia, zatka jej prześwit, czego skutkiem może być zawał serca lub udar mózgu. Naukowe badania ostatnich lat dowodzą, że niektóre szczepy baterii, obecne w jamie ustnej, mogą być też przyczyną zapalenia opon rdzeniowo-mózgowych - dodaje ekspertka.
2. To jeden z czynników, który zwiększa ryzyko raka trzustki
Jako główne czynniki ryzyka rozwoju raka trzustki wymieniane są: podeszły wiek, otyłość, palenie tytoniu, nadużywanie alkoholu, cukrzyca, przewlekłe stany zapalne trzustki, predyspozycje genetyczne, ale lekarze wskazują na jeszcze jedną zależność.
- Sugeruje się związek mikrobioty jamy ustnej i chorób przyzębia z rakiem trzustki. To są nowe kierunki badań i ewidentnie wskazują na ten związek. Stany zapale mogą promować różne postaci raka. Stad mówi się też, że m.in. palenie papierosów przez to, że zmienia stan bakterii w jamie ustnej pośrednio też wpływa na ten mechanizm - wyjaśnia dr hab. Wojciech Marlicz z Kliniki Gastroenterologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie.
Jak przypomina gastroenterolog, w badaniach potwierdzono, że zmiany w składzie bakterii jamy ustnej i jelit mają związek z ostrymi i przewlekłymi schorzeniami trzustki. Wyraźną zależność potwierdziły badania naukowców z Brown University w Providence (USA), którzy przeanalizowali dane medyczne i wyniki badań ponad 800 osób w ramach projektu European Prospective Investigation into Cancer and Nutrition Study.
W analizowanej grupie 416 pacjentów było zdrowych, a 405 chorowało na raka trzustki. Na tej postawie wykazano m.in., że osoby z wysokim poziomem przeciwciał przeciw szkodliwym bakteriom z jamy ustnej były dwukrotnie bardziej narażone na raka trzustki, niż osoby z niższym stężeniem tych przeciwciał.
3. W ten sposób bakterie przenikają do trzustki
- Istnieją co najmniej dwie możliwe drogi przedostawania się mikroorganizmów do trzustki: translokacja mikroorganizmów z jamy ustnej i górnego odcinka przewodu pokarmowego lub translokacja bakterii do trzustki z jelita. Istotną rolę może odgrywać naczyniowa bariera jelitowa. Drobnoustroje, takie jak Porphyromonas gingivalis, Aggregatibacter actinomycetemcomitans czy Granulicatella adiacens, które odgrywają rolę w chorobach jamy ustnej, mogą się przyczyniać do rozwoju raka trzustki. U pacjentów z rakiem trzustki bakterie te identyfikowano w większej ilości w jamie ustnej, jelitach i w samej trzustce - przypomina dr Marlicz.
Lekarz przyznaje, że dokładny mechanizm tych zmian nadal jest badany.
- Jeżeli nastąpi osłabienie mechanizmów obronnych osi trzustka-jelito, bakterie mogą translokować do miąższu trzustki i mogą albo inicjować proces nowotworowy, albo stwarzać prozapalne środowisko, które faworyzuje wzrost guza, czy karcynogenezę - zaznacza ekspert.
Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
