Przyczyny ostrego zapalenia ucha środkowego – infekcje, czynniki sprzyjające

Ostre zapalenie ucha środkowego to częsta patologia, występująca przede wszystkim u dzieci. Główną przyczyną wystąpienia choroby są infekcje zarówno wirusowe, jak i bakteryjne. Istnieje jednak jeszcze cała lista czynników, które szczególnie predysponują do rozwinięcia stanu zapalnego ucha środkowego.

1. Przyczyny ostrego zapalenia ucha środkowego – infekcje

Ostre zapalenie struktur ucha środkowego jest najczęściej poprzedzone chorobą infekcyjną gardła. Patogeny poprzez część nosową gardła i trąbkę słuchową przemieszczają się do jamy bębenkowej, inicjując tam stan zapalny.

Dużo rzadsza jest sytuacja, kiedy wirusy czy bakteria wnikają do ucha środkowego z zewnątrz poprzez przewód słuchowy zewnętrzny i uszkodzenia (perforacje) w obrębie błony bębenkowej.

Zobacz film: "Sukces polskich naukowców. Wymyślili i wszczepili pierwszą protezę ucha środkowego"

Dlatego też najczęstsze patogeny, powodujące zapalenia ucha środkowego to te same, które odpowiedzialne są za infekcje gardła. Można wśród nich wymienić wirusy RSV, grypy i paragrypy, rynowirusy i adenowirusy, natomiast spośród bakterii: popularne pneumokoki, czyli dwoinkę zapalenia płuc, Haemophilus influenzae czy Moraxellę catharalis. Pamiętajmy, że w przebiegu infekcji początkowo wirusowej, może także dojść do nadkażenia bakteryjnego.

2. Przyczyny ostrego zapalenia ucha środkowego – czynniki sprzyjające

Do rozwinięcia ostrego zapalenia ucha środkowego szczególnie predysponowane są dzieci. Ma to przede wszystkim związek z ich budowa anatomiczną, różniącą się nieco od budowy anatomicznej dorosłych. Chodzi tu przede wszystkim o położenie trąbki słuchowej – łącznika pomiędzy gardłem a uchem środkowym, która u dzieci leży bardziej poziomo i jest szersza, co ułatwia patogenom przedostanie się do jamy bębenkowej.

Dzieci, ze względu na niedojrzałość układu immunologicznego są ogólnie predysponowane do występowania częstszych infekcji. Nawracające infekcje gardła powodują również wzrost częstości zakażeń ucha środkowego. Problem ten zwykle kończy się około 7. roku życia, kiedy układ odpornościowy jest już ukształtowany i dużo łatwiej zwalczać mu, wnikające do organizmy patogeny.

Powszechnym problem wśród dzieci jest także przerost migdałka gardłowego, nazywanego także trzecim migdałem. Obok problemów z nawracającymi infekcjami gardła, oddychaniem i fonacją, powoduje on zablokowanie ujścia trąbki słuchowej, prowadzące do wzrostu ryzyka zakażenia ucha środkowego.

Inne czynniki sprzyjające wzrostowi częstości zachorowań na ostre zapalenie ucha środkowego to: płeć męska, predyspozycje genetyczne, używanie smoczków powyżej 2. roku życia, zaburzenia odporności czy alergie. Predysponowane są także osoby, przybywające w ośrodkach w dużej grupie, takich jak żłobki, przedszkola czy domy opieki dla seniorów.

Niezwykle ważnym czynnikiem, który również sprzyja wzrostowi zachorowań na infekcje ucha środkowego, zwłaszcza u dzieci, jest przewlekłe narażenie na dym papierosowy. Podrażnia on śluzówkę nosa i gardła i uszkadza rzęski, których celem jest oczyszczanie wdychanego powietrza i zapobieganie głębszemu wnikaniu patogenów.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.