Mniszek lekarski - właściwości, syrop i napar z mniszka lekarskiego
Syrop z mniszka lekarskiego to najczęściej wybierany produkt w medycynie domowej w leczeniu kaszlu. Niewiele osób wie, że produkty z tej rośliny są chyba najbardziej uniwersalne. Jakie właściwości wykazuje mniszek lekarski i jak działa?
1. Charakterystyka mniszka lekarskiego
Mniszek lekarski to należąca do rodziny astrowatych roślina, która występuje najczęściej w Europie Środkowej, tworząc różne podgatunki. Najczęściej mniszka lekarskiego można znaleźć na domowych trawnikach, łąkach oraz przyulicznych terenach zielonych.
Mniszek pospolity jest głównym elementem plecionych przez dzieci wianków. Kwiaty mniszka lekarskiego to ułożone w rozetę intensywnie żółte płatki, które po przekwitnieniu tworzą znane wszystkim dmuchawce.
Mniszek pospolity rośnie do wysokości 20 centymetrów, a swoją bardziej popularną nazwę mlecza zawdzięcza białej cieczy, która wydobywa się z jej łodygi, barwiąc ręce na żółty kolor. Łatwość rozsiewania nasion i uprawy mniszka lekarskiego sprawia, że każdy może uprawiać mniszka lekarskiego w swoim ogrodzie.
2. Właściwości mniszka lekarskiego
Mniszek lekarski to prawdziwe bogactwo witamin, składników mineralnych oraz innych składników odżywczych, takich jak garbniki, inulina, flawonoidy, krzem, magnez i potas.
Zastosowanie mniszka lekarskiego dotyczy głównie zdrowia. Mniszek lekarski powinien znaleźć się w diecie wszystkich osób zmagających się z problemami układu pokarmowego.
Działanie mniszka lekarskiego stymuluje wydzielanie większych ilości żółci, co pomaga zwłaszcza w chorobach woreczka żółciowego i wątroby. W związku z zawartymi w mniszku lekarskim właściwościami zainteresować powinny się nim także osoby będące na diecie i chcące zgubić nadprogramowe kilogramy.
Mniszek pospolity wspomaga produkcję soków trawiennych, dzięki czemu wspomaga pracę układu pokarmowego, nie dopuszczając do powstawania zaparć i zalegania treści pokarmowych w jelitach i żołądku.
Właściwości mniszka wpływają na ilość produkowanego moczu, dzięki czemu poprawia on stan zdrowia osób zmagających się z kamieniami nerkowymi i częstymi infekcjami dróg moczowych.
Jednocześnie mniszek lekarski nie powoduje usuwania wraz z moczem potrzebnych organizmowi składników takich jak potas – dzięki temu zapobiega niedoborom witamin i składników mineralnych. Z tego powodu mniszek lekarski jest zalecany także podczas leczenia anemii.
Zawartość wielu witamin, w tym witaminy C, sprawia, że mniszek pospolity wpływa korzystnie na odporność organizmu, zmuszając go do walki z chorobotwórczymi wirusami i bakteriami.
Okłady z mniszka lekarskiego mają działanie łagodzące i przyspieszają gojenie się ran, dlatego są stosowane do usuwania kurzajek, leczenia skaleczeń i łagodzenia świądu skóry.
Warto jednak pamiętać, że właściwości mniszka lekarskiego zwiększające wydzielanie soków trawiennych przez układ pokarmowy powodują, że mniszek lekarski nie powinien być stosowany przez chorych zmagających się z chorobami wrzodowymi.
Najważniejsze właściwości mniszka lekarskiego:
- Wspieranie walki z nowotworami – badania dowodzą, że picie herbaty z mniszka przez osoby chore na raka poprawia ich stan zdrowia. Efekt zazwyczaj jest krótkotrwały, ale zachęca do dalszych badań nad rośliną;
- Pomoc w walce z cukrzycą – mniszek lekarski zawiera insulinę. Jest to substancja, która obniża indeks glikemiczny pokarmów i spowalnia wchłanianie cukrów do krwi. Mniszek wraz z innymi ziołami i odpowiednią dietą stosowany jest w stanach przedcukrzycowych i początkowym stadium cukrzycy;
- Poprawa trawienia – mniszek pobudza wątrobę do wytwarzania żółci. Substancje w nim zawarte mogą również pobudzać wydzielanie soku żołądkowego. Mniszek lekarski może być wykorzystany do zapobiegania kamicy żółciowej oraz jej początkowym stadium. Tego typu kurację należy jednak skonsultować z lekarzem. Jeśli mamy problemy trawienne warto sięgnąć po odwar z korzeni mniszka;
- Działa moczopędnie – przetwory z mniszka lekarskiego stosowane są podczas problemów z oddawaniem moczu, otyłości, reumatyzmie lub dnie moczanowej. Mniszek może również pomóc przy niektórych chorobach nerek;
- Wzmacnia odporność – mniszek może być stosowany u osób z osłabioną odpornością, podatnych na infekcje wirusowe i bakteryjne oraz osób starszych;
- Zwalcza choroby skóry – mniszek przyspiesza proces gojenia się ran. Do zwalczania kurzajek i brodawek wykorzystuje się okłady ze świeżych liści;
- Pomaga w walce z nadwagą – obecna w roślinie insulina jest niskokaloryczna. Dodatkowo zmniejsza ona łaknienie, co pomaga kontrolować ilość spożywanych posiłków.
Należy pamiętać, aby nie wykorzystywać mniszka lekarskiego ani innych ziół podczas stosowania antykoncepcji hormonalnej. Interakcje ziół z lekami są trudne do przewidzenia i mogą osłabiać działanie leku.
3. Skład syropu z mniszka lekarskiego
Syrop z mniszka lekarskiego lub mówiąc potocznie z mlecza, pozyskiwany jest głównie z jego kwiatów, choć można także użyć do wyrobu korzeni i łodyg. Produkt przypomina miód, stąd używanie tej nazwy zamiennie z syropem.
Syrop z mniszka lekarskiego jest znany przede wszystkim z dobroczynnego działania przeciwkaszlowego. Jednak ma on o wiele więcej właściwości i warto o nich wiedzieć.
Fakt, że syrop z mniszka lekarskiego zawiera witaminę A, C i D oznacza, że wspomaga on układ odpornościowy, a także kostny. Obecność witamin z grupy B działa pozytywnie na układ nerwowy, a także wspomaga oczyszczanie się wątroby z toksyn.
W skład syropu z mniszka lekarskiego wchodzą m.in: potas, magnez, krzem i żelazo, które wpływają korzystnie na funkcjonowanie całego organizmu, ale przede wszystkim na układ nerwowy, pokarmowy i odpornościowy.
To dopiero początek właściwości tej wspanialej rośliny. Syrop z mniszka lekarskiego dzięki temu, że zawiera garbniki, związki flawonowe, triterpeny, insulinę, kwas krzemowy, kwasy polifenolowe, a także asparaginę oddziałuje niemalże na pracę całego organizmu.
Warto wspomnieć chociażby o działaniu przeciwzapalnym i przeciwświądowym, a także znieczulającym i bakteriobójczym. Domowy syrop z mniszka lekarskiego jest cennym źródłem antyoksydantów, przez co mniejsza się ryzyko zapadnięcia na nowotwór czy zaburzenia krążenia.
Nie sposób nie wspomnieć o działaniu obniżającym cholesterol i poziom cukru we krwi, jak również detoksykacyjnym, łagodzącym zmiany skórne. Co ciekawe syrop z mniszka lekarskiego pobudza procesy myślowe.
3.1. Działanie syropu z mniszka lekarskiego
Jak widać działanie syropu z mniszka lekarskiego jest niebagatelne. W związku z tym zaleca się jego regularne przyjmowanie jako leczenie różnych chorób.
Substancja ta sprawdzi się w rekonwalescencji układu oddechowego (wszelakich dolegliwości: kaszlu, chrypki, stanów zapalnych, infekcji), pokarmowego (przyczynia się do produkcji soków trawiennych, pobudza organizm do lepszego trawienia).
Warto włączyć go do diety, jeśli jednostka ma problem z infekcją dróg moczowych (syrop z mniszka lekarskiego sprawi, że choroby pęcherza i nerek złagodnieją oraz zadziała moczopędnie) albo z wątrobą czy woreczkiem.
Warto podawać syrop z mniszka lekarskiego osobie, która leczy się na miażdżycę, ma problemy skórne lub próbuje pozbyć się toksyn z organizmu.
3.2. Dawkowanie syropu
Zaleca się, aby dzienne stosowanie syropu z mniszka lekarskiego nie przekroczyło dawki trzech łyżeczek. Nie jest powiedziane, że musi być stosowany jak lekarstwo, można go włączyć do diety jako działanie profilaktyczne i wówczas dodać do napojów zamiast cukru lub na kanapkę.
Są jednak osoby, które nie powinny przyjmować mniszka lekarskiego – ci, mający wrzody lub nadkwasowość żołądka winni rezygnować z tego produktu. Uważać powinny również chorzy na niedrożność jelit i dróg żółciowych, a także cukrzycę.
4. Napar z mniszka lekarskiego
W sklepach ze zdrową żywnością i wielu aptekach znajdziemy suszone kwiaty, liście i korzenie mniszka lekarskiego. Tańszym sposobem na włączenie mieszka lekarskiego do diety jest jego samodzielne zbieranie i suszenie liści mniszka lekarskiego.
Dzięki temu będziemy mieć też pewność, że pite przez nas napary z liści mniszka lekarskiego są w pełni naturalne i pozbawione zbędnych składników. Kwiaty mniszka lekarskiego najlepiej jest zbierać w maju, kiedy mają najbardziej intensywny, dojrzały kolor.
Wtedy płatki mniszka lekarskiego będą miały najwięcej smaku, aromatu i prozdrowotnych właściwości. Pamiętajmy jednak, aby kwiaty, liście i korzenie mniszka lekarskiego zbierać tylko z łąk i trawników niepryskanych chemią i nieskażonych spalinami samochodów.
Mniszek lekarski ma zastosowanie na dolegliwości układu pokarmowego. Wówczas warto przygotować napar z mniszka. 50 gram rozdrobnionych korzeni mniszka lekarskiego wraz z liśćmi należy zalać litrem wody i gotować pod przykryciem przez 2 minuty.
Po tym czasie napar z mniszka lekarskiego należy zdjąć z kuchenki i studzić przez 10 minut. Tak przygotowany naturalny lek z mniszka pospolitego należy pić 3 razy dziennie – dzięki temu pozbędziemy się nie tylko zaparć, ale także problemów z wydalaniem moczu i wysypką.
Taki napar z mniszka popolitego pomoże też w problemach z trądzikiem i zaczerwienieniem skóry. Wystarczy tylko nawilżyć nim płatek kosmetyczny i przemywać nim twarz 2 razy dziennie.
Z kolei napar z kwiatów mniszka lekarskiego ma zastosowanie w ustabilizowaniu wahania żeńskich hormonów, a także w łagodzeniu dolegliwości bólowych związanych z owulacją czy miesiączką.
Jedną łyżkę kwiatów mniszka pospolitego wystarczy zaparzyć w połowie litra wody przez 10 minut. Picie tak powstałego naparu z mniszka lekarskiego 2–3 razy dziennie pozwoli też walczyć z nawracającymi infekcjami jamy ustnej oraz podrażnieniami dziąseł.
Korzeń mniszka lekarskiego można również wykorzystać do przygotowania nalewki z mniszka lekarskiego. Do jej przygotowania potrzeba jedynie 50 g suchych korzeni mniszka lekarskiego i 74 ml białego wytrawnego wina.
Korzeń mniszka lekarskiego można zebrać samodzielnie i ususzyć. Wówczas mamy większą pewność jakości suszonego korzenia mniszka lekarskiego. Korzeń mniszka lekarskiego rozdrabniamy, zalewamy winem i odstawiamy na 2 tygodnie w ciemne miejsce.
W kuchni zastosowanie znalazły również liście mniszka lekarskiego. Mało kto wie, że liście mniszka lekarskiego można wykorzystać do przygotowania pysznej i zdrowej sałatki. Liście mniszka można również po blanszowaniu dodać do farszów.
Zobacz także:
5. Ile kosztują preparaty z mniszka lekarskiego?
Mniszek lekarski najczęściej sprzedawany jest w formie herbat, tabletek, syropów lub suszonych liści i korzeni. Cena preparatów z mniszkiem lekarskim wynosi od około 15 do 40 zł. Środki można nabyć w aptekach lub sklepach internetowych.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.