Zapobieganie miażdżycy

Łatwo się męczysz? Masz coraz częściej zadyszkę, wchodząc po schodach? Bolą cię łydki nawet po krótkim spacerze? Uważaj – to może być miażdżyca. Przez długi czas nie daje żadnych objawów. Te pojawiają się dopiero, gdy nasze tętnice są zwężone o połowę. A choroba jest niebezpieczna – może skończyć się nawet udarem mózgu, zawałem serca albo amputacją nogi, ponieważ zamykanie przez cholesterol światła tętnic może doprowadzić do niedokrwienia kończyny. Dlatego też bardzo ważna jest profilaktyka miażdżycy. Szczególnie powinny pamiętać o niej osoby po 40. r.ż.

1. Diagnostyka miażdżycy

Początkowo miażdżyca przebiega bez objawów. Dopiero w zaawansowanym stanie zauważamy, że łatwiej się męczymy, mamy trudności z koncentracją, z pamięcią. Czasami złogi cholesterolowe mogą odkładać się w skórze i wtedy są widoczne jako żółte zgrubienia. Nie ma jednego badania, za pomocą którego można by stwierdzić tę chorobę.

Warto sprawdzać sobie poziom cholesterolu we krwi. Za pomocą badania USG można ją wykryć, ale dopiero w zaawansowanym stanie. Również koronarografia serca i tomografia komputerowa pozwalają ocenić stan tętnic.
Norma ilości cholesterolu we krwi jest różna dla ludzi w różnym wieku, stanie zdrowia i przebytych chorobach. Przyjmuje się, że u dorosłego człowieka poziom cholesterolunie powinien przekraczać 200 mg/dl. Jeśli jest wyższy należy, zbadać jego frakcje:

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Dlaczego warto robić screening?"

• LDL (zły cholesterol) – prawidłowy poniżej 130 mg/dl,
• HDL (dobry cholesterol) – prawidłowy powyżej 45 mg/dl,
• triglicerydy – prawidłowo poniżej 200 mg/dl.

2. Jak obniżyć cholesterol?

Na początku najważniejsza jest profilaktyka: odpowiednia dieta w miażdżycy i aktywność fizyczna. Stosowana jest dieta niskotłuszczowa z dużą zawartością błonnika. W przypadku, gdy dieta nie wystarcza, należy zastosować inne metody. Stosuje się leki zmniejszające poziom frakcji LDL cholesterolu odkładającego się w ścianach naczyń krwionośnych, a podnoszące poziom dobrego cholesterolu (frakcja HDL). W tym przypadku jest to tzw. prewencja pierwotna miażdżycy.

Leki możemy podzielić na kilka grup. Wyróżniamy leki hipolipemiczne, a więc takie, które obniżają poziom cholesterolu. Do nich należą statyny, fibraty czy pochodne kwasu nikotynowego. Drugą grupę stanowią leki zmniejszające wchłanianie cholesterolu w wątrobie i jelitach. Są to głównie żywice jonowymienne. Obie grupy leków mogą być stosowane razem, przy czym żywice powinny być przyjmowane na godzinę przed zażyciem innego leku. Gdy leki to zbyt mało, lekarz może zastosować bardziej rygorystyczne środki:

• Balonikowanie – przez cewnik włożony do tętnicy wprowadza się specjalny balonik, który kruszy złogi cholesterolowe. Powstałe okruchy wyciąga się na zewnątrz za pomocą tego cewnika i tętnica rozszerza się.
• Stenty – stent to krótka rurka z cienkiej siatki, którą wprowadza się do tętnicy, by ta na nowo nie zarastała blaszką miażdżycową.
• By-passy – tzw. pomostowanie. Polega na wszyciu kawałka zdrowej żyły – jeden koniec powyżej złogu, a drugi poniżej. W ten sposób krew może swobodnie płynąć.

Warto badać profilaktycznie poziom cholesterolu we krwi. Pozwoli to na szybkie zareagowanie w przypadku wysokich norm cholesterolu, które mogłyby skutkować chorobami naczyń. Należy pamiętać, aby osoby powyżej 40. r.ż., u których nie występują choroby serca oraz inne choroby układu krążenia, badały profilaktycznie – przynajmniej raz w roku – swój poziom cholesterolu we krwi. Obecnie dla takiej grupy osób możliwe są bezpłatne badania finansowane przez NFZ.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.