Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Karolina Kropiewnicka-Buczek

Koronarografia - wskazania, przebieg

Pacjent przed zabiegiem koronarografii musi być na czczo
Pacjent przed zabiegiem koronarografii musi być na czczo (123rf.com)

Koronarografia to badanie angiokardiograficzne, czyli rentgenologiczne badanie serca i naczyń wieńcowych. Koronarografia obrazowa to metoda badania naczyń wieńcowych serca. Angiografia tętnic wieńcowych wykonywana przy użyciu promieniowania rentgenowskiego (promieniowania X), gdy wcześniej zostanie wprowadzony do naczyń specjalny płyn kontrastowy, zawierający środek cieniujący (środek kontrastujący).

spis treści

1. Wskazania do koronarografii

Rentgenologiczne badanie naczyń wieńcowych stosowane jest w diagnostyce takich schorzeń, jak choroba niedokrwienna serca, miażdżyca tętnic, wady zastawek serca, ostre zespoły wieńcowe.

Koronarografia jest badaniem, które pozwala określić stopień zaawansowania choroby niedokrwiennej serca, ponadto pozwala ustalić stopień i miejsce zwężeń w obrębie miażdżycowo zmienionych naczyń wieńcowych. Badanie jest zalecane w następujących przypadkach:

Zobacz film: "Powikłania po koronarografii"
  • podejrzenie zmian w naczyniach krwionośnych;
  • niewydolność serca o prawdopodobnej etiologii niedokrwiennej;
  • wady zastawek;
  • nawroty niedokrwienia po zabiegu rewaskularyzacyjnym;
  • rozwarstwienie lub tętniak aorty;
  • ostre zespoły wieńcowe;
  • przebyty zawał serca;
  • wyjaśnienia bólów w klatce piersiowej;
  • diagnostyka chorób serca w celu podjęcia dalszego leczenia;
  • ocena skuteczności leczenia chorób serca.
Obraz w koronarografii
Obraz w koronarografii

Obraz tętnic wieńcowych w koronarografii pomaga w zdiagnozowaniu choroby niedokrwiennej serca.

zobacz galerię

Przeciwwskazania do wykonania badania koronarografii, czyli angiografii naczyń wieńcowych, możemy podzielić na bezwzględne i względne. Pierwszą grupę stanowi brak zgody pacjenta na wykonanie badania. Przeciwwskazania względne obejmują:

  • zaawansowana niewydolność nerek;
  • obrzęk płuc;
  • skaza krwotoczna;
  • niedokrwistość;
  • ciężkie zaburzenia elektrolitowe;
  • krwawienie z przewodu pokarmowego;
  • udar mózgu, przebyty w ostatnim czasie;
  • nadciśnienie tętnicze;
  • zatrucie glikozydami naparstnicy;
  • uczulenie na środki kontrastowe;
  • niewyrażenie zgody przez pacjenta na ewentualny zabieg rewaskularyzacyjny;
  • wyniszczająca choroba;
  • zapalenie wsierdzia na zastawce aortalnej.

2. Co wykrywa koronarografia?

Koronarografia pozwala bardzo dokładnie określić, które naczynia krwionośne są zwężone lub całkowicie niedrożne. Koronarografia pokazuje także jak pracują ściany serca i pozwala ocenić budowę przedsionków i komór serca oraz wykryć ewentualne nieprawidłowości w ich budowie.

3. Przebieg badania

Pacjent przed zabiegiem musi być na czczo. Ponadto zobowiązany jest do zdjęcia protez zębowych i wszystkich łańcuszków z szyi. Tuż przed koronarografią umieszczony zostaje na specjalnym stole hemodynamicznym, a do jego ciała przyklejane są elektrody z systemu monitorującego EKG. Pielęgniarka, asystująca przy zabiegu, dezynfekuje okolice, z których lekarz będzie korzystał, wprowadzając koszulkę naczyniową. Okolice te są obłożone specjalnymi sterylnymi okryciami.

Zobacz także:

Po podaniu znieczulenia skóra jest nacinana skalpelem, a następnie igłą angiograficzną nakłuwana jest tętnica (bardzo często jest to tętnica udowa). Ważne jest, by w tym momencie badania naczyń wieńcowych chory się nie poruszał. Następnie przez igłę wprowadzany jest prowadnik, który wędruje przez tętnicę biodrową do aorty. Usuwana jest igła angiograficzna, a po pozostawionym prowadniku wprowadzana jest koszulka naczyniowa. Dzięki obecności koszulki i specjalnego prowadnika możliwe jest wprowadzenie do naczyń krwionośnych specjalnego cewnika diagnostycznego.

Warto obejrzeć:

Kolejnym krokiem koronarografii jest wprowadzenie do naczyń krwionośnych płynu kontrastowego, zawierającego środek cieniujący i zapis badania (zabieg jest rejestrowany cyfrowo i przenoszony na nośnik, np. płytę CD). Po wykonaniu badania tętnic wieńcowych, cewnik wprowadzany jest do wnętrza lewej komory i po podaniu przez strzykawkę większej ilości kontrastu wykonywana jest tzw. wentrykulografia (ocena kurczliwości i wielkości lewej komory serca).

4. Zachowanie po zabiegu

Po zabiegu koronarografii pacjent powinien leżeć nieruchomo przez ok. cztery godziny. Nie można zginać kończyny, w której był przeprowadzany zabieg. Po tym czasie można zmienić pozycję leżącą, ale ręka lub noga musi pozostać wyprostowana. Zapobiega to powstawaniu krwiaków w okolicy nakłucia.

Po ok. ośmiu godzinach od zabiegu koronarografii pacjent może wstać. Jeść można już po badaniu. Najlepiej przyjmować dużo płynów, w szczególności wody mineralne, żeby wypłukać kontrast z organizmu. Wyniki badań znane są zwykle na drugi dzień po zabiegu.

Po zabiegu koronarografii przez kilka dni należy unikać wysiłku fizycznego i obciążania kończyny, na której było wykonywane nakłucie. Jeśli w miejscu wkłucia pojawi się rosnący, zaczerwieniony i tkliwy siniak koniecznie należy skonsultować się z lekarzem.

Po zabiegu koronarografii przez kilka dni nie powinno się chodzić do pracy.

5. Reakcja na kontrast

Każdy organizm inaczej reaguje na kontrast podany podczas koronarografii. U pacjenta mogą pojawić się bóle głowy, nudności, wymioty, wysypka, rumień, kaszel i duszności. U pacjentów, którzy łatwo reagują uczuleniem na różne substancje, podanie kontrastu może wywołać wysypkę skórną lub swędzenie.

Wstrzyknięcie kontrastu jest bezbolesne. Pacjent odczuwa zwykle ciepło rozprzestrzeniające się po ciele, ale to uczucie po chwili znika. Jeśli pojawi się w tym czasie ból w klatce piersiowej, nawet krótkotrwały, należy poinformować o tym lekarza przeprowadzającego zabieg.

6. Balonikowanie i stent

Koronarografia może też służyć do wykonania tzw. balonikowania, czyli angioplastyki wieńcowej. jeśli w trakcie koronarografii lekarz zauważy obecność istotnego zwężenia lub zamknięcia światła w obrębie którejkolwiek z tętnic wieńcowych, może nie przerywając badania podjąć decyzję o balonikowaniu.

To metoda polegająca na udrożnieniu naczynia wieńcowego za pomocą balonika, którego wprowadzany jest do zwężonego odcinka tętnicy. Balonik jest potem nadmuchiwany, dzięki czemu rozszerza się światło tętnicy. Dla umocnienia tętnicy lekarz może również zdecydować się na wszczepienie stentu. Stent to metalowa siatka, którą umieszcza się w naprawianym podczas koronarografii naczyniu.

7. Powikłania po koronarografii

Koronarografia to badanie inwazyjne, dlatego jego wykonanie jest obarczone pewnym ryzykiem. Zwykle jest ono jednak niewielkie. Szacuje się, że powikłania pojawiają się u 3 do 5 osób na 1 000. Do najczęstszych powikłań zaliczamy krwiaki pojawiające się w okolicy wkłucia, a także tętniaki rzekome tętnicy, przez którą wprowadzana była prowadnica.

Ryzyko powikłań wzrasta wraz z wiekiem pacjenta oraz liczbą chorób współistniejących. W rzadkich przypadkach dochodzi do czasowego lub trwałego uszkodzenia czynności mózgu lub nerek, a także do uszkodzenia dużych naczyń tętniczych. Może też dojść do zawały lub zatrzymania akcji serca i zgonu w trakcie badania lub bezpośrednio po nim.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Cewnikowanie serca
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze