Krwiak - przyczyny, objawy, leczenie
Krwiak to wylew krwi na zewnątrz naczyń krwionośnych, w wyniku uszkodzenia ściany naczyń spowodowanego przez uraz. Może być różnej wielkości. Często mylony jest z wybroczynami, np. siniakiem. W porównaniu z nimi nie jest płaski. Może powstawać nie tylko pod skórą, ale w każdym innym organie. Wyróżniamy kilka rodzajów krwiaka, np.: tętniczy, śródczaszkowy, podpaznokciowy.
1. Co to jest krwiak?
Krwiak (inaczej hematoma) jest to nagromadzenie krwi wewnątrz ciała, które powstaje na skutek uszkodzenia naczyń krwionośnych. Może występować zarówno na powierzchni skóry (krwiak podskórny), jak i głębiej w tkankach miękkich, między innymi w mięśniach, narządach wewnętrznych lub kościach.
2. Rodzaje krwiaków
Krwiaki można podzielić na kilka rodzajów, w zależności od ich lokalizacji i głębokości występowania. Do najczęstszych rodzajów krwiaków zaliczamy:
- krwiak podskórny - to najczęstszy rodzaj krwiaka, który występuje pod skórą. Powstaje wskutek uszkodzenia naczyń krwionośnych w skórze lub tkance podskórnej. Objawia się jako zasiniona plama na skórze.
- krwiak mięśnia - powstaje, gdy naczynia krwionośne w mięśniach zostaną uszkodzone (np. w wyniku stłuczenia lub naciągnięcia). Może być bolesny i ograniczyć ruchomość mięśnia.
- krwiak stawu - to krwiak, który występuje w obrębie stawów. Powstaje zwykle na skutek urazu naczyń krwionośnych w okolicy stawu. Może powodować obrzęk, ból oraz ograniczenie ruchomości stawu.
- krwiak wewnętrzny - obejmuje krwiaki występujące w głębszych strukturach ciała, takich jak narządy wewnętrzne (np. wątroba, śledziona) lub w kościach. Mogą być wynikiem poważnych urazów lub chorób.
- krwiak podpaznokciowy - to krwiak, który występuje pod paznokciem. Powstaje najczęściej w wyniku urazu (np. stłuczenie palca). Objawia się niebiesko-czarną plamą pod paznokciem, która może być bolesna.
- krwiak śródczaszkowy - pojawia się wewnątrz czaszki, najczęściej po urazie głowy. To stan, który zazwyczaj wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.
3. Przyczyny krwiaka
Uraz tkanki jest najczęstszą przyczyną krwiaka. Gdy naczynie krwionośne zostaje uszkodzone, następuje przeciekanie krwi do otaczających tkanek. Krew ulega koagulacji i powstają zakrzepy. Im większa ilość krwi wypłynie z naczynia, tym więcej powstanie zakrzepów. Przyczyną krwiaków może być osłabienie lub kruchość naczyń krwionośnych.
Stosowanie leków przeciwzakrzepowych zwiększa tendencję do spontanicznych krwawień i krwiaków. Organizm nie jest wtedy w stanie skutecznie naprawić uszkodzonych naczyń.
Inną przyczyną może być trombocytopenia (małopłytkowość), a więc zmniejszenie ilości płytek krwi lub ich zdolności do funkcjonowania. Płytki krwi biorą udział w tworzeniu się skrzepu i fibryny.
4. Objawy krwiaka
Objawy krwiaka zależą od jego lokalizacji i wielkości. Obrzęk i stan zapalny związany z powstaniem krwiaka może wpływać na struktury otaczające krwiak. Objawy stanu zapalnego to zaczerwienienie, ból i obrzęk.
Krwiak powierzchowny skóry, tkanek miękkich, mięśni wykazuje tendencję do samoistnego leczenia z biegiem czasu. Konsystencja skrzepu krwi stopniowo staje się bardziej gąbczasta i miękka, w wyniku czego skrzep ulega spłaszczeniu. Kolor zmienia się z fioletowo-niebieskiego na żółto–brązowy.
W zależności od umiejscowienia krwiaka przebarwienia mogą pojawić się w różnych miejscach, np. krwiak na czole powoduje pojawienie się siniaków pod oczami, a nawet szyi. Najczęstszym powikłaniem wszystkich krwiaków jest zakażenie bakteriami.
5. Leczenie krwiaka
Gdy krwiaki pojawiają się u osób z zaburzeniami krzepliwości krwi, konieczna jest wizyta w szpitalu. Do lekarza warto się zgłosić także, gdy siła urazu i umiejscowienie krwiaka są niepokojące.
Krwiaki skóry i tkanek miękkich, takich jak mięśnie i stawy, często są diagnozowane przez badanie fizykalne przez samego chorego. U pacjentów wykazujących objawy krwawienia wewnętrznego, lekarz decyduje o wykonaniu badania, które będzie najlepsze do oceny sytuacji. Zastosowanie promieni X (badanie RTG) może być potrzebne do oceny złamania kości.
Pacjenci z istotnym urazem głowy często wymagają CT (tomografia komputerowa).
Krwiaka tkanek miękkich i skóry leczy się poprzez przykładanie lodu w miejsce krwiaka. Ze względu na to, że powstawanie krwiaka wiąże się ze stanem zapalnym, do leczenia stosowane mogą być niesteroidowe leki przeciwzapalne.
U osób, które zażywają antykoagulanty bezwzględnie zakazany jest ibuprofen, ze względu na możliwość wystąpienia krwawienia z przewodu pokarmowego. Paracetamol zaś zabroniony jest u osób z chorobami wątroby.
Wewnątrzczaszkowe, zewnątrzoponowe, podtwardówkowe i śródmózgowe krwiaki wymagają interwencji neurochirurgicznej.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.