Krwiak podokostnowy - przyczyny, objawy, diagnostyka, leczenie i powikłania
Krwiak podokostnowy, z łac. cephalhematoma, to wylew krwi pod część podokostnową kości czaszki. Pojawia się u noworodków w wyniku urazu okołoporodowego lub gdy przeprowadzony jest poród kleszczowy albo wykorzystany jest próżnociąg. Ten krwiak u noworodków nie wymaga leczenia. Diagnozowany jest za pomocą badania USG czaszki i transiluminacji (diafanoskopia czaszki). Jeżeli zostanie wykryty krwiak podokostnowy, musi być monitorowany stan noworodka.
1. Przyczyny i objawy krwiaka podokostnowego
Krwiak podokostnowy to wylew krwi do części podokostnowej kości, spowodowany przerwaniem ciągłości naczyń krwionośnych. Pojawia się u 2-3% noworodków i najczęściej jest wynikiem zastosowania przy porodzie kleszczy (poród kleszczowy) lub próżniociągu. Może być także wynikiem urazu okołoporodowego. Wtedy też najczęściej dotyczy kości sklepienia czaszki.
Krwiak podokostnowy dotyczy często kości ciemieniowej, skroniowej lub potylicznej. Zawsze jest jednak ograniczony tylko do jednej kości, w porównaniu z przedgłowiem. Oznacza to, że wylew krwi nigdy nie przekracza linii szwów strzałkowych. Znane są jednak przypadki, gdy krwiak podokostnowy występował po obu stronach kości. Objawy krwiaka podokostnowego to ogniskowy obrzęk tkanek w obrębie czaszki. Ten rodzaj krwiaka nie ulega nigdy zropnieniu. Inną przyczyną pojawienia się krwiaka podokostnowego może być także złamanie linijne kości.
2. Diagnostyka krwiaka podokostnowego
Krwiak podokostnowy u noworodka może pojawić się po kilku, a nawet kilkunastu godzinach po porodzie. Diagnostyka krwiaka podokostnowego polega na wykonaniu badania, jakim jest transiluminacja. Jest to badanie diagnostyczne, inaczej zwane diafanoskopią czaszki, które polega na prześwietleniu sklepienia czaszki silnym źródłem światła, przystawionym najczęściej do przedniego ciemiączka. Badanie musi być wykonane w zaciemnionym pomieszczeniu.
W porównaniu z przedgłowiem czy torbielami porencefalicznymi lub leptomeningealnymi, wykrywana jest zmniejszona transiluminacja. Metoda wykorzystuje fakt, iż pokrywy czaszki noworodków i niemowląt są bardzo cienkie i przepuszczają częściowo światło do tkanek miękkich, w wyniku czego uzyskiwana jest poświata wokół głowy dziecka. Do oceny zmian wewnątrzczaszkowych przy niezrośniętym ciemiączku u noworodków jest pomocne także badanie USG. Jeżeli krwiak wynika ze złamania linijnego kości, można to potwierdzić poprzez badanie RTG czaszki.
3. Leczenie i powikłania krwiaka podokostnowego
Krwiak samoistnie ulega wchłonięciu po pewnym czasie. Dlatego też sam krwiak podokostnowy nie wymaga specjalistycznego leczenia. Należy jednak monitorować jego stan, ponieważ mogą pojawić się pewne powikłania związane z jego występowaniem. Zaliczamy tutaj:
- żółtaczkę noworodkową,
- anemię.
Żółtaczka noworodkowa wywołana jest silnym rozpadem erytrocytów w obrębie krwiaka i podwyższonym poziomem bilirubiny we krwi noworodka. Pojawiają się wtedy typowe objawy patologicznej żółtaczki u noworodków. Żółtaczka patologiczna musi być leczona, aby zapobiec pojawieniu się żółtaczki jąder podstawy (encefalopatii bilirubinowej), która może doprowadzić do niedorozwoju umysłowego dziecka.
Anemia może pojawić się, gdy krwiak podokostnowy jest dużych rozmiarów. Pojawia się wtedy bladość powłok skórnych, niskie ciśnienie krwi, a nawet tachykardia czy utrata przytomności.
Aby zapobiec tym powikłaniom, należy monitorować cały czas stan noworodka, u którego pojawił się krwiak podokostnowy.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.