Trwa ładowanie...

Kał na pasożyty

Kał na pasożyty
Kał na pasożyty

Badanie kału jest jednym z podstawowych badań wykorzystywanych w diagnostyce chorób pasożytniczych ze względu na dużą liczbę pasożytów bytujących w przewodzie pokarmowym człowieka. Poza poszukiwaniem pasożytów w kale ocenia się także jego konsystencję (twardy, uformowany, miękki, papkowaty, biegunkowy, wodnisty), barwę (czarny, brązowy, żółty, zielony, jasny itp.), a także obecność takich składników jak krew, różne rodzaje komórek czy niestrawiony pokarm. W kale poszukiwać można, w zależności od podejrzewanej choroby, zarówno jaj, jak i postaci dorosłych czy fragmentów pasożytów. Badanie kału pozwala na ustalenie rodzaju pasożyta, a co za tym idzie wdrożenie odpowiedniego leczenia.

spis treści

1. Wskazania do badania kału na pasożyty

Test na krew utajoną w kale
Test na krew utajoną w kale

Rak jelita grubego zajmuje obecnie w Polsce drugie miejsce wśród przyczyn zgonów na nowotwory złośliwe,

zobacz galerię

Jakie symptomy mogą świadczyć, że powinniśmy takie badanie wykonać?

Zobacz film: "Pasożyty u ludzi. Jak zapobiegać?"
  • gazy, wzdęcia,
  • skurcze żołądka,
  • biegunka,
  • zaparcia,
  • problemy skórne,
  • wysypka,
  • nerwowość,
  • zmęczenie i senność,
  • anemia,
  • swędzenie odbytu,
  • podwójne widzenie.

2. Jak pobrać kał do badania?

Kał do badania na obecność pasożytów powinien być pobierany przed rozpoczęciem leczenia, gdyż niektóre leki (np. antybiotyki, leki przeciwbiegunkowe, środki kontrastowe itp.) utrudniają lub też uniemożliwiają rozpoznanie pasożytów. W przypadku, gdy pacjent przyjmował takie leki lub był poddany badaniu przewodu pokarmowego z wykorzystaniem kontrastu, należy odroczyć badanie kału na pasożyty o 1 - 3 tygodnie.

Do laboratorium dostarcza się tylko fragment oddanego kału, pobrany do specjalnego pojemniczka za pomocą załączonej szpatułki (pojemniczki takie należy wcześniej zakupić w aptece). Bardzo istotny jest prawidłowy sposób pobrania kału. Ważne, by materiał przekazywany do badań pobierać z kilku różnych miejsc oddanego kału. Kał, przeznaczony do pobrania materiału, należy oddać do czystego i suchego naczynia lub na czysty papier. Nie powinno się oddawać kału do muszli klozetowej, gdyż woda i mocz mogą spowodować zniszczenie obecnych w kale pasożytów, a tym samym zafałszować wynik badania. Niedopuszczalne jest zbieranie kału z ziemi.

Kał uformowany może być przechowywany przez kilka godzin w temperaturze pokojowej, a płynny lub biegunkowy powinien być jak najszybciej dostarczony do laboratorium (taki kał najlepiej badać do pół godziny od oddania). Każdy rodzaj kału, który nie może być zbadany w przeciągu 3 - 4 godzin, powinien być umieszczony w lodówce.

3. Jakie pasożyty można wykryć za pomocą badania kału?

Badając kał człowieka wykryć można przede wszystkim takie pasożyty jak:

  • owsik ludzki (Enterobius vermicularis), zazwyczaj wykrywane są jaja tego pasożyta;
  • glista ludzka (Ascaris lumbricoides), poszukując w kale jaj pasożyta;
  • węgorek jelitowy (Strongyloides stercoralis), w świeżym kale wykryć można larwy tego pasożyta;
  • włosogłówka ludzka (Trichuris trichiura), w kale poszukuje się jaj pasożyta;
  • pełzak czerwonki (Entamoeba histolytica), w stolcach uformowanych poszukuje się cyst pasożyta, w stolcach płynnych –trofozoitów;
  • lamblia jelitowa (Giardia lamblia), w kale uformowanym poszukuje się cyst, w kale płynnym trofozoitów;*
  • Cryptosporidium parvum, w kale znaleźć można cysty pasożyta;
  • przywry, np. motylica wątrobowa (Fasciola hepatica), w kale poszukuje się jaj pasożyta;
  • tasiemce, np. tasiemiec nieuzbrojony (Taenia saginata), poruszające się człony tasiemca można spotkać w świeżym kale, tasiemiec psi (Dipylidium caninum), jaja lub człony tasiemca w kale lub okolicach odbytu.

4. Charakterystyka badania kału na pasożyty

Badanie kału na obecność pasożytów rozpoczyna się od oglądania makroskopowego próbki kału. Ocenia się jego konsystencję, kolor, ewentualną zawartość krwi, śluzu itd. Sam wygląd kału może już sugerować konkretną chorobę. Następnie kroplę świeżego kału ogląda się pod mikroskopem. W kale płynnym, biegunkowym można poszukiwać form dorosłych (tzw. trofozoitów) pierwotniaków. Posiadają one charakterystyczne cechy w zależności od gatunku pasożyta, a ich stwierdzenie znacznie ułatwia zdiagnozowanie choroby. Trofozoity nie występują natomiast w kale uformowanym. Tu z kolei poszukuje się form rozwojowych pierwotniaków, zwanych cystami. Jaja pasożytów można odnaleźć zarówno w kale płynnym jak i uformowanym. One również mają charakterystyczne dla danego gatunku cechy, co umożliwia rozpoznanie rodzaju pasożyta. Kolejnymi krokami w analizie próbki kału jest wykonanie preparatów trwałych, barwienie ich oraz ocena mikroskopowa. W razie konieczności stosuje się też inne metody, np. zagęszczające, larwoskopowe, hodowlane itd.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Helicobacter pylori w kale
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze