Topografia rogówki – na czym polega, ile trwa i ile kosztuje?
Topografia rogówki, czyli komputerowa keratometria, służy do badania kształtu rogówki. Podczas badania tworzona jest barwna mapa struktury. Na jej podstawie okulista może zdiagnozować oraz ocenić ewentualne nieprawidłowości. Kiedy zalecana jest topografia rogówki? Na czym polega badanie? Ile trwa i kosztuje?
1. Co to jest topografia rogówki?
Topografia rogówki, nazywana również keratometrią komputerową, to nieinwazyjne, bezbolesne i bezdotykowe (bez konieczności dotykania oka) badanie diagnostyczne kształtu rogówki. W jego trakcie tworzona jest barwna mapa rogówki, która jest zobrazowaniem lokalnych krzywizn rogówki oka. Oznacza ukształtowanie terenu oraz wzajemne położenie charakterystycznych obiektów. Na jej podstawie można zdiagnozować i ocenić różne nieprawidłowości w zakresie budowy i stanu rogówki.
Rogówka oka to blaszka tworząca przednią ścianę gałki ocznej. Jest lekko zakrzywiona, wyglądem przypomina szkiełko zegarka. Jej średnica wynosi średnio 11,5 milimetra. Prawidłowo wykształcona rogówka jest przejrzysta, ma gładką powierzchnię, a jej promień krzywizny wynosi przeciętnie 7,8 mm.
Struktura stanowi bardzo ważny element układu optycznego oka. Wraz z nieprzezroczystą twardówką tworzy błonę zewnętrzną oka. Wpada przez nią światło. Jej zadaniem jest załamywanie i skupianie promieni. Dzięki niej możliwe jest wyraźne widzenie i akomodacja oka, czyli dopasowanie widzenia do różnych odległości. Funkcją rogówki jest również ochrona oka przed urazami i wnikaniem ciał obcych.
W budowie histologicznej rogówki wyróżnia się śródbłonek (nabłonek tylny), błonę Descemeta (blaszkę graniczną), zrąb rogówki (istotę właściwą), warstwę Bowmana (blaszka graniczna przednia), nabłonek przedni i film łzowy.
2. Wskazania do topografii rogówki
Ponieważ rogówka oka to struktura delikatna i bardzo wrażliwa, jest narażona na wiele patologii, w tym chorób.
Dzięki topografii rogówki można zdiagnozować:
- Stożek rogówki. To poważna choroba wrodzona, która polega na coraz mocniejszym zniekształceniu rogówki. Ta z czasem może przypominać bardziej stożek niż kopułę, co powoduje niewyraźne widzenie. Rogówka na szczycie stożka staje się bardzo cienka, może pęknąć. Badanie umożliwia ocenę stopnia zaawansowania patologii i jej ewentualnego postępu. Możliwe jest również dostrzeżenie postaci wczesnej, to jest zanim pojawią się objawy kliniczne.
- Astygmatyzm, czyli niezborność. To zaburzenie symetrii obrotowej gałki ocznej powodujące powstanie na siatkówce obrazu niepunktowego. Objawem choroby jest krzywienie obrazu, a także pogarszanie ostrości oraz czułości na kontrast.
- Deformacje rogówki powstałe wskutek urazu lub zabiegu (pooperacyjne lub pourazowe deformacje rogówki).
Badanie jest konieczne przed wykonaniem zabiegów laserowych na rogówce, takich jak operacja zaćmy z zastosowaniem soczewek wieloogniskowych. Jest procedurą wykonywaną w ramach kwalifikowania pacjenta do laserowej korekcji wad wzroku (LASIK, PRK, LASEK, SMILE). Topografia rogówki pozwala również ocenić stan rogówki po wykonanym zabiegu. Keratometria komputerowa jest także pomocna przy doborze twardych soczewek kontaktowych korygujących krótkowzroczność, nadwzroczność czy duży astygmatyzm nieregularny wywołany np. stożkiem rogówki czy urazami.
Wskazaniem do keratometrii komputerowej jest także problem z uzyskaniem pełnej ostrości widzenia w okularach czy ogólnodostępnych soczewkach kontaktowych. Niekiedy topograf wykorzystuje się również przy wadach wrodzonych u dzieci, takich jak mikrorogówka czy też keratoglobus.
3. Na czym polega topografia rogówki?
Narzędziem służącym do wykonywania topografii rogówki jest topograf rogówkowy wykorzystujący światło lasera.
Na czym polega badanie? Pacjent opiera brodę i czoło na podpórce przed oświetloną czerwonym światłem czaszą. Ta jest pokryta współśrodkowymi pierścieniami, które odbijają się na rogówce. Konieczne jest patrzenie centralnie na światło.
Odbicia pierścieni na rogówce, a także ich szerokość oraz zniekształcenia są rejestrowane i analizowane komputerowo, a następnie przeliczane na promienie krzywizny rogówki. Dzięki temu tworzona jest kolorowa mapa rogówki. Ta może być przedstawiona zarówno dwuwymiarowo, jak i trójwymiarowo.
Analizą map zajmuje się okulista, który na podstawie wyniku badania ustala plan leczenia czy operacji. Procedura jest niebolesna, bezkontaktowa i trwa kilka minut. Cena badania zależy od placówki i innych czynników. Waha się od 60 do 200 zł.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.