Chroni przed rakiem, opóźnia proces starzenia. Gdy jej brakuje organizm wysyła wyraźny sygnał
Witamina C jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Kiedy jej brakuje, zdrowie zaczyna szwankować. Niestety, pierwsze symptomy trudno wychwycić i łatwo je pomylić z innymi problemami. - Kiedy pojawiają się już konkretne objawy, przeważnie oznacza to, że niedobory są duże i konieczna jest natychmiastowa zmiana diety oraz suplementacja, ale tylko pod kontrolą lekarza - zaznacza Jacek Krajewski, lekarz rodzinny.
1. Witamina C kluczowa dla zdrowia
- Witamina C jest silnym antyoksydantem, który zwalcza wolne rodniki uszkadzające DNA komórek, przyspieszające procesy starzenia i wzmacniające nowotworzenie. Kwas askorbinowy jest jednym z głównych elementów przemian metabolicznych, wykorzystywanym przez organizm do ważnych reakcji enzymatycznych w komórkach. Stąd tak istotna rola w wielu procesach zachodzących w organizmie i wspomaganiu jego funkcjonowania - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie Jacek Krajewski, lekarz rodzinny, prezes Federacji "Porozumienie Zielonogórskie".
W czym konkretnie pomaga witamina C? - Wspomaga układ odpornościowy i chroni przed nawrotem infekcji. W czasie infekcji wspomaga obronę organizmu przed rozwojem choroby i pomaga szybciej wrócić do zdrowia - wyjaśnia lekarz.
- Ponadto przyśpiesza procesy regeneracyjne,np. gojenie się ran czy zrastanie kości po urazach. Wspomaga także układ nerwowy i układ krążenia, chroni przed negatywnymi skutkami stresu. Pomaga utrzymać odpowiedni poziom cholesterolu we krwi, co przekłada się m.in. na prawidłową wagę. Wpływa na wygląd skóry i włosów - zwraca uwagę dr Krajewski.
Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C u dorosłych to ok. 100 mg (kobiety - ok. 70, mężczyźni - ok. 90), u dzieci to ok. 50 mg. Nie należy przekraczać dawki 1000 mg, jeśli nie ma zwiększonego zapotrzebowania, np. z powodu infekcji.
2. Jak rozpoznać niedobór witaminy C?
Skąd wiadomo, że witaminy C jest za mało? - Niestety trudno to wychwycić, jeśli już pojawiają się konkretne objawy, oznacza to przeważnie, że niedobory są duże i konieczna jest natychmiastowa zmiana diety oraz - w konkretnych przypadkach - dodatkowa suplementacja - zaznacza dr Krajewski.
Witamina C odgrywa kluczową rolę w produkcji kolagenu, który zapewnia skórze elastyczność, gładkość i zdrowy wygląd. Dlatego przy niedoborze witaminy C skóra traci blask, staje się sucha, szorstka i może dochodzić do rogowacenia (łuszczenia się naskórka), widocznego m.in. na ramionach, udach, pośladkach.
Kolagen chroni także włosy i paznokcie. Dlatego cienkie, suche, łamliwe włosy ze skłonnością do wypadania, a także osłabione paznokcie to znak, że warto sprawdzić poziom witaminy C, bo może jej brakować.
- Sygnałem świadczącym o niedoborze witaminy C są też nawracające infekcje wirusowe oraz zmiany powierzchniowe, np. w obrębie jamy ustnej w postaci aft. Może się to również objawiać bólem mięśni i stawów, co można jednak pomylić np. z chorobami reumatycznymi. Niejednoznaczna może być także większa skłonność do krwotoków np. z nosa i dziąseł czy skłonność do siniaków i wybroczyn, które występują także przy problemach z krzepnięciem krwi - tłumaczy dr Krajewski.
Skłonność do krwotoków, siniaków i wybroczyn to oznaka osłabienia naczyń krwionośnych. Podobnie jak w przypadku problemów ze skórą i włosami, kluczowy jest tu kolagen, który je wzmacnia. Jeśli brakuje witaminy C, która wspomaga produkcję kolagenu, naczynia tracą ochronę.
Mylące może być także wolniejsze gojenie się ran (nie ma prawidłowej regeneracji tkanek), które jest także jednym z objawów cukrzycy. Lekarz zaznacza, że warto też zwrócić uwagę na przewlekłe zmęczenie i spadek nastroju, niewyjaśniony przyrost wagi (kwas askorbinowy wspomaga spalanie tkanki tłuszczowej) czy anemię (niedobór witaminy C osłabia wchłanianie żelaza, przez co może dojść do niedokrwistości).
3. Warzywa i owoce to podstawa
- Jeśli zaobserwujemy takie objawy, zwłaszcza jeśli będą występować jednocześnie, warto skonsultować się z lekarzem. Kluczowa będzie na pewno zbilansowana dieta oparta na warzywach i owocach, które są źródłem witaminy C - zaznacza dr Krajewski. - Konieczna może się też okazać suplementacja, którą zawsze powinno się stosować pod kontrolą lekarza. Niestety, przyjmowanie witaminy C na własną rękę może doprowadzić do jej nadmiaru, który może być bardzo groźny. Chodzi m.in. o interakcję z lekami, które mogą wywołać poważne komplikacje zdrowotne - ostrzega lekarz.
Nadmiar witaminy C może prowadzić także do kamicy nerkowej, wysypek skórnych, czy objawów z zakresu przewodu pokarmowego, np. zgagi, wymiotów, biegunki.
Dr Krajewski zwraca uwagę, że na niedobory witaminy C narażeni są przede wszystkim:
- seniorzy cierpiący na choroby przewlekłe,
- kobiety w ciąży i karmiące,
- sportowcy,
- osoby narażone na chroniczny stres,
- chorzy po zabiegach operacyjnych,
- osoby, które zmagają się z nawracającymi infekcjami,
- dzieci z alergiami.
W tych przypadkach należy szczególnie monitorować poziom witaminy C.
Najwięcej witaminy C zawierają:
- acerola,
- dzika róża,
- rokitnik,
- czarna porzeczka.
Aby utrzymać prawidłowy poziom witaminy C, warto też jeść:
- kapustę,
- brukselkę,
- brokuły,
- kalafior,
- jarmuż,
- szpinak,
- natkę pietruszki,
- szczypior,
- ziemniaki,
- paprykę,
- kiwi,
- pomarańcze,
- truskawki.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.