Naczyniak - przyczyny, objawy, leczenie
Wśród najczęściej występujących wad rozwojowych u dzieci pierwsze miejsce zajmują naczyniaki. Najczęściej pojawiają się na głowie lub w jej okolicach, wyglądem przypominają różowe, płaskie, silnie ukrwione guzki. 10% dzieci już się z nimi rodzi, a u 70% powstają w pierwszych tygodniach życia. Czy jednak takie zmiany naczyniowe zostają już na całe życie i mogą być dla nas groźne?
1. Przyczyny powstawania naczyniaka
Niegdyś wierzono, że dziecko, które urodziło się z naczyniakiem, zostało naznaczone przez swoją rodzicielkę, która w trakcie ciąży musiała zostać poddana intensywnym emocjom i doznaniom, w wyniku czego na ciele nienarodzonego jeszcze dziecka powstała naczyniowa zmiana.
W rzeczywistości jako przyczynę powstawania naczyniaków uznaje się rozmnożenie komórek błony naczyniowej. Często też tego rodzaju zmiany towarzyszą innym chorobom genetycznym. Co ciekawe, naczyniaki zdecydowanie częściej występują u dziewczynek niż u chłopców. Są też popularniejsze u osób o białym kolorze skóry, chociaż mogą występować u dzieci każdej rasy. Szacuje się, że nawet 10–12% dzieci do pierwszego roku życia ma na ciele przynajmniej jeden naczyniak, a naczyniaki wrodzone nawet 3 razy częściej pojawiają się u wcześniaków i dzieci z niską masą ciała w porównaniu z dziećmi urodzonymi w terminie.
2. Rodzaje naczyniaków
W zależności od koloru i kształtu wyróżniamy kilka rodzajów naczyniaków. Do najczęściej występujących zmian u najmłodszych zaliczamy naczyniaki płaskie, zwykłe i jamiste. Charakterystyczny dla naczyniaka płaskiego jest czerwony lub różowo-czerwony kolor oraz płaska struktura o nieregularnych konturach.
Warto wiedzieć, że tego typu naczyniak zmienia swój kolor podczas intensywnego wysiłku dziecka, np. podczas płaczu oraz przy wzroście temperatury ciała. Naczyniak płaski pojawia się najczęściej na karku, czole lub powiece dziecka, jednak nie zdarza się, że samoistnie zanika. Innym rodzajem są naczyniaki zwykłe. Pojawiają się najczęściej zaraz po urodzeniu dziecka, jednak samodzielnie zanikają.
Jeśli jednak na ciele naszego dziecka pojawi się naczyniowa zmiana, która kształtem przypomina truskawkę, to mamy do czynienia z naczyniakiem jamistym. Tego rodzaju zmiana ma kolor sinoczerwony, jest miękka i wypukła. W ciągu pierwszego roku życia dziecka ten rodzaj naczyniaka rośnie razem z naszym malcem, jednak po tym czasie jego powiększanie się hamuje, a sam naczyniak zaczyna zanikać.
3. Leczenie naczyniaków
W zależności od wielkości i wyglądu naczyniaka stosuje się dwa rozwiązania. Jeśli zmiana nie zmienia się, nie przeszkadza maluchowi i nie jest umiejscowiona w niebezpiecznym dla zdrowia dziecka miejscu, to lepiej nie ingerować w jego istnienie, ponieważ najczęściej po pewnym czasie sam się wchłonie.
Wystarczy tylko chronić zmianę naczyniową przed uszkodzeniami i słońcem. Jego zanik zwiastuje zmiana koloru na bladoróżowy. Sytuacja staje się poważniejsza, gdy naczyniak powiększa się z dnia na dzień, intensywnie krwawi lub wycieka z niego inny płyn, boli, swędzi, zmienia kolor lub znajduje się w miejscu, w którym możliwe jest jego uszkodzenie, np. pupa dziecka czy oczodół. W takich sytuacjach lekarz zazwyczaj zaleca operacyjne usunięcie naczyniaka za pomocą skalpela lub lasera. Małe naczyniaki można zamykać laserem już u 6-miesięcznych dzieci. Lepiej bowiem wykonać zabieg, gdy zmiany są małe niż czekać aż się rozrosną.
4. Malformacje naczyniowe
Naczyniaki nie są jedynymi zmianami naczyniowymi, które mogą pojawiać się w organizmie człowieka. Innym rodzajem zmian są malformacje naczyń mózgowych, które powstają już podczas tworzenia się naczyń mózgu, czyli w fazie życia płodowego. To one są najczęstszą przyczyną krwawień wewnątrz czaszki. Często jednak nie dają objawów swojego istnienia w ciągu życia, a są wykrywane dopiero po śmierci. Do najczęściej występujących malformacji naczyniowych zalicza się zmiany tętniczo-żylne, teleangiektazje włośniczkowe oraz naczyniaki żylne i jamiste.
4.1. Objawy malformacji
Obecność malformacji naczyniowych może nie dawać żadnych objawów u pacjenta, ale zdarza się też, że tego typu zmiany są przyczyną powstawania zaburzeń neurologicznych, padaczki oraz krwawień. Najniebezpieczniejszym powikłaniem jest oczywiście krwotok, który u chorych zdarza się około 20–40 roku życia. U około 50% osób z malformacjami takie krwawienie zdarza się przynajmniej raz w życiu, jednak jego śmiertelność wynosi 10–15%. Takie krwawienie może spowodować trwałe uszkodzenie mózgu, a także wywoływać występowanie drgawek czy bólów głowy.
4.2. Leczenie malformacji
Aby potwierdzić obecność malformacji w mózg,u najczęściej wykonuje się tomografię, która obrazuje tkankę mózgową. Aby widoczne były wszelkie zmiany naczyń umiejscowionych w tkance mózgowej, podaje się dożylnie choremu kontrast. Równie skuteczną i powszechnie stosowaną metodą jest także angiografia. Łagodne zmiany malformacji, takie jak teleangiektazje włośniczkowe i naczyniaki żylne, są najczęściej łagodnymi zmianami, które nie wymagają interwencji specjalisty. Najbezpieczniejszymi do usunięcia zmianami są te niewielkie, które nie dają żadnych objawów. Usuwa się je przez chirurgiczne wycięcie.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
