Jedna z najbardziej trujacych roślin. Rośnie w wielu polskich ogrodach
Rącznik pospolity to roślina, która na pierwszy rzut oka zachwyca swoim wyglądem. Charakteryzuje się egzotycznymi liśćmi o głębokiej zieleni, a czasem czerwonych odcieniach, i owocami w postaci kolczastych kuleczek. Jego imponujący wygląd oraz łatwość uprawy sprawiają, że cieszy się dużą popularnością w polskich ogrodach. Niestety, niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że roślina ta kryje śmiertelne niebezpieczeństwo.
1. Rącznik pospolity
Rącznik pospolity może osiągać od 1,5 do 5 m wysokości, a jego ozdobne liście mają od 30 do 60 cm szerokości, co czyni go wyjątkowym elementem dekoracyjnym w ogrodach.
Roślina pochodzi z tropikalnych i subtropikalnych rejonów Afryki, gdzie rośnie w naturalnych warunkach. Obecnie jest uprawiana na całym świecie, również w klimacie umiarkowanym, jako roślina ozdobna i użytkowa.
Choć jego ojczyzną jest Afryka, rącznik można znaleźć w wielu polskich ogrodach, gdzie chętnie jest sadzony ze względu na swoją urodę i właściwości odstraszające szkodniki, takie jak krety czy nornice.
2. Piękny i śmiertelnie groźny
Główne zagrożenie, jakie niesie ze sobą rącznik pospolity, wynika z obecności w jego nasionach białka o nazwie rycyna. To jedna z najsilniejszych znanych trucizn, przewyższająca swoją toksycznością nawet takie substancje jak cyjanek czy gaz bojowy sarin.
Rycyna jest śmiertelnie niebezpieczna dla człowieka - już kilka nasion może prowadzić do poważnego zatrucia, a w większych ilościach nawet do śmierci. Trucizna atakuje komórki organizmu, uniemożliwiając im produkcję białek, co prowadzi do ich obumierania.
Objawy zatrucia mogą pojawić się po kilku godzinach od spożycia i obejmują silne bóle brzucha, wymioty, krwawe biegunki, a w cięższych przypadkach uszkodzenie nerek, wątroby i trzustki.
W skrajnych sytuacjach zatrucie rycyną może prowadzić do śmierci w ciągu kilku dni od spożycia nasion. Co istotne, nie ma skutecznego antidotum na tę truciznę, dlatego w przypadku zatrucia kluczowe jest szybkie podjęcie leczenia objawowego.
Zobacz także: Najbardziej trujące rośliny. Niektóre atakują nawet na odległość
3. Zastosowanie rącznika
Pomimo swojej toksyczności, rącznik pospolity od wieków znajduje zastosowanie w medycynie i przemyśle. Olej rycynowy, uzyskiwany z nasion rącznika, jest powszechnie znany i stosowany do dziś.
Ma właściwości przeczyszczające, a także nawilżające, dzięki czemu jest składnikiem wielu kosmetyków, produktów do pielęgnacji włosów i skóry. Olej ten, pozbawiony rycyny, jest wykorzystywany na szeroką skalę w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym.
4. Jak unikać zagrożenia?
Mimo swoich trujących właściwości, rącznik pospolity jest często uprawiany w ogrodach, ponieważ odstrasza szkodniki i pięknie się prezentuje. Należy jednak pamiętać, że jego toksyczność stwarza poważne ryzyko, zwłaszcza w miejscach, gdzie przebywają dzieci lub zwierzęta domowe.
Aby zapobiec przypadkowemu zatruciu, podczas pielęgnacji rośliny zaleca się zakładanie rękawic ochronnych, a wszelkie nasiona należy przechowywać poza zasięgiem dzieci.
Warto też przemyśleć, czy obecność tej rośliny w naszym ogrodzie jest bezpieczna, zwłaszcza jeśli mamy małe dzieci, które mogą nieświadomie zetknąć się z toksycznymi nasionami.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.