Sposoby pielęgnacji skóry stóp przy zespole stopy cukrzycowej
382 miliony ludzi choruje na cukrzycę. Odpowiada to liczbie ludności zamieszkującej łącznie Stany Zjednoczone, Australię, Polskę oraz Szwecję!
Szacuje się, że do 2035 roku liczba ta zwiększy się do 592 milionów! Będzie to przekraczało ilość osób obecnie zamieszkujących wszystkie kraje Unii Europejskiej.
Skuteczne leczenie cukrzycy bezwzględnie wymaga współpracy pomiędzy pacjentem a lekarzem. Nieprawidłowo leczona cukrzyca prowadzi do poważnych powikłań, pogorszenia jakości życia oraz skrócenia jego długości.
Stale podwyższone wartości glikemii mogą prowadzić do nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, udaru mózgu, uszkodzenia wzroku (retinopatii cukrzycowej), uszkodzenia funkcji nerek (nefropatii cukrzycowej), zaburzenia czucia (neuropatii cukrzycowej), niedokrwienia kończyn dolnych oraz zespołu stopy cukrzycowej, będącej przedmiotem tego artykułu.
Osoby z cukrzycą mogą spotkać się z wieloma różnymi problemami związanymi z ich stopami. Uszkodzenie nerwów prowadzi do zaburzeń czucia bólu, temperatury, dotyku, będących przyczyną niekontrolowanych urazów sprzyjających powstawaniu owrzodzeń. Zmiany miażdżycowe powodują z kolei zaburzenia przepływu krwi, które w dużym stopniu przyczyniają się do upośledzenia gojenia ran.
Ryzyko amputacji kończyn dolnych w porównaniu do populacji ogólnej wzrasta aż 25-krotnie!
Na szczęście istnieje jedenaście przykazań, przestrzegając których masz duże prawdopodobieństwo uniknięcia zespołu stopy cukrzycowej.
- Myj regularnie stopy w temperaturze
- Dokładnie osuszaj stopy, zwłaszcza między palcami!
- Codziennie dokładnie oglądaj swoje stopy, także między palcami. Jeśli nie możesz zrobić tego sam, poproś osobę bliską.
Możesz również zaopatrzyć się w lusterko z wysięgnikiem, które jest dostępne w sklepach internetowych. Jego koszt to ok. 50 zł. 4. Nie chodź boso! 5. Obcinaj paznokcie prosto. Jeśli masz problemy ze wzrokiem, poproś o pomoc inną osobę. 6. Codziennie zmieniaj skarpety. 7. Noś skarpety oraz rajstopy szwami na zewnątrz, a najlepiej bez szwów. 8. Codziennie oglądaj i sprawdzaj dotykiem wnętrza butów. 9. Unikaj samodzielnego usuwania zrogowaceń, modzeli (również za pomocą plastrów i środków chemicznych). 10. Unikaj noszenia butów bez skarpet. Twoje buty muszę być wygodne i suche! 11. Natychmiast zgłoś się do lekarza, jeśli zobaczysz na swojej stopie skaleczenie, owrzodzenie, zadrapanie!
Do obowiązku twojego lekarza należy badanie twoich stóp podczas każdej wizyty.
Badanie składa się z dokładnego oglądania oraz oceny czucia monofilamentem nylonowym.
Utrata czucia w czterech z dziesięciu pokazanych na zdjęciu punktów pozwala na rozpoznanie neuropatii cukrzycowej.
Wówczas – w związku z zagrożeniem rozwoju stopy cukrzycowej – powinieneś wykazać się większą czujnością i ostrożnością.
Przestrzeganie jedenastu przykazań opisanych powyżej zmniejsza ryzyko wystąpienia zespołu stopy cukrzycowej.
Zespół stopy cukrzycowej dotyka 15% osób chorujących na cukrzycę. Do kogo się zgłosić? Jak sobie poradzić z tym problemem?
Standardową opiekę nad pacjentem z zespołem stopy cukrzycowej prowadzi wielospecjalistyczny zespół lekarzy oraz w dużej mierze sam pacjent. Ich zadania w zależności od specjalizacji przedstawiają się następująco:
- diabetolog, specjalista chorób wewnętrznych, lekarz rodzinny – do zadań tych lekarzy oraz przede wszystkim samego pacjenta należy dobre wyrównanie cukrzycy, dbałość o prawidłowe wartości glikemii;
- chirurg – usuwanie martwych tkanek, drenaż, nacinanie;
- chirurg naczyniowy – zabiegi wewnątrznaczyniowe u chorych z przewagą czynnika niedokrwiennego (miażdżycy);
ortopeda – wkładki do butów, kule, opatrunki gipsowe;
do lekarzy wszystkich wymienionych powyżej specjalności należy wybór odpowiedniego do fazy gojenia opatrunku.
Na rynku istnieje wiele rodzajów opatrunków. Ich rolą jest indukowanie wzrostu komórek, włókien kolagenowych, ziarninowania, przyspieszanie procesu epitelializacji (naskórkowania).
Wyróżnia się opatrunki hydrożelowe, hydrokoloidowe, alginianowe, hydrowłókniste, srebrno-węglowe, hydrowłókniste ze srebrem, PUR-piankowe.
Należy jednak pamiętać o tym, że opatrunki nie mogą zastąpić chirurgicznego opracowania rany, antybiotykoterapii zakażonych ran i kontroli glikemii.
Ponadto podstawowym wyposażeniem apteczki osoby chorej na cukrzycę, wspomagającym gojenie ran powinny być preparaty zawierające hialuronian cynku.
Dziewięć randomizowanych badań wykazało, iż hialuronian cynku istotnie przyspiesza gojenie ran w porównaniu do zastosowanych standardowych terapii.
Przed zastosowaniem preparatu należy zdezynfekować ranę.
Jak widać, zarówno profilaktyka, jak i leczenie są procesami, na które składa się wiele działań zwiększających prawdopodobieństwo osiągnięcia sukcesu.
Jednakże tym, co w największej mierze składa się na sukces jest wiedza, dobra wola oraz właściwa współpraca między pacjentem a lekarzem.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.