Systemy komputerowe przyspieszają badania genetyczne
Naukowcy nie mają problemu z badaniami powszechnych chorób, takich jak grypa, ponieważ zarówno sami chorzy, jak i ich pełne dane medyczne są łatwo dostępne i szybko można dotrzeć do grupy spełniającej określone kryteria. Co jednak, jeśli chce się poddać analizie informacje na przykład o przebiegu choroby, która występuje bardzo sporadycznie albo szybko zebrać dokładne dane o epidemiologii, np. nadciśnienia tętniczego? Tu już nie jest takie proste, dlatego badacze skierowali się w stronę systemów informatycznych, stworzonych przecież do gromadzenia i przetwarzania informacji.
1. Znalezienie danych do analiz
Profesor Abel Kho z Northwestern University Feinberg School of Medicine wskazuje, że często problemy naukowców pojawiają się nie tyle w trakcie badań, co jeszcze przed nimi - na tym etapie, na którym potrzebne jest zebranie określonej grupy pacjentów spełniających kryteria badania. Dlatego też zdaniem profesora, zwłaszcza w przypadku badań genetycznychdotyczących rzadko występujących chorób, jednym z trudniejszych etapów jest identyfikacja tak dużej grupy dotkniętych nimi osób, aby możliwe było kompleksowe przeanalizowanie ich stanu i uzyskanie miarodajnych wyników. Dotychczas właściwie jedynym sposobem wyszukiwania odpowiedniej grupy chorych była wymiana informacji na ich temat między ośrodkami naukowymi lub też po prostu ogłaszanie badań i szukanie tą drogą chętnych do udziału. Ma to, niestety, tę wadę, że trzeba posługiwać się danymi mnóstwa osób z różnych części kraju czy świata, a część z nich może po prostu nie mieć ochoty pomagać naukowcom.
2. Teleinformatyka rozwiązaniem!
Według profesora Kho informacje można zebrać w łatwy sposób za pomocą danych, które już zostały zgromadzone w elektronicznej dokumentacji medycznej. Pozwalają one na szybkie przeszukiwanie bardzo dużej grupy pacjentów pod kątem wybranych kryteriów – a więc nie tylko samej jednostki chorobowej, ale także wieku, stanu zdrowia czy miejsca zamieszkania. Dzięki temu uzyskanie niezbędnych do prowadzenia badań danych jest znacznie łatwiejsze. Profesor wraz ze swoim zespołem przetestował, jak może to wyglądać w praktyce. Zapraszając do udziału pięć instytucji naukowych i określając dokładne kryteria wyszukiwania, udało im się zidentyfikować spore grupy osób cierpiących na wybrane choroby genetyczne. Dane medyczne przesiewano przy tym pod kątem między innymi wyników badań laboratoryjnych i diagnostycznych czy też przyjmowanych leków. Dokładność wyników wyniosła od 73% do nawet 98% w zależności od choroby. Nowa metoda jednak również sprawia kilka problemów. Aktualnie gromadzone dokumenty pacjentów często nie zawierają tak ważnych dla badań genetycznych informacji, jak na przykład:
- pochodzenie etniczne pacjentów;
- historia medyczna najbliższej rodziny;
- nałogi – palenie papierosów, alkoholizm, narkomania.
Mimo tych braków, już w tej chwili udało się wykazać użyteczność takich baz gromadzących informacje o pacjentach. Konieczne będzie jedynie uzupełnianie dokumentacji o dane, które co prawda w większości przypadków lekarzom pierwszego kontaktu nie są potrzebne, ale za to dla naukowców stanowią bardzo ważną część analizy różnych chorób.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.