Pfizer i AstraZeneca pokazują wyniki skuteczności ich szczepionek. Ekspert komentuje
Wariant Delta przyczynia się do coraz większej liczby zachorowań na całym świecie, co wymaga zrewidowania wiedzy, jaką mamy na temat skuteczności szczepionek. Badanie opublikowane na łamach "NEJM" po raz kolejny wskazuje, że szczepionki są skuteczne również wobec wariantu Delta. Jest jeden haczyk - konieczne jest przyjęcie dwóch dawek szczepionki.
1. Nowe wyniki badań o skuteczności szczepionek
Na łamach prestiżowego czasopisma naukowego "NEJM" opublikowano wyniki dużego badania przeprowadzonego w Wielkiej Brytanii, które zostały również uwzględnione w cotygodniowym raporcie Public Health England (PHE).
Celem badania było sprawdzenie poziomu skuteczności szczepionek od AstraZeneki i Pfizera wobec objawowej postaci COVID-19 wywołanej przez mutację Delta koronawirusa w porównaniu do wariantu Alfa.
Do badania wytypowano 19 109 osób powyżej 16. roku życia, wśród których badanie potwierdziło zakażenie wariantem Alfa (14 837 uczestników badania) oraz Delta (4272).
Skuteczność obu szczepionek po podaniu I dawki wynosiła niespełna 49 proc. w odniesieniu do wariantu Alfa i niespełna 31 proc. w odniesieniu do Delty. Natomiast skuteczność szczepionki Pfizera przeciw objawowemu COVID-19 po podaniu II dawki wzrosła do niespełna 94 proc. (wariant Alfa) i 88 proc. (Delta). Niższą skuteczność odnotowano w odniesieniu do szczepionki wektorowej AstraZeneca – dla wariantu Alfa jest to 74,5 proc., a dla Delty – 67 proc.
Wnioski badaczy są jednoznaczne: w przypadku obu szczepionek skuteczność wobec wariantu Delta po I dawce jest zbyt niska, by zabezpieczyć nas przed objawami COVID-19. Do uzyskania ochrony potrzebne są dwie dawki wakcyny.
2. Rewelacyjne wyniki?
Patrząc tylko na procenty, jawi nam się wręcz fenomenalna skuteczność szczepionek w obliczu wariantu Delta – nie tylko w kontekście ochrony przed ryzykiem ciężkiego przebiegu, hospitalizacją i zgonem, ale także w odniesieniu do łagodnego czy umiarkowanego przebiegu choroby COVID-19.
- Jedna dawka w kontekście Delty jest kompletnie niewystarczająca i to należy jednoznacznie zaznaczyć, bo wiemy, że są osoby, które przyjęły jedną dawkę i na drugą się nie zgłosiły. Podanie jednej dawki nie chroni nas w przypadku wariantu Delta, podczas gdy faktycznie już jedna dawka w odniesieniu do wariantu Alfa (czy wcześniejszych) dawała wymierną ochronę – podkreśla w rozmowie z WP abcZdrowie dr Bartosz Fiałek, reumatolog i popularyzator wiedzy o COVID-19.
Słowa eksperta potwierdzają to, co już wiemy – wirusy mutują, a kolejne mutacje lepiej bronią się przed ich unieszkodliwieniem.
- Porównanie dwóch dawek szczepionek w przypadku wariantów Alfa i Delta daje nieco inny obraz – umiarkowany spadek skuteczności mierzonej jako ochrona przed zachorowaniem na objawowy COVID-19 na niekorzyść wariantu Delta. Wiemy, że ten spadek jest nieistotny w kontekście jakości szczepionek – podkreśla dr Fiałek.
Dlaczego? Przede wszystkim jest niewielki, a poza tym, jak podkreśla ekspert, najistotniejsza jest skuteczność szczepionek rozumiana jako ochrona przed ciężkim przebiegiem infekcji, wymagającym hospitalizacji i mogącym prowadzić do zgonu.
W przypadku szczepionki mRNA Comirnaty ta ochrona sięga ok. 96 proc., a odniesieniu do szczepionki wektorowej Vaxzevria - 92 proc.
- Jeśli chodzi o te łagodne zjawiska związane z COVID-19, ochrona jest mniejsza i maleje w odniesieniu do wariantu Delta, ale jeśli chodzi o hospitalizację, tudzież zgon z powodu COVID-19, to w dalszym ciągu można mówić o ultrawysokiej skuteczności – ponad 90-proc. redukcji ryzyka wystąpienia wspomnianych zjawisk. To jest dużo, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę fakt, że te szczepionki zostały bardzo szybko opracowane – tłumaczy ekspert.
Według eksperta badanie to niesie za sobą ważne przesłanie – konieczne jest szczepienie się rozumiane jako przyjęcie dwóch dawek wakcyny w przypadku szczepionki mRNA Pfizera i wektorowej od AstraZeneki.
- Mamy powszechny dostęp do szczepień, a mimo to nie korzystamy zbyt chętnie z narzędzia, które może uratować nam życie – stwierdza gorzko ekspert.
3. "88 proc. skuteczności szczepionki Pfizera wobec wariantu Delta – to by było nieprawdopodobne"
Niestety, zdaniem dra Fiałka, nie mamy powodu do entuzjazmu. Choć badanie wskazujące skuteczność rzędu 88 i 67 proc. ochrony przed objawowym COVID-19 nie zawiera żadnych błędów metodologicznych, to mimo to liczby mogą być zawyżone.
- Pamiętajmy jednak, że badanie wykonane było wtedy, gdy wariant Delta dopiero zaczynał się rozprzestrzeniać. Obecnie mamy coraz większą liczbę analiz z całego świata i także z UK, na świeższych danych, które pokazują, że niestety skuteczność, mierzona jako ochrona przed zachorowaniem na objawowy COVID-19, nie jest aż tak wysoka – mówi ekspert.
Na jaką skuteczność wskazują zatem najnowsze dane z Wielkiej Brytanii?
- 88 proc. skuteczności szczepionki Pfizera wobec wariantu Delta – to by było wręcz nieprawdopodobne. Wiele osób nawet nie rozumie i sobie nie uświadamia, że gdyby skuteczność oscylowała wokół tej wartości, to mówilibyśmy o nieprawdopodobnej szczepionce. Okazuje się, że ochrona wysokości 50-60 proc. to też jest niezwykle dużo - mówi dr Fiałek
Czy to znaczy, że szczepionki mogą nie podołać nowemu wariantowi?
- Idealnie byłoby, gdyby szczepionka zapobiegała wszystkiemu – od transmisji przez chorobę objawową, aż do hospitalizacji i zgonu. Niestety nie ma na świecie żadnej szczepionki, która chroniłaby w taki sposób i każdemu ze zdarzeń zapobiegała – podsumowuje lekarz.
4. Raport Ministerstwa Zdrowia
We wtorek 17 sierpnia resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 221 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.
Najwięcej nowych i potwierdzonych przypadków zakażenia odnotowano w województwach: mazowieckim (27), małopolskim (21), śląskim (19).
Z powodu COVID-19 zmarły 4 osoby. 3 osoby zmarły z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
