Uchyłki jelita grubego - przyczyny, objawy, leczenie
Uchyłki jelita grubego (choroba uchyłkowa jelit), to choroba, która najczęściej obejmuje jelito grube, zwłaszcza jego dolną część zwaną esicą. Schorzenie to należy do grupy chorób cywilizacyjnych, co znaczy, że dotyka częściej społeczeństw krajów bogatych, zaś prawie nie jest znane w krajach rozwijających się. Uchyłki jelita grubego pojawiają się najczęściej ok. 5-6 dekady życia – szacuje się, że może dotyczyć aż 1/3 populacji po 60 r.ż.
1. Uchyłki jelita grubego - przyczyny
Pod określeniem „uchyłek jelita grubego” należy rozumieć niewielkie wpuklenie błony śluzowej jelita w obręb jego błony mięśniowej, co tworzy charakterystyczną kieszonkę. Dużą ilość takich kieszonek na jelicie określamy mianem uchyłkowatości jelita grubego.
Powód tworzenia się uchyłków w ścianie jelita grubego nie jest całkowicie poznany. Istnieją teorie mówiące, że duży wpływ na powstawanie uchyłków jelita grubego może mieć dieta zawierająca niewielką ilość błonnika, czyli niestrawialnych włókien obecnych głównie w warzywach i owocach.
Niedobór błonnika prowadzi do zwolnienia pasażu treści pokarmowej przez jelito i wytwarzania niewielkiej ilości stolca. Dochodzi do pobudzenia okrężnicy do nadmiernych skurczów, przerostu warstwy mięśniowej okrężnej i wzrostu ciśnienia panującego wewnątrz jelita. To wysokie ciśnienie odpowiedzialne jest za wypychanie na zewnątrz błony śluzowej i w efekcie wytworzenie uchyłków.
2. Uchyłki jelita grubego - objawy i rozpoznanie
Choroba uchyłkowa przebiega najczęściej bez żadnych objawów i jest wykrywana przypadkowo, np. podczas badań diagnostycznych wykonywanych z innego powodu. Tylko w ok. 20-30% przypadków uchyłków jelita grubego mogą pojawiać się objawy, takie jak:
- bóle w lewej dolnej części brzucha,
- zmiana rytmu wypróżnień,
- wzdęcia,
- zaparcie lub zaparcie naprzemienne z biegunką,
- możliwe jest przemijające zatrzymanie gazów i stolca.
Obecność uchyłków jelita grubego można stwierdzić w badaniu radiologicznym jamy brzusznej z wcześniejszym doodbytniczym podaniem kontrastu. Innymi metodami pozwalającymi zdiagnozować uchyłkowatość są tomografia komputerowa jamy brzusznej oraz kolonoskopia.
3. Uchyłki jelita grubego - leczenie
W przypadku niepowikłanych uchyłków jelita grubego zaleca się zwiększenie spożycia błonnika, np. w postaci otrębów (początkowo ok. 2 łyżek dziennie, co tydzień dawkę można zwiększać, dochodząc maksymalnie do 5-6 łyżek dziennie). Można też stosować leki rozkurczowe, choć ich skuteczność nie została udowodniona.
Najczęstszym powikłaniem choroby uchyłkowej jelita grubego jest ostre zapalenie uchyłków. Występuje ono u ok. 10-25% chorych. Zaczyna się zazwyczaj w jednym uchyłku, szybko jednak postępuje wzdłuż jelita, obejmując kolejne uchyłki.
Objawia się zazwyczaj gorączką, bólem brzucha, złym samopoczuciem, uczuciem parcia na stolec, w kale może pojawić się krew. Leczenie uchyłków jelita grubego polega na leżeniu w łóżku, stosowaniu antybiotyków i ścisłej diety przez ok. 7-10 dni.
Do innych powikłań choroby uchyłkowej jelita grubego można zaliczyć perforację, czyli przedziurawienie jelita, ropień śródbrzuszny, niedrożność jelita oraz krwotok. Powikłania te zdarzają się rzadko, wymagają jednak leczenia operacyjnego.
Zobacz także:
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.