Ekstrasystolia komorowa – przyczyny, objawy, diagnostyka i leczenie
Ekstrasystolia komorowa to jedna z najczęściej spotykanych form arytmii serca. Do powstania zaburzeń dochodzi w prawej lub lewej komorze narządu. Nieprawidłowości mogą mieć różne podłoże, często występuje u osób zdrowych. Co warto o niej wiedzieć? Na czym polega diagnostyka i leczenie?
1. Co to jest ekstrasystolia komorowa?
Ekstrasystolia komorowa, czyli dodatkowe skurcze serca, to jedna z najczęściej spotykanych form arytmii. Istotą zaburzenia są pobudzenia powstające poza fizjologicznym, czyli zatokowym rytmem serca. Do ich powstania dochodzi w prawej lub lewej komorze serca. Wyróżnia się także ekstrasystolię nadkomorową. Wówczas nieprawidłowe skurcze pojawiają się w obrębie przedsionków serca i w węźle przedsionkowo-komorowym.
Ekstrasystolia może mieć różne podłoże. Wiążą się z nią zarówno nieprawidłowości w stylu życia, takie jak zbyt częste sięganie po używki (palenie papierosów, spożywanie nadmiernej ilości alkoholu), stres oraz silne przeżycia emocjonalne, nadużywanie leków, jak i uszkodzenia mięśnia sercowego bądź inne stany chorobowe. Arytmia serca najczęściej występuje u osób z wadami lub chorobami serca, takimi jak: niewydolność serca, kardiomiopatia, choroba niedokrwienna, wypadanie płatka zastawki dwudzielnej czy nadciśnienie tętnicze. Ekstrasystolia komorowa może być również wynikiem przebytego procesu zapalnego.
Dodatkowe skurcze serca często pojawiają się u osób zdrowych. Wtedy mają charakter przejściowy.
2. Rodzaje arytmii serca
Serce pracuje rytmicznie i bez przerwy. W ciągu jednej minuty jest pobudzane przez impulsy elektryczne nawet 80 razy. Jeśli proces wytwarzania lub przewodzenia impulsów, czyli rytm zatokowy, jest zaburzony, mówi się o arytmii serca.
Arytmie serca można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to zaburzenia związane z przyspieszeniem akcji serca. To tachyarytmie. Wśród nich wyróżnia się arytmie komorowe i nadkomorowe.
Druga grupa to arytmie związane ze zbyt wolną pracą serca: bradyarytmie, pośród których wymienia się blok przedsionkowo-komorowy i śródkomorowy.
Arytmie komorowe obejmują:
- pojedynczą ekstrasystolią komorową,
- częstoskurcz komorowy,
- przyspieszony rytm komorowy,
- migotanie komór.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Zaburzenia serca nadkomorowe to:
- pojedyncza ekstrasystolia nadkomorowa,
- migotanie przedsionków,
- częstoskurcz przedsionkowy,
- trzepotanie przedsionków,
- tachykardia zatokowa,
- częstoskurcz węzłowy napadowy nawrotny.
3. Objawy ekstrasystolii komorowej i nadkomorowej
Ekstrasystolia komorowa może nie być zauważalna. Sytuacja zmienia się, gdy pojawia się w formie gromadnej (następują dwa lub więcej uderzenia następujące po sobie). O ile u osób ze zdrowym sercem arytmia nie jest odczuwalna, w przypadku serca niewydolnego jej pojawienie się może się wiązać z pogorszeniem jakości życia, a także nasileniem objawów choroby podstawowej.
Arytmie wywołują uczucie:
- kołatania serca,
- niemiarowości serca,
- niemiarowej pracy serca – chwilowe przyspieszanie i zwalnianie rytmu,
- przerwy w czynności serca,
- uciekania serca do gardła lub żołądka,
- pojedyncze kłucia w klatce piersiowej, ból w klatce piersiowej,
- duszność,
- zmęczenie,
- spadek lub wzrost ciśnienia,
- mroczki przed oczami, zawroty głowy,
- zaburzenia pamięci i koncentracji,
- niepokój.
4. Diagnostyka i leczenie ekstrasystolii
Diagnostykę dodatkowych skurczów serca lekarz rozpoczyna od zebrania dokładnego wywiadu lekarskiego. Niemiarowość pracy serca lekarz może rozpoznać w badaniu przedmiotowym, podczas osłuchiwania serca lub badania pulsu. Kluczowe są jednak badania dodatkowe.
W przypadku arytmii komorowych należy wykonać diagnostykę kardiologiczną wykluczającą chorobę organiczną serca. Jednym z najbardziej miarodajnych sposobów diagnozy zaburzeń rytmu serca jest badanie EKG, czyli analiza czynności bioelektrycznej tego mięśnia lub tak zwane echo serca, czyli badanie echokardiograficzne wykorzystujące ultradźwięki. Niekiedy konieczne jest wykonanie koronarografii. To badanie inwazyjne, które polega na prześwietleniu tętnic wieńcowych.
Dodatkowe skurcze serca które są bezobjawowe, nie wymagają leczenia. W przypadku, gdy objawy są dokuczliwe, należy:
- ograniczyć wpływ na układ krążenia używek, które mogą sprzyjać występowaniu arytmii,
- wykluczyć zaburzenia elektrolitowe lub hormonalne,
- w przypadku potwierdzenia choroby serca (np. niewydolności serca, choroby wieńcowej) należy leczyć chorobę podstawową,
- rozważyć leczenie zarówno farmakologiczne (leki przeciwarytmiczne), jak i kardiowertery-defibrylatory. To urządzenia wszczepialne, które mają na celu przerwanie napadu częstoskurczu komorowego.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.