GGTP - wskazania do badania, normy, podwyższone GGTP

Próby wątrobowe są badaniem krwi, na podstawie którego możemy określić stan i funkcjonowanie narządu. Są regularnie wykonywane szczególnie przez osoby nadużywające alkohol i stosujące niezdrową dietę. Co to jest GGTP? Jakie są wskazania do wykonania badania i jak się do niego przygotować? Jaki jest zakres prawidłowego stężenia GGTP u mężczyzn i kobiet? Co można oznaczać podwyższone GGTP i jak wygląda postępowanie w przypadku przekroczenia normy?

1. Co to jest GGTP?

GGTP, czyli gamma-glutamylotranspeptydaza to enzym błonowy, który występuje w tkankach i płynach ustrojowych. Największe stężenie można stwierdzić w jelicie i nerkach.

W mniejszej ilości enzym jest obecny w wątrobie, komórkach nabłonka dróg żółciowych, trzustce, mózgu, ślinie, szpiku kostnym i płynie mózgowo-rdzeniowym.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czy warto wykonywać badania profilaktyczne?"

GGTP we krwi pochodzi przede wszystkim z wątroby, a oznaczenie jej stężenia należy do najbardziej czułych testów wątrobowych.

Gamma-glutamylotranspeptydaza pełni ważną rolę w syntezie i degradacji białek, a także w procesie neutralizacji toksycznych związków i alkoholu.

Przekroczenie normy GGTP może być wynikiem nieprawidłowości w pracy wątroby. Wówczas niezbędne jest poszerzenie diagnostyki, wykonanie dodatkowych badań krwi, a także wizyta u hepatologa lub specjalisty chorób zakaźnych.

2. Wskazania do badania

Do głównych wskazań do oznaczenia aktywności enzymu GGTP należy:

• alkoholowa choroba wątroby,
• zapalenie wątroby,
• uszkodzenie polekowe wątroby,
• uszkodzenie toksyczne wątroby,
• niedokrwienie miąższu wątroby,
• cholestaza wewnątrzwątrobowa,
• cholestaza zewnątrzwątrobowa,
• rak wątroby,
• choroba dróg żółciowych,
• kamica przewodów żółciowych,
• żółtaczka.

3. Jak przygotować się do badania GGTP?

Wysoki poziom GGTP może być wynikiem spożycia tłustego posiłku lub wypicia sporej ilości alkoholu. Dlatego, aby otrzymać miarodajny wynik, w dniu poprzedzającym badanie, ostatni lekki posiłek powinniśmy zjeść nie później niż o 18.

Zakazane też spożywanie w tym dniu alkoholu. Na 8 godzin przed pobraniem krwi nie powinno się jeść ani pić niczego poza wodą. Lekarz może także poprosić o odstawienie niektórych leków, które mogłyby mieć wpływ na wynik badania.

4. Poziom GGTP

Poziom GGTP najczęściej wynika z ilości spożywanych aminokwasów. Na wynik mają też wpływ stosowane leki, szczególnie te zawierające hormony.

Jednak przede wszystkim stężenie GGTP jest uzależnione od rozwoju choroby. Norma GGTP wynosi:

• < 35 U/I dla kobiet,
• < 40 U/I dla mężczyzn.

Prawidłowe wartości są większe u mężczyzn z powodu zawartości GGTP w gruczole krokowym. Każdy wynik należy omówić z lekarzem, który w razie potrzeby zleci dodatkowe badania.

5. Podwyższone GGTP

Wysokie stężenie GGTP może sugerować:

• ostre choroby wątroby,
• ostre choroby dróg żółciowych z cholestazą,
• przewlekłe choroby wątroby,
• przewlekłe choroby dróg żółciowych,
• kamica pęcherzyka,
• kamica dróg żółciowych,
• zwężenie dróg żółciowych,
• ucisk guza na przewody żółciowe,
• stłuszczenie wątroby,
• otyłość,
• podwyższony cholesterol,
• cukrzyca,
• nadużywanie alkoholu,
• toksyczne uszkodzenie wątroby,
• alkoholowe uszkodzenie wątroby,
• polekowe uszkodzenie wątroby,
• wirusowe zapalenia wątroby,
• ostre i przewlekłe zapalenie trzustki,
• choroby układu pokarmowego,
• choroby genetyczne,
• niektóre choroby intymne.
• marskość wątroby,
• cholestaza wątrobowa,
• długotrwałe nadużywanie alkoholu,
• choroby miąższu wątroby,
• reumatoidalne zapalenie stawów,
• choroby autoimmunologiczne,
• zawał serca,
• palenie papierosów,
• zapalenie płuc,
• zapalenie jelit,
• zapalenie opłucnej.

5.1. Sprawdzenie aktywności enzymów

Po zapoznaniu się z wynikami badań konieczna jest wizyta lekarska. Najczęściej w przypadku zbyt wysokiego stężenia enzymu zaleca się:

• dodatkowe badania krwi,
• sprawdzenie aktywności enzymów AIAT, AspAT oraz fosfatazy zasadowej,
• oznaczenie poziomu bilirubiny całkowitej,
• oznaczenie poziomu bilirubiny sprzężonej,
• oznaczenie poziom bilirubiny wolnej,
• konsultacja ze specjalistą chorób zakaźnych,
• wykonanie USG jamy brzusznej,
• elastografia wątroby,
• konsultacja dietetyka.

Często badanie GGTP jest powtarzane po 2-3 tygodniach, ponieważ wynik może być przejściowy i wywołany przez zakażenia lub stosowane leki.

Potrzebujesz wizyty, badania lub e-recepty? Wejdź na znajdzlekarza.abczdrowie.pl, gdzie umówisz się do lekarza od ręki.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.