Wyprzenie skóry – przyczyny, objawy i leczenie
Wyprzenie skóry to problem dermatologiczny, istotą którego jest pojawianie się stanów zapalnych w stykających się ze sobą i pocierających się o siebie fałdach skórnych. Towarzyszą mu zmiany skórne, ale i dolegliwości, takie jak świąd, a nawet ból. Jakie są przyczyny ich powstawania? Jak wyglądają zmiany i jak je leczyć?
1. Co to jest wyprzenie skóry?
Wyprzenie skóry z definicji to zmiana, która pojawiają się w miejscach pozbawionych dostępu powietrza. Mówi się o nim, gdy w obrębie fałdów skóry obserwuje się powierzchowny, ostry stan zapalny skóry. Patologia najczęściej dotyczy okolic stykających się i pocierających ze sobą, zwłaszcza powierzchni ciepłych, wilgotnych oraz podatnych, co tworzy idealne warunki dla rozwoju patogenów.
Zmiany chorobowe mogą wystąpić w każdym wieku, choć częściej diagnozuje się je u niemowląt i osób starszych, a także ludzi otyłych i chorujących na cukrzycę oraz stosujących leki immunosupresyjne.
2. Przyczyny wyprzenia skóry
Wyprzenie skóry może mieć podłoże bakteryjne (wyprzenie bakteryjne), grzybicze (wyprzenie drożdżakowe) lub wynikać ze zmniejszonego odparowywania potu (wyprzenie mechaniczne).
Mechanizm powstawania wyprzenia polega na rozroście drobnoustrojów na powierzchni skóry. Z uwagi na zapalenie warstwa podstawowa naskórka produkuje znaczną ilość blaszek naskórkowych, które ulegają degradacji i rozmiękczeniu, to jest maceracji. Za wyprzenie skóry najczęściej odpowiadają grzyby (Candida albicans), zaś za wyprzenie bakteryjne, takie bakterie jak gronkowiec złocisty i skórny (Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis), Brevibacterium epidermidis, Corynebacterium czy Pseudomonas.
W rozwoju wyprzenia wiodącą rolę odgrywają czynniki środowiskowe i przyczyny genetyczne. Wyróżniono kilka czynników, które zwiększają ryzyko dermatozy tego typu. To:
- brak higieny osobistej, zaniedbywanie pielęgnacji,
- przegrzewanie organizmu,
- cukrzyca typu 2,
- nadmierna potliwość,
- nadwaga i otyłość,
- niedobór witaminy B,
- defekty wrodzone białek strukturalnych naskórka (filagryna),
- alkoholizm,
- mikrourazy skóry: otarcia, zadrapania,
- długotrwałą antybiotykoterapia, terapia sterydami, przewlekłe stosowanie leków hamujących odporność,
- chemioterapia,
- transplantacja narządów,
- zaburzenia hormonalne.
3. Objawy wyprzenia skóry
Jak wygląda wyprzenie skóry? Objawy dermatozy są różne, do najczęściej występujących zaliczamy:
- zaczerwienie skóry,
- czerwone i białe plamy,
- wypryski,
- łuszczenie skóry,
- pieczenie skóry,
- wysięki,
- maceracja naskórka,
- nadżerki,
- uporczywy świąd i strupy,
- ból w okolicach zmienionych chorobowo.
Wyprzenia skórne są zmianami typowymi dla infekcji grzybiczej lub bakteryjnej.
Wyprzenie skóry pojawia się zwłaszcza w okolicach fałdów skóry, w obrębie których dochodzi do maceracji naskórka i zmniejszonego odparowywania potu. Oznacza to, że zmiany chorobowe pojawiają się zwłaszcza:
- między pośladkami (zdarza się jednak także wyprzenie odbytu),
- pod biustem,
- pod pachami,
- za uszami,
- w okolicy pachwin,
- pod napletkiem,
- pomiędzy palcami u stóp,
- na karku,
- na brzuchu, w okolicy podbrzusza,
- w fałdach skórnych lędźwiowych.
4. Rozpoznanie i leczenie wyprzenia
Aby podjąć leczenie zmian skórnych, niezbędna jest diagnostyka. Dużą rolę odgrywa zwłaszcza badanie bakteriologiczne oraz badanie mikologiczne. U chorych z przewlekłymi zmianami i opornością na stosowane leczenie, konieczne może być pobranie wycinków skórnych do badania histopatologicznego.
Choć wyprzenia zdarzają się często, schorzenie może być trudne do zdiagnozowania. Dzieje się tak, ponieważ może wyglądem przypominać inne schorzenia skóry, które mogą wpływać na fałdy skórne. Chorobę różnicuje się z innymi jednostkami, które wywołują podobne objawy. To na przykład łuszczyca, grzybica, choroba Dariera czy choroba Haileya-Haileya.
Gdy pojawią się wyprzenia, kluczowe jest wyeliminowanie czynników wywołujących zmiany skórne. Bardzo ważna jest odpowiednia higiena, właściwa pielęgnacja skóry, a także lepsza wentylacja czy zmniejszanie nadmiernej potliwości. Należy także zredukować wagę ciała i leczyć chorobę zasadniczą.
Czy istnieją domowe sposoby na wyprzenia? Na nieskomplikowane, niezainfekowane wyprzenia można stosować maści barierowe, takie jak wazelina, tlenek cynku, talk lub siarczan glinu oraz maści na wyprzenia bez recepty. Pomaga także nakładanie bawełnianych kompresów nasyconych roztworem osuszającym.
W celu leczenia wyprzenia, w zależności od przyczyny, stosuje się miejscowe leczenie przeciwzapalne (zalecane są maści z klobetazolem). W przypadku wyprzenia grzybiczego wskazane są doustne antybiotyki przeciwgrzybicze oraz antybiotykowe maści na wyprzenia. Wyprzenie bakteryjne wymaga włączenia antybiotyków (doustne lub miejscowe). Sprawdza się także częsta zmiana opatrunków z oktenidyną.
Zobacz także:
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.