Eksperci ostrzegają przed drobnoustrojami opornymi na antybiotyki. Problem może się nasilić
Największym wyzwaniem w najbliższym okresie może okazać się nie tylko duża liczba zachorowań na odrę i gruźlicę. Dr Paweł Grzesiowski wskazuje na jeszcze jeden niezwykle ważny aspekt: rośnie problem bakterii opornych na antybiotyki. To może być efekt popandemiczny i migracyjny. - Musimy być na to bardzo wyczuleni i takie badania przesiewowe powinny być podejmowane w zakresie oceny kolonizacji tymi bakteriami pacjentów przybywających do lecznic. A już słyszałem o tym, że w szpitalach pojawiają sie ogniska takich drobnoustrojów - alarmuje lekarz.
1. Wzrośnie zachorowalność na odrę, gruźlicę i tzw. choroby brudnych rąk?
Lekarze przyznają, że najbliższe tygodnie pokażą na, ile realne jest zagrożenie związane ze wzrostem zachorowań na choroby zakaźne, które w Polsce były w zasadzie wyeliminowane. Rozbieżności w programie szczepień ochronnych w Polsce i w Ukrainie nie są duże. Największym problem jest niska wyszczepialność i fakt, że część Ukraińców była szczepiona zupełnie innymi preparatami.
- Oficjalne dane płynące z ukraińskiego resortu zdrowia wskazują, że wyszczepienie dzieci na choroby zakaźne sięga ok. 50 proc., a dane z innych ośrodków, do jakich dotarliśmy, wskazywały, że faktycznie ten poziom sięga ok. 30 proc., więc ryzyko zawleczenia chorób zakaźnych z tego kraju do Polski jest poważne - mówiła podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Szczepień i Promocji Zdrowia Izabela Kucharska, zastępca Głównego Inspektora Sanitarnego.
Zdaniem specjalistki chorób zakaźnych prof. Joanny Zajkowskiej realne zagrożenie, w kontekście migracji, stanowi przede wszystkim COVID, odra i gruźlica oraz tzw. choroby brudnych rąk, m.in. dur brzuszny.
- Uważam, że największym zagrożeniem nadal jest COVID. W diagnostyce powinniśmy być też wyczuleni na gruźlicę, dlatego że w Ukrainie tych zachorowań jest dużo, również na gruźlicę wielolekooporną. Pod uwagę trzeba brać również choroby krwiopochodne, czyli HIV, HCV, HBV. To jest ważne z punktu widzenia lekarzy w kontakcie z pacjentami. W codziennym życiu myślę, że nie ma co generować lęku i strachu, bo drogą kropelkową przenoszą się przede wszystkim zakażenia górnych dróg oddechowych - tłumaczy w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Joanna Zajkowska, podlaska konsultant w dziedzinie epidemiologii z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji UM w Białymstoku.
Lekarka podkreśla również konieczność przeprowadzania diagnostyki różnicowej. Ekspertka przypomina, że duże skupiska dzieci w przedszkolach i szkołach mogą sprzyjać tworzeniu ognisk zakażeń, o ile dzieci są niezaszczepione.
- Ukraina w ostatnim czasie wyraźnie wyrównała poziom wyszczepienia, jeśli chodzi o odrę, ale jeszcze niedostatecznie. Gdyby się pojawiło ognisko odry to zagrażałoby przede wszystkim niezaszczepionym. Osoby, które są zaszczepione nie powinny się obawiać - wyjaśnia ekspertka.
2. Po pierwsze szczepienia
Dr Paweł Grzesiowski podczas posiedzenia Parlamentarnego Zespołu ds. Szczepień i Promocji Zdrowia podkreślał, że to ostatni moment na przygotowanie placówek medycznych do nowych wyzwań.
- Trzeba zabezpieczyć też środki na takie leczenie, które w przypadku np. gruźlicy lekoopornej jest kosztowne. Trzeba też przygotować się na to organizacyjnie, uwzględniając, że w Polsce gruźlicę leczy się w izolacji, która może trwać nawet rok - mówił dr Paweł Grzesiowski, pediatra, immunolog, ekspert Naczelnej Rady Lekarskiej ds. walki z COVID.
W kontekście uchodźców z Ukrainy coraz częściej pojawiają się również pytania, czy grozi nam polio - choroba, która może powodować śmierć i kalectwo. W Ukrainie były notowane pojedyncze przypadki zachorowań. Czy są powody do niepokoju?
- Aktualnie zakażenia wirusem dzikim polio to pojedyncze przypadki na świecie - w Malawi i Afganistanie. Natomiast pojawiają się przypadki zakażeń polio szczepami szczepionkowymi, bo w niektórych krajach nadal stosuje się szczepionkę doustną i osoba, która przyjęła ten preparat może wydalać ten szczep szczepionkowy. Takie przypadki były notowane w Nigerii, Izraelu i również w Ukrainie - chorowały dzieci niezaszczepione - tłumaczy prof. Zajkowska. - To po raz kolejny potwierdza, że dzieci z Ukrainy, które do nas przybywają powinny mieć jak najszybciej wyrównane szczepienia do poziomu bezpiecznego - podkreśla.
3. Bakterie lekooporne to problem, z którym zmaga się cała Europa
Dr Grzesiowski zwraca uwagę na jeszcze jedno zagrożenie, czyli bakterie lekooporne. - To są całe zbiory drobnoustrojów, których występowanie w Ukrainie jest na wyższym poziomie niż w Polsce. To jest zagrożenie, które może dotyczyć każdego ośrodka zajmującego się leczeniem uchodźców. Musimy być na to bardzo wyczuleni i takie badania przesiewowe powinny być podejmowane w zakresie oceny kolonizacji tymi bakteriami pacjentów przybywających do lecznic. A już słyszałem o tym, że w szpitalach pojawiają sie ogniska takich drobnoustrojów - alarmuje lekarz.
Ukraina jest jednym z 10 krajów w skali świata o najwyższym obciążeniu gruźlicą wielolekooporną. Ukraina zgłosiła, że 53 proc. zakażeń bakterią E. coli było tam opornych na cefalosporyny trzeciej generacji, a 77 proc. bakterii z rodzaju Acinetobacter nie reagowało na karbapenemy. To dane z 2020 r.
WHO umieściła lekooporność drobnoustrojów na liście 10 najważniejszych problemów zdrowotnych ludzkości. Prof. Zajkowska wyjaśnia, że bakterie lekooporne to problem, z którym zmaga się cała Europa, w znaczniej mierze jako efekt popandemiczny.
- Prognozuje się, że ilość bakterii lekoopornych wzrasta, szczególnie na te antybiotyki, które były często stosowane ambulatoryjnie w trakcie COVID-u. Są ostrzeżenia WHO i ECDC. W szpitalach prowadzone są badania screeningowe, bo tę sytuację trzeba monitorować i odpowiednio na nią reagować. Pacjenci z tymi szczepami wieloopornymi podlegają izolacji kontaktowej, wtedy też dobór antybiotyków jest szczególny - wyjaśnia specjalistka chorób zakaźnych. - To jest sytuacja przedpandemiczna, pandemiczna i popandemiczna, która być może teraz się zaostrzy. Natomiast nie wiązałabym tego szczególnie z uchodźcami - zaznacza ekspertka.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
