Fakty i mity na temat aft
Afty pojawiające się w jamie ustnej są przyczyną znacznego dyskomfortu. Są niewidoczne dla otoczenia, jednak mogą utrudniać jedzenie i picie. Czy można zapobiec ich wystąpieniu? Jak skutecznie pozbyć się aft? Szukamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące aftozy.
Afta z wyglądu przypomina płytką nadżerkę. Pokryta jest najczęściej białym nalotem, a wokół niej daje się zauważyć zaczerwienienie świadczące o stanie zapalnym. Zmiana jest bolesna i wrażliwa na temperaturę.
Wyróżnia się trzy typy aft:
- drobne (Mikulicza) – występują w skupiskach, lokalizują się na całej błonie śluzowej jamy ustnej. Najczęściej ustępują samoistnie po 7-10 dniach;
- główne (Suttona) – przez specjalistów określane jako nawracające okołogruczołowe martwicze zapalenie błony śluzowej. Nadżerki pojawiają się najczęściej na wewnętrznej części policzków, języku, wargach i podniebieniu miękkim. Proces ich gojenia jest długotrwały;
- opryszczkowe (Cooke’a) – owrzodzenia można zaobserwować na brzegu języka, jest ich wiele i są bolesne.
1. Przyczyny powstawania aft
Do dzisiaj nie udało się ustalić, co jest przyczyną powstawania aft. Wiadomo, że jest kilka czynników, które sprzyjają ich pojawianiu się. Należą do nich m.in.: uraz (np. przygryzienie policzka), ucisk, zaburzenia hormonalne, stres, spadek odporności, menstruacja, niedożywienie, niedobory witamin i minerałów (np. kwasu foliowego i żelaza, wit. B6 i B12).
Do powstania aft przyczynić się mogą również złe nawyki, do których zaliczyć należy jedzenie nieumytych warzyw i owoców, obgryzanie paznokci czy gryzienie końcówek długopisów i ołówków.
Afty często pojawiają się u osób przyjmujących niektóre leki, np. antybiotyki czy nikorandyl stosowany w leczeniu choroby wieńcowej lub beta-blokery, które są przepisywane pacjentom z nadciśnieniem tętniczym i zaburzeniami rytmu serca.
Z problemem owrzodzeń zmagają się też osoby z chorobą Leśniowskiego-Crohna, celiakią oraz zarażone wirusem HIV. Istnieje również teoria, według której predyspozycje do powstawania aft są przekazywane w genach.
2. Leczenie aft
Pojawienie się aft w jamie ustnej nie wymaga konsultacji z lekarzem. Problem ten jednak powoduje znaczny dyskomfort. Można go ograniczyć, stosując odpowiednie preparaty dostępne w aptece, np. URGO na Afty i drobne rany w jamie ustnej.
Preparat natychmiast łagodzi ból i izoluje owrzodzenie od pokarmów i drobnoustrojów do 4 godzin, przyspieszając tym samym proces gojenia. Jest przy tym łatwy i bezpieczny w aplikacji. Wystarczy nałożyć niewielką ilość opatrunku w płynie na ranę za pomocą higienicznej szpatułki, a po 10 sekundach utworzy się na niej ochronny film, który izoluje aftę od śliny i żywności.
URGO na Afty można stosować u dzieci powyżej 6. roku życia oraz u osób noszących protezy i aparaty ortodontyczne. Jest dobrze tolerowany nawet przy długotrwałym stosowaniu.
W czasie leczenia aft należy unikać potraw kwaśnych, słonych i słodkich, które mogą utrudniać gojenie się ran, a także bardzo gorących oraz takich, które będą wymagały intensywnego gryzienia. Dobrym pomysłem jest też zmiana szczoteczki na miękką.
3. Kiedy należy udać się do lekarza?
Zdarzają się sytuacje, w których aftę powinien obejrzeć specjalista. Do lekarza należy się udać, jeśli owrzodzenia nie znikają lub ich przybywa. Warto też wyjaśnić przyczynę nawracających aftoz. W tym celu konieczne jest przeprowadzenie badań.
Afty nie zagrażają naszemu życiu, są jednak problemem uciążliwym, o charakterze nawracającym. Często trudno im zapobiec. Ulgę przynieść jednak mogą specjalistyczne wyroby medyczne, które dostępne są w aptece bez recepty.
Weryfikacja merytoryczna - lek. Dagmara Zagrodny
Partenerem artykułu jest URGO
