Hipomagnezemia (niedobór magnezu) - przyczyny, objawy, leczenie, suplementacja
Hipomagnezemia to inaczej bardzo duży niedobór magnezu. Pierwiastek ten jest niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu, a jednocześnie dość łatwo można utracić jego właściwy poziom. Jakie są objawy hipomagnezemii i jak można sobie z nią poradzić?
1. Co to jest hipomagnezemia?
Hipomagnezemia, czyli inaczej niedobór magnezu, to sytuacja, kiedy w organizmie jest za mało tego pierwiastka, przez co zaburzona zostaje praca wielu układów i narządów.
O niedoborze magnezu mówimy, kiedy jego ilość we krwi jest mniejsza, niż 0.65 mmol/l. Szacuje się, że codziennie dostarczamy sobie ok. 20nmol magnezu, natomiast dzienne zapotrzebowanie wynosi ok. 15 nmol, co oznacza, że codzienne żywienie powinno w pełni zaspokajać poziom tego pierwiastka. Jednak na skutek działania czynników zewnętrznych lub chorobowych magnezu może brakować.
1.1. Rola magnezu w organizmie
Magnez to pierwiastek, który spełnia wiele istotnych funkcji. Przede wszystkim wspiera pracę mięśni oraz całego układu nerwowego. Dba o prawidłowe funkcje psychologiczne, poznawcze, a także wspiera pamięć i koncentrację. Chroni także przed chorobami neurodegeneracyjnymi, takimi jak choroba Parkinsona, Alzheimera czy starcza demencja.
Odpowiada także za tzw. metabolizm wewnętrzkomórkowy, co z kolei wpływa na cały organizm. Pierwiastek ten zwiększa także efektywność codziennych ćwiczeń oraz usprawnia przesyłanie impulsów nerwowych.
Magnez spowalnia także proces krzepnięcia krwi i zapobiega zlepianiu się czerwonych krwinek, dzięki czemu chroni między innymi przed udarem mózgu. Dodatkowo jest magazynowany w kościach i aktywnie przyczynia się do ich wzmocnienia.
2. Przyczyny hipomagnezemii
Niedobór magnezu może wynikać z wielu czynników. Wpływ na to ma przede wszystkim codzienna dieta oraz poziom stresu, ale także niektóre choroby i schorzenia.
Wśród przyczyn hipomagnezemii najczęściej wymienia się:
- niewłaściwą dietę
- zaburzenia funkcjonowania gospodarki elektrolitowej
- choroby jelita cienkiego
- nadmierna praca nerek (wzmożona filtracja)
- zaburzenia hormonalne (np. nadczynność tarczycy)
- zaburzenia gospodarki wapniowej
- niedobór potasu
Wpływ na nadmierną utratę magnezu ma także stosowanie niektórych leków, w tym:
- środków zobojętniających kwasy żołądkowe (np. IPP)
- chemioterapii
- antybiotyków
- leków moczopędnych
Czasem niedobór magnezu związany jest z jego nadmierną utratą na skutek biegunek i wymiotów. W rzadkich przypadkach może być związany z kwasicą, zapaleniem trzustki albo jako powikłanie leczenia chorób przytarczyc.
2.1. Niedobór magnezu a stres
Przewlekły stres, silne emocje albo zaburzenia nerwicowe mogą mieć ogromny wpływ na poziom magnezu w organizmie. Jednocześnie jego niski poziom może wywoływać objawy przypominające depresję, zaburzenia lękowe, etc.
Dlatego ważna jest nie tylko odpowiednia diagnostyka i włączenie leczenia, ale przede wszystkim ograniczenie stresu i negatywnych emocji w swoim życiu.
3. Hipomagnezemia – objawy
Objawy niedoboru magnezu są różnorodne, ponieważ pierwiastek ten wpływa na cały organizm. Z tego powodu bardzo łatwo je zbagatelizować albo zrzucić winę na coś innego.
Najczęściej występujące objawy niedoboru magnezu to:
- silne, przewlekłe zmęczenie
- bóle głowy
- osłabiona pamięć i koncentracja
- osłabienie mięśni, drżenie i skurcze
- niedobór potasu i wapnia
- zaburzenia rytmu serca (w tym migotanie przedsionków)
- bezsenność lub nadmierna senność
- rozdrażnienie i wahania nastrojów
- objawy depresyjne
- osłabienie kondycji włosów i paznokci
4. Diagnostyka niedoboru magnezu
Aby zdiagnozować niedobór magnezu, można udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który na podstawie wymienionych przez pacjenta objawów skieruje go na badanie poziomu magnezu. Wykonuje się je z krwi i można je zrobić przy okazji profilaktycznej morfologii.
Badanie poziomu magnezu (a także innych pierwiastków i elektrolitów) można wykonać także prywatnie. Ich cena zwykle wynosi od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych, a wyniki otrzymuje się najczęściej tego samego lub kolejnego dnia.
Oprócz badań krwi warto także sprawdzić poziom potasu oraz sodu, a także wykonać gazometrię, aby ocenić, czy gospodarka elektrolitowa nie jest zaburzona.
Hipomagnezemia widoczna jest także w zapisie EKG. Ponieważ magnez wpływa na pracę serca, a jego niedobór może prowadzić do migotania przedsionków, podczas wykonywania badania zapis EKG będzie różnił się od ustalonych norm.
Na etapie diagnostyki konieczne jest ustalenie, czy przedstawiane objawy rzeczywiście wynikają z niedoboru magnezu, czy ich źródło leży w jakiejś chorobie, np. anemii albo zaburzeń pracy tarczycy.
Jeśli natomiast lekarz podejrzwa, że przyczyna hipomagnezemii leży w pracy nerek, może zlecić tzw. próbę obciążeniową. Pacjent dostaje wówczas kroplówkę z magnezem, a następnie monitorowana jest szybkość wydalania magnezu wraz z moczem.
5. Źródła magnezu w diecie
Magnez w dużych ilościach znajduje się przede wszystkim w:
- ciemnym, razowym pieczywie oraz makaronach
- migdałach
- bananach
- płatkach owsianych
- pestkach dyni
- szpinaku
- jabłkach
- kiełkach
- otrębach
- warzywach strączkowych
- natce pietruszki.
6. Jak podnieść poziom magnezu?
Leczenie niedoboru magnezu zależy od jego przyczyny, która musi zostać wyeliminowana. Jeśli więc za hipomagnezemię odpowiada stresujący tryb życia, należy podjąć kroki, które pozwolą odzyskać spokój (zmienić dietę, pracę, skorzystać z pomocy terapeuty, etc).
W przypadku, kiedy przyczyną hipomagnezemii jest jakieś schorzenie, należy rozpocząć jego leczenie, jednocześnie wdrażając suplementację magnezu.
6.1. Suplementy diety z magnezem
Jeśli niedoborowi magnezu nie towarzyszą żadne jednostki chorobowe, wówczas wystarczy regularnie sięgać po preparaty magnezowe i uzupełnić poziom tego pierwiastka. Warto sięgać po leki, a nie suplementy oraz pamiętać o tym, że magnez najlepiej wchłania się w towarzystwie witaminy B6.
Suplementy magnezowe nie są odpowiednio przebadane pod kątem rzeczywistej zawartości oraz stopnia wchłaniania magnezu. Preparaty, które są lekiem, muszą przejść testy, potwierdzające zawartość tego pierwiastka w jednej tabletce/kapsułce, a więc są pewniejszym źródłem magnezu.
Warto pamiętać, że suplementacja magnezu może sprzyjać występowaniu biegunek. Jeśli wystąpią luźne stolce, należy zmniejszyć dawkę przyjmowanego preparatu o połowę.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.
