Trwa ładowanie...

Spirometria w diagnostyce chorób obturacyjnych

 Katarzyna Krupka
16.05.2023 17:54
Spirometria w diagnostyce chorób obturacyjnych
Spirometria w diagnostyce chorób obturacyjnych

Trwa 10–15 minut i jest jednym z najprostszych a zarazem najskuteczniejszych badań, służących do zdiagnozowania astmy oskrzelowej lub przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.

spis treści

Jeśli od dłuższego czasu obserwujesz u siebie takie objawy jak: kaszel, świszczący oddech czy duszności, to najwyższa pora abyś również wykonał to badanie.

1. Czym jest badanie spirometryczne?

Spirometria, to badanie czynnościowe układu oddechowego. Pozwala ono przede wszystkim sprawdzić pojemność płuc oraz przepływ powietrza przez układ oddechowy. Jest badaniem wyjątkowo prostym, bezbolesnym i trwa dosyć krótko, bo maksymalnie 15 minut. Warto jednak pamiętać, że powinno być wykonywane tylko pod kontrolą dobrze przygotowanego personelu medycznego.

Zobacz film: "Badania krwi - bilirubina"

Spirometria polega na intensywnym wypuszczaniu powietrza z płuc do specjalnego urządzenia – spirometru. Aparat ten podaje wynik w oparciu o wiek, płeć oraz wzrost pacjenta. Lekarz z kolei sprawdza, czy w otrzymanym wyniku wykazano zjawisko obturacji, czyli rozbieżności pomiędzy pojemnością płuc a objętością powietrza przepływającego przez poszczególne części układu oddechowego.

- Jeżeli stwierdzimy zjawisko obturacji, możemy u pacjenta podejrzewać jedną z dwóch najczęściej występujących obturacyjnych chorób płuc; astmę oskrzelową lub POChP. Tylko połowa pacjentów wie, że u podłoża ich dolegliwości leży choroba przewlekła – wyjaśnia alergolog, dr n. med. Piotr Dąbrowiecki, przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP.

Spirometria umożliwia wczesną diagnozę i jest zalecana przez GOLD – Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (Światowa Inicjatywa Zwalczania POChP) oraz Polskie Towarzystwo Chorób Płuc. Jest uznawana za jedną z najbardziej obiektywnych metod oceny przepływu powietrza przez drogi oddechowe.

Ale spirometria ma również inne zastosowania. To badanie ułatwiające w znacznym stopniu kontrolę skuteczności terapii astmy oraz dopasowanie odpowiednich dawek leków do potrzeb pacjenta.

Badania spirometryczne wykonywane regularnie, pomogą również ocenić, jak szybko starzeją się nasze płuca, a tym samym dowiedzieć się w jakim stopniu jesteśmy zagrożeni rozwojem POChP. To niezwykle cenna informacja, zarówno dla lekarza, jak i pacjenta, którzy wspólnie mogą podjąć optymalne działania, mające na celu skuteczne wyeliminowanie ryzyka choroby.

2. Kto powinien wykonywać badania spirometryczne?

Prawie 6 mln Polaków choruje na obturacyjne choroby płuc. 4 mln to pacjenci dotknięci astmą, a 2 mln – POChP. Specjaliści uważają, że u wielu Polaków schorzenia wciąż pozostają nierozpoznane, a co za tym idzie – nie są leczone.

Dane są zatrważające, a nie zapominajmy, że POChP, to choroba śmiertelna i nieuleczalna, która skraca życie nawet o 10-15 lat. Podstępnie rozwija się przez 20-30 lat w organizmie chorego, niszcząc jego płuca. Jej objawy są najczęściej bagatelizowane. Nierozpoznana astma znacząco obniża z kolei jakość życia i utrudnia każdy jego aspekt – pracę, kontakty towarzyskie, odpoczynek.

Przebieg POChP można zahamować, a tym samym wydłużyć życie chorego. Astmę można kontrolować i żyć pełnią życia. Aby jednak tak się stało, obturacyjne choroby płuc muszą zostać dostatecznie wcześnie zdiagnozowane, a chorzy powinni mieć dostęp do nowoczesnych terapii i być pod stałą opieką lekarza.

Kto zatem powinien jak najszybciej udać się na badania spirometryczne? - Przede wszystkim osoby, które mają problemy z układem oddechowym – kaszel, świszczący oddech, uczucie duszności – zwłaszcza wysiłkowej. A także te osoby, które podejrzewają, że coś niedobrego dzieje się z ich płucami oraz palacze tytoniu z takimi objawami jak kaszel i duszność wysiłkowa, bo są to pierwsze objawy POChP. Jeśli rozpoznamy tę chorobę u 40-, 50-latka, mamy szansę uratować 10–15 lat jego życia – mówi dr n. med. Piotr Dąbrowiecki.

Badania powinny wykonywać regularnie również osoby, u których występują czynniki ryzyka POChP z racji wykonywanych zawodów, m.in. górnicy, hutnicy oraz pracownicy narażeni na wdychanie toksycznych substancji, chemikaliów i zanieczyszczeń atmosferycznych.

3. Gdzie wykonać badania spirometryczne?

Żeby wykonać badanie spirometryczne, potrzebne jest skierowanie lekarza POZ do alergologa lub pulmonologa. Dzięki projektowi „Liczy się każdy oddech”, realizowanego przez NFZ, spirometria może być również wykonana w gabinecie lekarza pierwszego kontaktu. Z badań można skorzystać także podczas corocznych obchodów Światowych Dni Spirometrii. Adres najbliższej placówki, w której można wykonać bezpłatnie badania spirometryczne znajdują się na stronie www.astma-alergia-pochp.pl.

- Spirometria powinna stać się tak znana jak badanie EKG. Gdy pacjent odczuwa ból w klatce piersiowej, jest kierowany na EKG; elektrokardiogram ma też robiony często, gdy dokuczają mu duszności. Następnym badaniem powinna być u niego spirometria. To powinno być badanie bardzo powszechne i dostępne – dodaje dr n. med. Piotr Dąbrowiecki, przewodniczący Polskiej Federacji Stowarzyszeń Chorych na Astmę, Alergię i POChP.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze