Wyrostek robaczkowy może nie być całkowicie bezużyteczny
Wyrostek robaczkowy, znany ze swojej skłonności do rozwijania stanu zapalnego, a nawet pękania, praktycznie od zawsze był postrzegany jako szczątkowy narząd bez konkretnej funkcji. Tymczasem nowe badania pokazują, że może on służyć konkretnemu celowi, a mianowicie ochronie pożytecznych bakterii w jelitach.
1. Po co mamy wyrostek robaczkowy?
Heather F. Smith, profesor nadzwyczajny Medycyny Osteopatycznej na Uniwersytecie w Arizonie, badał ewolucję cech układu pokarmowego u szeregu gatunków. W nowych badaniach, które zostały opublikowane w czasopiśmie „Comptes Rendus Palevol”, analizuje wpływ obecności lub braku wyrostka na organizmy 533 różnych ssaków.
Smith odkryła, że wyrostek robaczkowy wyewoluował niezależnie u różnych genetycznie ssaków ponad 30 razy. Ponadto prawie nigdy nie zniknął z linii rozwoju gatunku. Sugeruje to, że organ nie bez powodu znajduje się w naszych organizmach.
Smith i jej zespół z Centrum Medycznego Uniwersytetu Duke, Uniwersytetu Stellenbosch w RPA i Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu odrzucili kilka wcześniejszych hipotez, które zakładały, że wyrostek może być związany z czynnikami dietetycznymi i środowiskowymi.
Jednocześnie dokonali interesującego odkrycia: gatunki, które mają wyrostek, zwykle mają też większą ilość tkanki limfatycznej w jelicie ślepym, czyli uwypukleniu połączonym z jelitem cienkim i grubym.
„Ten typ tkanki może odgrywać istotną rolę w kształtowaniu odporności, a także stymulować wzrost zdrowych bakterii jelitowych. Więc wyrostek robaczkowy faktycznie może stanowić idealne środowisko dla tych pożytecznych drobnoustrojów” - mówi Smith.
2. Dlaczego warto usunąć wyrostek robaczkowy?
To badanie nie jest pierwszym, który sugeruje, że wyrostek może pełnić funkcję tego typu. Pomysł został podniesiony po raz pierwszy w badaniu z 2007 roku, przeprowadzonym na Uniwersytecie Duke, które zainspirowało Smith do poszukiwania odpowiedzi na pytanie, czy wyrostek ewoluował, by służyć tej funkcji u ludzi i innych ssaków. W świetle ostatnich badań, ta teoria brzmi bardzo prawdopodobnie.
Co to oznacza dla ludzi, którzy mają za sobą zabieg appendektomii? Na szczęście niewiele. "Ogólnie rzecz biorąc, osoby, które nie mają wyrostka, wydają się być stosunkowo zdrowe i nie odczuwają żadnych poważnych, szkodliwych skutków" - mówi Smith (ona sama została poddana podobnemu zabiegowi w wieku 12 lat).
Jednak istnieją także dowody na to, że ludzie bez wyrostków mogą mieć nieco wyższy wskaźnik infekcji niż posiadacze narządu. "Może to również skutkować trudniejszym wychodzeniem z choroby, zwłaszcza takiej, w czasie której wyginęła część pożytecznych bakterii jelitowych" - dodaje Smith.
Przeczytaj koniecznie
- Te dolegliwości najczęściej dotykają kobiety. Jak sobie z nimi radzić?
- Alergicy muszą robić to inaczej! Dowiedz się więcej
- O tej piramidzie się nie mówi. Zobacz, co powinieneś wiedzieć
- Pediatra odpowie na Wasze pytania o dziecięce dolegliwości. Nie wstydź się pytać!
- Dzieciom z reguły nie smakuje. Jak to się dzieje, że dorośli tak ją uwielbiają?
- Znana blogerka opowiada o przełomie w swoim życiu. Dowiedz się, co go spowodowało
Smith zaznacza, że badania nad wyrostkiem dostarczyły "innego rodzaju dowodów na szkodliwość nadmiernej dezynfekcji i higieny". Ponieważ ten organ jest pełen tkanki immunologicznej, jedna z najczęstszych przyczyn zapalenia wyrostka robaczkowego ma źródło w słabo rozwiniętej odporności).
"Ekspozycja na patogeny i czynniki zakaźne, takie jak bakterie i wirusy, są ważne dla normalnych procesów rozwoju układu odpornościowego” - mówi Smith. Bez takiej ekspozycji system odpornościowy może stać się nadwrażliwy – hipoteza ta jest często wykorzystywana do wyjaśnienia chorób, takich jak astma czy alergie.
Dalsze badania w tej dziedzinie mogą pomóc lekarzom w skuteczniejszym postępowaniu z najlepiej znanym problemem z wyrostkiem. " Dla innych chorób i reakcji autoimmunologicznych opracowano specjalne zabiegi, więc możliwe jest stworzenie podobnych procedur dla zapalenia wyrostka robaczkowego" - mówi Smith.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.