Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Bartłomiej Rawski

Zdjęcie rentgenowskie - wynalezienie promieniowania, zastosowanie w medycynie, jak powstaje, wykorzystanie promieniowania poza medycyną, szkodliwość promieniowania

Avatar placeholder
12.10.2021 14:39
Promieniowanie rentgenowskie ma unikalne właściwości
Promieniowanie rentgenowskie ma unikalne właściwości (AdobeStock)

Zdjęcie RTG jest badaniem radiologicznym, polegającym na prześwietleniu ciała przy wykorzystaniu promieni rentgenowskich. Promieniowanie rentgenowskie ma unikalne właściwości, dlatego często nakazuje się pacjentom wykonanie badania rentgenowskiego.

spis treści

1. Zdjęcie rentgenowskie - wynalezienie promieniowania,

Promienie rentgenowskie zostały odkryte przez Wilhelma Conrada Reontgena w 1895 roku. Jego odkrycie dotyczyło promieni emitowanych z tuby z dodatnimi i ujemnymi elektronami. Jeszcze w tym samym roku wykonał zdjęcie rentgenowskie ręki swojej żony.

W 1896 roku niezależnie od badań Roentgena Henri Becquerel odkrył, że uran wydziela promieniowanie, które przechodzi przez pewne substancje i daje obraz fotograficzny. Dopiero odkrycie Becquerela zainspirowało Marię Curie i jej męża do prac nad pierwiastkami promieniotwórczymi. Razem z mężem odkryła polon i rad, które są bardziej radioaktywne od uranu.

2. Zdjęcie rentgenowskie - zastosowanie w medycynie

Zobacz film: "Zdjęcie rentgenowskie złodzieja"

Już przed rokiem 1900 lekarze zaczęli wykorzystywać promieniowanie rentgenowskie w swojej pracy do diagnozowania pacjentów. I już wtedy zdawano sobie sprawę, że zbyt duża dawka promieni rentgenowskich jest szkodliwa, gdyż prowadzi do poparzeń.

Dlatego ok. roku 1905 zastąpiono rad promieniami gamma, które zostały wytworzone sztucznie. Ten nowy rodzaj pozwolił na lepsze i bezpieczniejsze wykonywanie zdjęć rentgenowskich.

W dzisiejszych czasach technologia ciągle się polepsza. Wykorzystuje się obecnie technologie komputerową w celu zminimalizowania szkodliwego działania promieniowania jonizującego i uzyskania coraz lepszego obrazu.

Zdjęcie rentgenowskie
Zdjęcie rentgenowskie

Zdjęcie A - prawidłowy radiogram klatki piersiowej; zdjęcie B pacjent chory na zapalenie płuc

zobacz galerię

3. Zdjęcie rentgenowskie - jak powstaje

Promienie rentgenowskie przenikają przez przedmioty, substancje, w różnym stopniu. Przez niektóre bardzie, zaś przez niektóre mniej. W ten sposób uzyskujemy obraz, np. ludzkiego szkieletu. Dzięki nim można ocenić stan szkieletu, zobrazować wszelkie zmiany o obrębię badanego narządu.

Jednak zbyt częste robienie zdjęć rentgenowskich nie jest zalecane ze względu na szkodliwość promieniowania rentgenowskiego, które może negatywnie odbić się na zdrowiu badanego. Dlatego badania obrazowe wykorzystujące promieniowanie rentgenowskie można wykonać tylko na podstawie skierowania lekarskiego. Jedynym wyjątkiem stanowi badanie RTG pojedynczego zęba oraz densytometria kości.

4. Zdjęcie rentgenowskie - wykorzystanie promieniowania poza medycyną

Promieniowanie rentgenowskie wykorzystywane jest nie tylko w medycynie. Stosuję się je również w antropologii, archeologii oraz na lotniskach.

Na lotniskach stanowi one element bezpieczeństwa, ponieważ dzięki promieniowaniu rentgenowskiemu służba celna jest w stanie zobaczyć ewentualne przedmioty, które są nielegalnie przewożone np. w bagażu.

5. Zdjęcie rentgenowskie - szkodliwość promieniowania

Pomimo postępu technologicznego i coraz bezpieczniejszych aparatów, zbyt częste wykonywanie badań z wykorzystaniem promieniowania rentgenowskiego nie jest zalecane. Zbyt duże dawki promieniowania rentgenowskiego wpływa negatywnie na organizm człowieka

Innym zagrożeniem ze strony promieniowania rentgenowskiego jest obumieranie komórek, jeśli promienie padną na obszar o słabej odporności. Promienie rentgenowskie mogą prowadzić do rozłożenia tlenku wodoru do nadtlenku wodoru, który jest toksyczny i powoduje rozległe obumieranie komórek w organizmie.

Na promieniowanie rentgenowskie powinny szczególnie uważać kobiety w ciąży, gdyż promienie są szkodliwe dla płodu. Każdy z nas chociaż raz w życiu miał robione zdjęcie rentgenowskie. Gdyby niewynalazek Roentgena nie byłoby tak łatwo stawiać diagnozy lekarzom. Pamiętajmy jednak o tym, by nie narażać się na zbyt duże dawki promieni rentgenowskich.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: RTG klatki piersiowej
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze