10 prostych nawyków, które pomogą ci dożyć setki
Jaki styl życia prowadzili ludzie, którzy dożyli swoich setnych urodzin? Co zwykle jedli, czym się zajmowali? Zdaniem uczonych nasz organizm zaprogramowany jest na 120 lat. Oto wskazówki, które pomogą ci w zdrowiu dożyć sędziwej starości.
1. Nie zaniedbuj pracy
Odpoczynek jest ważny, jednak z wypowiedzi stulatków wynika, że ten piękny wiek osiągnęli dzięki pracy i aktywności. W kwietniu 2015 roku media pisały o Albinie Wilusz z Korczyny, która kończyła 100 lat. Zdaniem pani Albiny receptą na długowieczność jest praca.
Z kolei, gdy w 2011 roku setne urodziny świętował Stanisław Lenart z Krosna, na pytanie, co robić, by dożyć 100 lat, odpowiedział żartobliwie: "Mało jeść, dużo robić". Również z wypowiedzi stulatków żyjących na Opolszczyźnie wynika, że praca przedłuża życie – niektórzy z nich pracowali od 6. roku życia, co zahartowało ich na długie lata.
2. Nie objadaj się
Ludność okinawska, która słynie z długowieczności, ma jedną nadrzędną zasadę dotyczącą spożywania posiłków: nie należy jeść do syta. Od stołu trzeba wstać, czując się najedzonym w ok. 80 procentach. To właśnie znaczy stara zasada "hara hachi bu".
Japończyk Jiroemon Kimura, który zmarł w wieku 116 lat, wyznał przed śmiercią, że nigdy nie palił, pił niewielkie ilości alkoholu i nigdy nie jadł do syta. Jego motto brzmiało: "Jedz lekko, żyj długo". To dobra strategia chociażby dlatego, że sygnał o sytości nasz mózg wysyła dopiero po 20 minutach od rozpoczęcia posiłku.
3. Ruszaj się
Co do tego nie ma wątpliwości: regularna aktywność fizyczna przedłuża życie. Co ważne, treningami nie trzeba się katować. Naukowcy z Tajwanu twierdzą, że wystarczy 15 minut ruchu dziennie, żeby obniżyć ryzyko przedwczesnej śmierci. Uczeni podkreślają, że uprawianie sportu wzmacnia zdrowie i przedłuża sprawność, co wpływa na wydłużenie życia.
Świadczy o tym kondycja Antoniego Huczyńskiego. Mężczyzna, który ma 96 lat, jest w lepszej formie niż niejeden nastolatek.
- Tylko człowiek, który potrafi się zmęczyć, jest w stanie być szczęśliwy. Jeśli leżysz, wstań. Jeśli stoisz, idź. Jeśli idziesz, biegnij! – radzi pan Antoni.
4. Ciesz się każdym dniem
Pogodne usposobienie to zdaniem wielu recepta na długowieczność. Anna Baszanowska i Jolanta Ossowska, autorki książki "Długowieczność z gwarancją" piszą, że trzeba: cieszyć się życiem, śmiać się częściej, poznawać świat, radować się drobiazgami. Również Antoni Huczyński uważa, że należy jak najwięcej się uśmiechać i każdej chwili nadać sens.
- Nie chodzi o to, żeby długo żyć. Chodzi o to, żeby mieć żyć dla kogo i po co. Nie zajmuj się więc liczeniem dni i lat. Skup się na tym, by każdej chwili nadać sens – pisze w swojej książce.
Londyńscy uczeni dowiedli, że u osób skarżących się na nudne życie dwukrotnie wzrasta ryzyko wystąpienia udaru czy chorób serca.
5. Otaczaj się bliskimi
Samotni żyją krócej – potwierdzono to badaniami. Z raportu, który trafił do magazynu "Perspectives on Psychological Science", wynika, że samotność, unikanie ludzi i stronienie od towarzystwa zwiększają ryzyko przedwczesnej śmierci aż o 30 procent. Chodzi przede wszystkim o osoby samotne z przymusu, a nie z wyboru (dotyczy to np. emerytów, introwertyków czy osób z zaburzeniami psychicznymi). Na przedwczesną śmierć najbardziej narażeni są ci, którzy poczucia osamotnienia doświadczyli w młodym wieku.
6. Wysypiaj się
Meksykanka Leandra Becerra Lumbreras, która zmarła w marcu 2015 roku w wieku 127 lat, kilka miesięcy przed śmiercią powiedziała, że jednym z sekretów długowieczności okazała się troska o sen. Kobieta przez całe życie ciężko pracowała jako szwaczka, dbała jednak o to, żeby się wysypiać.
Potwierdzają to badania brytyjskich uczonych, których wyniki trafiły do magazynu "Sleep". Zdaniem Brytyjczyków osoby, które śpią mniej niż sześć godzin na dobę, są zagrożone przedwczesnym zgonem. Z kolei amerykańscy naukowcy alarmują, że sen poniżej pięciu godzin szybciej zużywa komórki mózgowe, czego skutkiem może być nawet choroba Alzheimera.
7. Uprawiaj seks
- Zaskoczyło mnie, jak wiele osób po 80. roku życia prowadzi udane życie intymne – stwierdziła Elizabeth Barrett-Connor badająca związek pomiędzy wiekiem a satysfakcją seksualną. To dobra wiadomość, okazuje się bowiem, że seks naprawdę przedłuża życie.
Brytyjski seksuolog dr Steve Slack jest zdania, że codzienny orgazm może wydłużyć je o pięć lat – usprawnia funkcjonowanie wszystkich narządów i pobudza produkcję hormonów, co korzystnie wpływa na długość życia.
Natomiast szkocki psycholog David Weeks i pisarz Jamie James odkryli, że regularny seks może sprawić, że będziemy żyć dłużej nawet o siedem lat.
8. Jedz warzywa i orzechy
Zgodnie z założeniami diety okinawskiej w diecie powinny dominować produkty pochodzenia roślinnego. Zalecane jest spożycie soi i fioletowych ziemniaków.
Antoni Huczyński, czyli Dziarski Dziadek, codziennie na śniadanie je cebulę, czosnek, czerwoną paprykę i pomidory, a także ogórki, cykorię oraz kiszonki. Zdaniem pana Antoniego codziennie trzeba również jeść orzechy.
Uczeni z bostońskiego Dana-Farber Cancer Institute na podstawie trwających 30 lat badań doszli do wniosku, że regularne jedzenie orzechów o 20 proc. obniża ryzyko śmierci z jakiegokolwiek powodu. Dużo warzyw i orzechów jedzą mieszkańcy miasteczka Loma Linda (Kalifornia), gdzie żyje się najdłużej w Stanach Zjednoczonych.
9. Zachowaj pogodę ducha
Dr Małgorzata Mossakowska była koordynatorką programu, który przebadał ponad 300 stulatków z całej Polski.
- Uniwersalnej recepty na długowieczność nie ma – przyznała. – Natomiast było kilka wspólnych cech, które łączyły tych ludzi. Otóż przez całe życie byli oni szczupli, cechowała ich pogoda ducha oraz duża odporność na stres. Ja nie spotkałam w trakcie tych badań stulatka nasyconego agresją – dodała.
Również autorki "Długowieczności z gwarancją" podkreślają, że trzeba być optymistą i jak najczęściej się śmiać. Wymieniają szereg zalet śmiechu: uwalnia od stresów i napięć, przynosi ulgę w bólu, pobudza pracę mózgu, wspomaga leczenie astmy i migreny, pogłębia oddech itp. Pogoda ducha i śmiech to zdrowie!
10. Trzymaj się z dala od używek
W wypowiedziach osób, które dożyły 100 lat, powtarza się jedno: nie paliły papierosów. Dr Małgorzata Mossakowska przyznaje, że większość polskich stulatków nigdy nie paliła, a alkohol piła sporadycznie.
Urodzona w 1899 roku Amerykanka Jeralean Talley, 6 kwietnia 2015 ogłoszona najstarszym człowiekiem na świecie, również przyznała, że nigdy nie paliła papierosów ani nie piła alkoholu. Natomiast Franciszek Kryspin, który został porucznikiem w wieku 99 lat, w rozmowie z serwisem nto.pl żartował: "Można i papierosa zapalić, i kielicha wypić, ale trzeba wiedzieć, kiedy i ile. Ja miałem, odpukać, silną wolę. Zawsze wiedziałem, gdzie jest granica".
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.