Akkermansia muciniphila – bakteria do zadań specjalnych. Relacja z konferencji

19 października 2023 r. w hotelu Courtyard by Marriott odbyła się konferencja prasowa zorganizowana przez firmę SANPROBI. W roli głównej wystąpił nowoczesny postbiotyk SANPROBI Premium, czyli pasteryzowana bakteria Akkermansia muciniphila.

Uczestnicy mieli okazję wysłuchać trzech eksperckich wykładów:

• Akkermansia ma wiele imion: postbiotyk nowa żywność – dr. n. med. Igora Łoniewskiego • Czy Akkermansia rzeczywiście „odchudza”? – prof. dr hab. n. med. Ewy Stachowskiej • Akkermansia jako podstawa zdrowego stylu życia – prof. dr. hab. n. med. Wojciecha Marlicza

Całe wydarzenie poprowadziła – farmacuetka i autorka bloga nastaya.pl – dr n. farm. Natasza Staniak.

Akkermansia ma wiele imion: postbiotyk nowa żywność

Konferencję rozpoczął dr Igor Łoniewski, który przybliżył zgromadzonym pojęcie postbiotyku, czyli dobroczynnego dla zdrowia preparatu, który zawiera nieożywione drobnoustroje lub ich składniki. Omówił też długą drogę Akkermansii muciniphilii – od jej wyizolowania w 2004 roku, przez przejście wymagającego procesu oceny, potwierdzającego bezpieczeństwo i kwalifikującego pasteryzowaną A. muciniphilę jako nową żywność, po komercyjne wprowadzenie postbiotyku na polski rynek w 2023 r.

Dr Łoniewski opowiedział również o badaniach, które udowadniają wyższą skuteczność pasteryzowanej formy bakterii (w porównaniu z żywą) i wyjaśnił niezwykle trudny oraz kosztowny proces technologiczny, który pozwala zamknąć pasteryzowaną A. muciniphilę w kapsułce.

Co, wg dr. Łoniewskiego, sprawia, że Akkermansia muciniphila jest tak wyjątkowa? Otóż bakteria, kolonizuje błonę śluzową jelita w pobliżu komórek nabłonkowych i działa w sposób bezpośredni, wpływając na uszczelnienie bariery jelitowej. Dzięki temu przeciwdziała – bardzo niekorzystnym dla organizmu – skutkom endotoksemii metabolicznej, która prowadzi m.in. do insulinooporności, zespołu metabolicznego, cukrzycy typu 2 czy otyłości.

Czy Akkermansia rzeczywiście „odchudza”?

Kolejną prelegentką była prof. Ewa Stachowska, która skoncentrowała się na dobroczynnym działaniu Akkermansii muciniphilii u osób dotkniętych chorobą otyłościową oraz wspomaganiu jej obecności w organizmie za pomocą diety.

Profesor omówiła interesujące badania, które wskazują, że nadwagę oraz zaburzenia metaboliczne należy traktować jak choroby zapalne. Osoby otyłe cierpią na zapalenie systemowe, które wpływa m.in. na mniejszą różnorodność mikrobiomu. Ponadto, występuje u nich wyższa liczba bakterii, które fermentują węglowodany, co skutkuje m.in. zwiększonym odzyskiem kalorii – nawet do 250 kcal dziennie (w porównaniu z osobami, u których liczebność tych bakterii jest mniejsza). Okazuje się, że pewne bakterie mogą bardzo przeszkadzać w utracie wagi. Na szczęście inne, jak Akermmansia muciniphila, okazują się niezwykle pomocne.

Obecność bakterii A. muciniphila wiąże się z lepszym stanem metabolicznym i wynikami klinicznymi u osób, które przeszły na dietę. Utrata wagi sprzyja obecności Akkermansii w jelitach, a ta z kolei pomaga utrzymywać prawidłową wagę. Prof. Stachowska podkreśla jednak, że choć badania pokazują, że już sama suplementacja Akkermansii jest wystarczająca dla utraty kilogramów, to poprawa stylu życia zawsze jest fundamentem zdrowia. Dlatego A. muciniphilę najlepiej traktować jako dodatkowe wsparcie w dążeniu do właściwej wagi (obok diety i aktywności fizycznej).

Prof. Stachowska podkreślała zwłaszcza wagę odpowiedniego żywienia, które odpowiada za 5-16% zmian mikrobioty. Warto zapamiętać, że obecności A. muciniphilii w naszych organizmach sprzyja m.in. spożywanie produktów bogatych w polifenole.

Akkermansia jako podstawa zdrowego stylu życia

Prof. Wojciech Marlicz wygłosił ostatni z wykładów, który koncentrował się głównie na związkach między występowaniem Akkermansii muciniphilii a prowadzonym przez nas trybem życia.

Prof. Marlicz szczegółowo omówił niekorzystne – dla prawidłowego składu mikrobioty – czynniki, takie jak: stres, zanieczyszczenie środowiska, przyjmowanie niektórych leków czy palenie. Wskazał też, że zaburzenia osi mikrobiota-mózg-jelito mogą prowadzić nie tylko do zaburzeń metabolicznych czy zespołu jelita nadwrażliwego, ale też do depresji, uzależnień i zaburzeń nastroju.

Prof. Marlicz omówił również badania udowadniające, że obecność bakterii A. muciniphila ma korzystny wpływ nie tylko na barierę jelitową, ale też procesy immunologiczne i metaboliczne w organizmie. Przedstawił także interesującą koncepcję Akkermansii muciniphilii jako markera długowieczności oraz badania pokazujące, jak intensywny wysiłek fizyczny i różne rodzaje diety wpływają na skład i różnorodność mikrobioty.

Wystąpienia ekspertów zainspirowały zgromadzonych do pytań i interesującej dyskusji, m.in. na temat diety wegańskiej oraz wpływu mikrobioty na psychikę człowieka.