Co sześć i pół minuty ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu. Objawy mogą się pojawić tuż po przebudzeniu
Wake-up stroke, czyli poranny udar, stanowi jedną piątą wszystkich przypadków choroby. Jest to o tyle groźne, że pacjenci zauważają objawy nad ranem, nie wiedzą dokładnie, kiedy choroba się rozwinęła. Tymczasem udar to wyścig z czasem. Mamy tylko od czterech do pięciu godzin od zachorowania na wprowadzenie skutecznego leczenia.
1. Udar - kto jest najbardziej narażony?
Skala problemu jest ogromna. Szacuje się, że co sześć i pół minuty ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu. Każdego roku lekarze odnotowują ok. 80-90 tys. przypadków choroby. Dane Światowej Organizacji Udaru Mózgu są alarmujące, wynika z nich, że może zachorować nawet co czwarta osoba. 30 proc. chorych umiera. Kluczem jest jak najszybsza diagnoza i wdrożenie leczenia, co pozwoli ograniczyć skutki choroby.
Według statystyk udar jest tuż po chorobach serca i nowotworach najczęstszą przyczyną śmierci i pierwszą przyczyną trwałej niepełnosprawności Polaków po 40. roku życia. Wbrew dość powszechnemu przekonaniu na chorobę mogą być narażone również osoby młode, nawet 20-30-latkowie. Z raportu Fundacji Udaru Mózgu "Udar mózgu. Sytuacja chorych w Polsce" wynika, że jedna czwarta chorych po udarze mózgu to osoby poniżej 40. roku życia.
W grupie najbardziej narażonych na wake-up stroke są pacjenci chorujący na obturacyjny bezdech senny.
Co zwiększa ryzyko udaru?
- nadciśnienie tętnicze,
- migotanie przedsionków,
- palenie tytoniu,
- cukrzyca,
- nadwaga,
- niezdrowa dieta,
- brak aktywności fizycznej,
- wysoki poziom stresu.
2. Na czym polega poranny udar?
Wake-up stroke najczęściej występuje w godzinach porannych. Pacjenci z reguły zauważają objawy między godziną szóstą a dziewiątą rano, przy czym w wieczór poprzedzający chorobę nie dzieje się nic niepokojącego. Poranne udary są o tyle groźne, że opóźniają reakcje pacjentów, tymczasem to choroba, w której czas odgrywa kluczową rolę i wpływa na dalsze rokowania.
Tzw. okienko czasowo wynosi zaledwie cztery i pół godziny - tyle czasu mają lekarze od chwili wystąpienia objawów - na podanie leku rozpuszczającego zakrzep zamykający lub zwężający naczynia. Jeśli leczenie będzie wprowadzone za późno, rośnie ryzyko powikłań i zgonu.
Dane wskazują, że udary poranne najczęściej wiążą się z cięższym przebiegiem i gorszymi rokowaniami u pacjentów.
3. Udar poranny - jakie są pierwsze objawy?
Lekarze przypominają, że kluczem w rozpoznaniu choroby jest zwrócenie uwagi na charakterystyczne zmiany w organizmie.
Objawy porannego udaru:
- jednostronne osłabienie lub drętwienie kończyn,
- zaburzenia w rozumieniu mowy - pacjent nie rozumie, co się do niego mówi,
- problemy z mówieniem lub wypowiedzeniem logicznych zdań - pacjent nie jest w stanie się wysłowić,
- zaburzenia widzenia,
- problemy z poruszaniem się, podnoszeniem przedmiotów,
- silne zawroty głowy,
- nagłe, silne bóle głowy,
- zaburzenia połykania,
- opadanie kącika ust po jednej stronie twarzy.
Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
