Udar słoneczny czy udar mózgu? "Objawy mogą być bardzo mylące"
Udar słoneczny i udar mózgu różnią się objawami, ale zdarza się, że symptomy są niejednoznaczne i bardzo mylące. Jeden może być też konsekwencją drugiego. - Leczenie w obu przypadkach jest skuteczne, ale tylko pod warunkiem szybkiej reakcji - podkreśla prof. Konrad Rejdak, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
1. Czym się różni udar mózgu od udaru słonecznego?
- Udar słoneczny i udar mózgu łączy nazwa, ale różnią przyczyny, a także objawy. W przypadku udaru mózgu objawy są ogniskowe, wynikające z uszkodzenia konkretnej części mózgu. Są to zaburzenia neurologiczne m.in. niedowłady, zaburzenia mowy, zaburzenia równowagi, utrata przytomności - tłumaczy prof. Konrad Rejdak, kierownik Kliniki Neurologii Szpitala Klinicznego nr 4 w Lublinie i prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego.
- Z kolei udar słoneczny, którego przyczyną jest przegrzanie organizmu i odwodnienie, daje objawy ogólnomózgowe, m.in. ostry ból głowy, nudności, wymioty, senność - dodaje neurolog.
Odróżnienie udaru słonecznego od udaru mózgu nie zawsze jest jednak tak proste i oczywiste. Objawy mogą być bardzo mylące. - Zdarza się, że ostry ból głowy, który jest bardzo charakterystyczny dla udaru słonecznego, może być jednocześnie objawem poprzedzającym udar niedokrwienny, który jest najczęstszym typem udaru mózgu. Z kolei senność czy wymioty mogą świadczyć nie tylko o udarze słonecznym, ale też o krwotocznym udarze mózgu - wyjaśnia prof. Rejdak.
2. Udar słoneczny może spowodować udar mózgu
Sytuacja może być jeszcze o wiele bardziej skomplikowana. Zdarza się, że udar mózgu jest konsekwencją udaru słonecznego.
- U osób z udarem słonecznym może dojść do zaburzenia krzepliwości krwi i krążenia mózgowego, co może prowadzić do niedokrwiennego udaru mózgu. Dlatego pacjent z udarem słonecznym powinien pozostać pod dłuższą obserwacją, na wypadek pojawienia się objawów świadczących o udarze mózgu - tłumaczy prof. Rejdak.
Podkreśla, że potrzebna jest szybka i szczegółowa diagnostyka, która pozwoli na rozpoczęcie odpowiedniego leczenia, w zależności od rodzaju udaru.
3. Czas na wagę złota
- Samo leczenie udaru mózgu, jak i udaru cieplnego jest skuteczne, ale pod warunkiem szybkiej reakcji i wezwania pogotowia. W przypadku udaru mózgu mówimy o tzw. złotej godzinie, w której chory ma największą szansę na odwrócenie lub znaczne ograniczenie skutków udaru. Dlatego po wystąpieniu objawów, musimy wezwać pogotowie jak najszybciej - podkreśla prof. Rejdak.
W przypadku leczenia farmakologicznego szansa na skuteczne leczenie jest do czterech i pół godziny od wystąpienia udaru, a w przypadku leczenia wewnątrztętniczego, czyli trombektomii mechanicznej - do sześciu godzin. Po upływie tego czasu, szansa na powodzenie leczenia i odzyskanie sprawności znacznie spada, zarówno w przypadku starszych jak i młodszych pacjentów.
W przypadku udaru słonecznego przed przyjazdem pomocy medycznej, podstawą jest schłodzenie organizmu (np. poprzez zimne okłady na kark i czoło) oraz podawanie płynów, jeśli chory jest przytomny.
4. Kto jest szczególnie narażony na udar?
Osoby z chorobami przewlekłymi, m.in. cukrzycą, nadciśnieniem czy chorobami układu krążenia są znacznie bardziej narażone nie tylko na udar mózgu, ale też udar słoneczny. Istotnym czynnikiem ryzyka w obu przypadkach jest także wiek oraz nieodpowiednia dieta, która wiąże się z nadmiernym spożywaniem alkoholu.
W przypadku udaru słonecznego większe ryzyko jest też u dzieci, które ze względu na szybszy metabolizm, są bardziej podatne na odwodnienie.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.