Wpływ diety na odporność
Układ immunologiczny zapewnia ochronę przed substancjami szkodliwymi i zakażeniami. Mało kto sobie zdaje sprawę z tego, że przewód pokarmowy jest największym organem immunologicznym organizmu człowieka – nigdzie nie ma aż tylu komórek aktywnych odpornościowo. Wynika to z faktu, iż jest on szczególnie eksponowany na czynniki mikrobiologiczne oraz pokarmowe mające charakter antygenów.
1. Rola przewodu pokarmowego
Oprócz roli przewodu pokarmowego w stanowieniu bariery dla szkodliwych związków, jest to podstawowa droga, za pośrednictwem której dostarczamy substancje wzmacniające nasz organizm oraz mobilizujące jego układ odpornościowy.
2. Wpływ pokarmu na układ immunologiczny
Pokarm oddziałuje na rozwój funkcji immunologicznych ze względu na swój skład jakościowy oraz jako źródło energii. Wykazano, iż tkanka limfoidalna (ta, z której w życiu płodowym powstają komórki układu immunologicznego) jest bardzo wrażliwa na niedobory energetyczne – przy niedostatecznej podaży energii dochodzi do zaniku grasicy oraz zmniejszenia całkowitej liczby limfocytów.
Najbardziej negatywne skutki powoduje niedobór pokarmu w 2. i 3. miesiącu życia płodowego, kiedy szczególnie dynamicznie rozwija się tkanka limfoidalna.
Prawie wszystkie składniki pokarmu odgrywają rolę w utrzymaniu właściwego stanu odporności i z tego powodu zarówno niedobory żywieniowe, jak i nadmiar spożycia pożywienia mogą mieć ujemne następstwa.
3. Okres noworodkowy a odporność
Przewód pokarmowy noworodka jest szczególnie wrażliwy – nie miał on jeszcze kontaktu z antygenami pokarmowymi oraz nie posiada pamięci immunologicznej, tzn. nie rozpoznaje, co jest „dobre”, a co „szkodliwe”. Z tego względu tak istotne jest karmienie piersią dziecka. Pokarm kobiecy posiada właściwości antybakteryjne, w bierny sposób zabezpiecza przed zakażeniem, a także promuje rozwój specyficznych mechanizmów odporności, np. przez zawartą w mleku prolaktynę oraz immunoglobuliny IgA, których nie zastąpi żadna sztuczna mieszanka.
Zalecenia z 2007 roku rekomendują w I półroczu karmienie piersią na żądanie oraz wprowadzenie nie wcześniej niż w 5. miesiącu życia „farmakologicznej” dawki glutenu (2–3 g produktu glutenowego), natomiast w II półroczu – karmienie na żądanie i stopniowe wprowadzanie pokarmów uzupełniających.
4. Podnoszenie odporności a dieta
Pierwszą zasadą, która powinna być stosowana od najmłodszych lat, aby podnieść naturalną odporność dziecka, są regularne posiłki. Optymalnym postępowaniem jest spożywanie w ciągu dnia pięciu wartościowych, niezbyt obfitych dań. Każde z nich z dodatkiem świeżych warzyw lub owoców. Dzięki temu dostarczymy organizmowi stałych dawek energii i zadbamy o odporność dziecka.
Rzadkie, ale za to obfite posiłki wpływają negatywnie na kondycję układu odpornościowego. Ponadto powinny być możliwie najbardziej urozmaicone, dzięki czemu dostarczą wszystkich potrzebnych składników odżywczych, witamin i mikroelementów.
Oprócz warzyw i owoców, należy zadbać, by w codziennej diecie obecne było ciemne pieczywo, jogurty, niektóre przyprawy, np. imbir, pieprz cayenne. Inne niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego składniki diety wymienione są w dalszej części opracowania.
4.1. Spożywanie czosnku
Niewątpliwie czosnek ma wiele zalet, o których wiedziały już nasze babcie i prababcie. Zawiera witaminy C, PP, B1, B2, B3, prowitaminę A, a także sole mineralne pierwiastków, tj. wapń, potas, magnez, oraz mikroelementy: żelazo, miedź, i rzadkie pierwiastki, takie jak nikiel, kobalt, chrom, selen, german. Czosnek pomaga zapobiegać chorobom wirusowym, grzybiczym i bakteryjnym. Pomocny jest też w chorobach układu oddechowego, zwłaszcza przy objawach przeziębienia, jak katar, kaszel, ból gardła. Podobne właściwości ma cebula. Jedz je zatem przy spadku odporności.
4.2. Kwasy tłuszczowe omega-3 w diecie
Następny składnik, który powinniśmy uwzględnić, układając nasz codzienny jadłospis, to kwasy tłuszczowe omega-3, zawarte przede wszystkim w tłustych rybach. Razem z olejem lnianym mobilizują organizm do produkcji leukocytów, nasilając w ten sposób odpowiedź immunologiczną na patogeny, czyli tym samym poprawiają odporność naturalną.
4.3. Produkty niekorzystnie działające na układ odpornościowy
Składniki odżywcze, które wpływają negatywnie na nasz organizm, również działają w ten sposób na kondycję układu odpornościowego. Dlatego należy się wystrzegać margaryny i innych tłuszczów zwierzęcych, przetworzonej żywności, słonych przekąsek, słodzonych produktów, białego chleba oraz nadmiaru alkoholu i kofeiny.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.