Dr Rzymski ostrzega: To obszar, który będzie jeszcze długo potencjalną wylęgarnią kolejnych wariantów
- Uwolnijmy trzecią dawkę szczepionki dla wszystkich nauczycieli, bez względu na wiek - niech bardziej świadomi nauczyciele mają możliwość zaszczepić się dla swoich uczniów - przekonuje dr Rzymski i zwraca uwagę na jeszcze jeden aspekt. Brak szczepień w krajach najbiedniejszych zemści się na reszcie świata, a zagraniczne podróże zaostrzą sytuację epidemiczną.
1. Kto kolejny na liście do zaszczepienia? "Zegar tyka"
Trzecia dawka szczepionki dla wszystkich? Najnowsza rekomendacja EMA dopuszcza taką możliwość po sześciu miesiącach od drugiego zastrzyku. Opinie ekspertów na ten temat są podzielone. Większość wskazuje jednak, że na razie powinno być to ograniczone wyłącznie do osób najbardziej narażonych na zakażenie. Po seniorach, medykach i pacjentach z obniżoną odpornością, coraz częściej mówi się o jeszcze jednej grupie, która powinna otrzymać dodatkowy zastrzyk.
- Jeżeli mielibyśmy wybrać kolejną grupę do doszczepiania, to są to zdecydowanie nauczyciele. Zegar tyka. Dzieci są już w szkołach, sytuacja się rozwija, nie ma dnia, żebym nie słyszał obaw rodziców o to, kiedy ich pociechy przejdą na zdalne nauczanie - mówi dr hab. Piotr Rzymski z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu (UMP).
Naukowiec zwraca uwagę na to, że nauczyciele mają stały kontakt z dziećmi, a te w większości są niezaszczepione. Szkoła to środowisko, gdzie wirus ma potencjalnie bardzo wiele możliwości transmisji, a od szczepień nauczycieli minęło już pół roku.
- Utrzymanie nauczania kontaktowego musi być naszym priorytetem. Uwolnijmy trzecią dawkę szczepionki dla wszystkich nauczycieli, bez względu na wiek. Niech bardziej świadomi nauczyciele mają możliwość zaszczepić się dla swoich uczniów. Nauka zdalna i zbyt długie przebywanie dzieci w domu negatywnie odbijają się na ich zdrowiu psychicznym i fizycznym. To wszystko upośledza działanie układu immunologicznego. Już teraz widzimy wśród dzieci wyjątkowy wzrost infekcji wywołanych przez rozmaite patogeny powszechnie występujące w tym okresie. Zakażeń wirusem RSV jest zdecydowanie więcej niż w minionych latach - tłumaczy dr Rzymski.
2. "Potencjalna wylęgarnia kolejnych wariantów"
Ekspert zwraca uwagę na istotny aspekt dotyczący trzeciej dawki, który jest pomijany w większości analiz. Znaczenie ma nie tylko odsetek zaszczepionych w poszczególnych krajach, ale również globalna liczba szczepień. Im mniej zaszczepionych, tym większa szansa na powstawanie kolejnych mutacji, które mogą jeszcze skuteczniej omijać odporność nabywaną dzięki dostępnym szczepionkom. To wszystko będzie przedłużać walkę z pandemią.
- Szczepienie dodatkowymi dawkami w krajach bogatych jest polityką patrzenia nie dalej niż na czubek własnego nosa. To zemści się na tych krajach, jeżeli będzie odbywać się kosztem krajów o niskim rozwoju gospodarczym, które nie mają dostępu do szczepień. Mam na myśli głównie region krajów Afryki. Tam mamy tylko 4,5 proc. populacji w pełni zaszczepionej. To region, w którym już wcześniej występowały problemy socjoekonomiczne ze służbą zdrowia. To region, gdzie łatwiej mogą się rozprzestrzeniać różne patogeny, a gdzie trudniej jest je śledzić, bo dostęp do metod diagnostycznych jest ograniczony. To obszar, który jeszcze długo będzie pozostawał potencjalną i nie do końca poznaną wylęgarnią kolejnych wariantów koronawirusa, bo zaszczepiona w 65 proc. Unia Europejska woli podawać trzecie dawki niż sfinansować jakiekolwiek dawki najbardziej potrzebującym. Wszyscy poniesiemy tego konsekwencje - ostrzega dr Rzymski.
3. Bogaci polecą na wakacje i przywiozą nowe warianty
Biolog nie ma wątpliwości, że w krajach z kilkuprocentowych odsetkiem osób zaszczepionych wirus będzie łatwiej mutował, a w kolejnych latach mogą tam wybuchać kolejne ogniska zakażeń SARS-CoV-2.
- Osoby niezaszczepione tworzą środowisko, w którym wirus ma więcej czasu, by replikować, a im dłużej replikuje, tym większe ryzyko, że będzie mutować. Badania wskazują jednoznacznie, że im większy odsetek zaszczepionych, tym niższa jest sekwencja mutowania, także wariantu Delta. Największa jest wtedy, kiedy odsetek zaszczepionych nie przekracza 10 proc., wtedy z kolei wirus ewoluuje bardzo szybko. Dziś taką sytuację mamy w regionie Afryki, gdzie będzie mógł cały czas się przeobrażać. A przecież mamy globalizację, w związku z tym łatwo jest poprzenosić warianty z kontynentu na kontynent. Bogaci polecą na wakacje i je przywiozą - ostrzega naukowiec.
Zdaniem dr. Rzymskiego powinny powstać określone systemowe mechanizmy, które pozwoliłby na finansowanie szczepionek w Afryce. Nie tylko dla dobra tego regionu, ale w dłuższej perspektywie - dla dobra wszystkich.
- Ja się moralnie nie zgadzam na doszczepianie dodatkową dawką w krajach bogatych. Wspólnie z badaczami zrzeszonymi w sieci USERN opracowujemy w tej sprawie stanowisko. Natomiast z drugiej strony wiem, że nawet jeśli ktoś z nas powie: "ja nie chcę tej dawki, ja chcę, żeby ona trafiła np. do Kenii", to i tak tam nie trafi, bo albo zostanie zutylizowana, albo zostanie sprzedana do innego bogatego kraju. Tak to teraz wygląda. Znam ludzi, którzy zapłaciliby, by sfinansować np. 6 dawek w Zimbabwe. Napisaliby potem o tym w mediach społecznościowych, pochwalili się i nakręcili innych na taką ludzką solidarność ponad podziałami - mówi dr Rzymski. - Ale do tego trzeba wdrożenia odpowiednich mechanizmów i kampanii społecznej. Wśród decydentów wygrywa niestety polityka krótkoterminowa - podsumowuje gorzko ekspert.
4. Raport Ministerstwa Zdrowia
We wtorek 5 października resort zdrowia opublikował nowy raport, z którego wynika, że w ciągu ostatniej doby 1325 osób otrzymało pozytywny wynik testów laboratoryjnych w kierunku SARS-CoV-2.
Najwięcej nowych i potwierdzonych przypadków zakażenia odnotowano w województwach: lubelskim (294), mazowieckim (197), podlaskim (121).
Z powodu COVID-19 zmarło 8 osób, natomiast z powodu współistnienia COVID-19 z innymi schorzeniami zmarło 38 osób.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.