Haluksy

Haluksy to koślawe palce stóp, które nie tylko brzydko wyglądają, ale także bolą. Koślawy paluch najczęściej występuje u kobiet, które lubią chodzić w butach na wysokich obcasach. Obecnie mówi się, że to choroba społeczna. W Polsce dotyczy ona co czwartej kobiety po 50. roku życia, zaś w Chinach, u kobiet noszących buty na wysokich obcasach, haluksy występują 15 razy częściej niż u tych, które ich nie noszą.

1. Haluksy – czym są?

Czasem dochodzi do odginania się palca w stronę innych. Na początku nie wywołuje to żadnego bólu, ani dyskomfortu. Na cały proces nie zwracamy uwagi. Dopiero, gdy wada jest na tyle duża, że wywołuje ból i utrudnia chodzenie w butach problem zostaje dostrzeżony.

Stałe odginanie palca uwypukla jego kość, która przesuwa się na zewnątrz. Styczność kości z butem prowadzi do wytworzenia się zgrubienia, które nazywamy haluksem.

Schorzenie jest bolesne i wiąże się z powstawaniem różnych stanów zapalnych. Z haluksami częściej zmagają się kobiety. Spowodowane to jest nieco inną budową stopy, a także noszeniem niezdrowych dla stóp butów. Haluksy najczęściej dziedziczy się od mamy lub babci.

2. Haluksy – przyczyny powstawania

Na tworzenie się haluksów wpływ mogą mieć urazy mechaniczne, źle dobrane obuwie lub czynniki genetyczne. Większe ryzyko wystąpienia haluksów można odnotować u osób chorujących na reumatyzm lub choroby układowe. Na wystąpienie schorzenia wystąpienie schorzenia wpływ ma także wykonywana praca i masa ciała. U osób z predyspozycjami do haluksów pierwsze ich objawy pojawiają się już w wieku dziecięcym.

3. Haluksy – objawy

Najczęściej występujące objawy to:

• krótkotrwałe lub chroniczne bóle palca;
• bolesne zgrubienia w okolicach dużego palca;
• obrzęk i zgrubienie stawu przy dużym palcu;
• częste występowanie odcisków i zaczerwienienia przy dużym palcu;
• połyskująca skóra w obrębie haluksu.

3.1. Sposoby łagodzenia objawów

W złagodzeniu dolegliwości bólowych haluksów pomoże:

• dobranie wygodnego obuwia – dolegliwości bólowe można zmniejszyć poprzez wymianę obuwia na bardziej komfortowe. Ważne, aby palce w bucie miały odpowiednią ilość miejsca;
• rozgrzewanie haluksów – ciepłe kąpiele lub rozgrzewające poduszki mogą złagodzić ból;
• przykładanie lodu – po całym dniu na nogach przyłożenie lodu do obolałych, bolesnych miejsc przyniesie natychmiastową ulgę.

4. Haluksy – stopnie

Leczenie haluksów zależy od stopnia ich nasilenia. Wyróżnia się trzy stopnie nasilenia:

• lekki (15-20 stopni) – przy lekkich zniekształceniach wykonuje się zabieg polegający na wycięciu wyrośli oraz przecięciu przykurczonych tkanek. Inwazyjność operacji jest bardzo mała;
• umiarkowany (30-40 stopni) – najpierw wykonywana jest korekta pozycji kości śródstopia. Następnie kość zespala się wykorzystując płytki i śruby. Kolejnym krokiem jest usunięcie wyrośli oraz przecięcie tkanek, tak jak w przypadku leczenia stopnia lekkiego;
• stopień ciężki (>40 stopni) – w trakcie zabiegu wykonywana jest osteotomia kości śródstopia. Czasem może być stosowana całkowita lub częściowa endoproteza stawu.

5. Sposób na haluksy

Leczenia zabiegowego można uniknąć, gdy wcześnie zdiagnozujemy dolegliwość i rozpoczniemy stosowanie asortymentu medycznego, przynoszącego ulgę stopom. Wszystkie rodzaje artykułów medycznych można dopasować odpowiednio do stopnia zaawansowania choroby, rozmiaru stopy oraz rodzaju obuwia. Do szczególnie polecanych należą:

Paluch koślawy - zdjęcia

Haluksy są najczęściej efektem noszenia zbyt ciasnych lub zbyt wysokich butów.

zobacz galerię

• plastry na haluksy – są wzbogacone olejkami o działaniu leczniczym, służą do izolowania chorego miejsca, a także sprawiają, że skóra pozostaje nawilżona i elastyczna;
• kliny międzypalcowe – dzięki nim można przywrócić stopom właściwe ustawienie, ponadto zmniejszają ból i tarcie;
• peloty żelowe – to specjalne wkładki do butów, które korzystnie wpływają na rozkład nacisku w przedniej części stopy, a także zapobiegają płaskostopiu i spowalniają rozwój haluksa, można ich używać nawet do butów na obcasie;
• silikonowe wkładki – unoszą sklepienie stopy do góry i korygują ustawienie krzywego palucha;
• opaska na haluksy – utrzymuje palce we właściwej pozycji i chroni przed otarciami, poza tym korzystnie wpływa na rozkład nacisku na stopie i zapobiega osłabieniu mięśni i zniekształceniom kości;
• aparaty korekcyjne na dzień lub na noc – zmniejszają ból oraz hamują pogłębianie się deformacji, stosowane są w profilaktyce i rehabilitacji po leczeniu operacyjnym.

Wszystkie te sposoby na haluksy mają zastosowanie profilaktyczne i pomagają we wczesnej fazie rozwoju dolegliwości. W niektórych przypadkach nie są skuteczne i wtedy najczęściej należy poddać się operacji haluksów.

5.1. Operacyjne leczenie haluksów

Metoda operacyjna uzależniona jest od stopnia deformacji palca wraz z pozostałymi elementami stopy. Długotrwałe wyniki leczenia pozwalają osiągnąć takie metody, jak osteotomia Chevron, osteotomie klinowe, osteotomie półkoliste oraz Scarf. Technika Scarf daje możliwość wczesnego obciążenia operacyjnej kończyny, a także stabilnego zespolenia odłamów, co pozwala na leczenie bezgipsowe. Po upływie trzech dni od operacji pacjentka może obciążyć stopę, chodząc w butach pooperacyjnych. Po sześciu tygodniach od zabiegu można chodzić w obuwiu codziennym. Metoda Scarf jest skuteczna w 70% przypadków. Po jej zastosowaniu należy rozpocząć fizykoterapię i ćwiczenia, pozwalające na szybkie uzyskanie sprawności.

6. Haluksy – długość leczenia

Po operacji kość goi się około 5-6 tygodni. Dopiero po upływie wyznaczonego czasu można wrócić do noszenia obuwia codziennego. Od razu po rehabilitacji ważne jest rozpoczęcie rehabilitacji, która pozwoli na szybki powrót do zdrowia.

7. Haluksy - ćwiczenia

Najlepsze ćwiczenia na haluksy to:

• rozciąganie mięśni – należy założyć nogę na nogę w ten sposób, aby kostka jednej nogi spoczywała na kolanie drugiej. Linia stopy musi być przedłużeniem linii utworzonej przez kość piszczelową. Kciukiem jednej ręki trzeba naciskać środkowy punkt na spodzie stopy, a drugą ręką odciągać duży paluch. Powinno się go utrzymywać w napięciu przez około 30 sekund.
• wzmacnianie mięśni – to ćwiczenie polegające na próbie podniesienia z podłogi woreczka z grochem przez chwycenie go palcami stóp. Mięśnie wzmocni także wykonanie wymachu nogą w przód, w tył oraz na boki.

Ćwiczenia dają efekty wraz ze zmianą butów. Ponadto należy zastosować aparat korekcyjny na haluksy, który opóźnia proces deformacji.

8. Haluksy – cena zabiegu

Cena zabiegu usuwania haluksów zależy od stopnia deformacji. Mniejsza deformacje wiążą się z kosztem około 2-4 tysięcy złotych. Za większe wady zapłacimy nawet 5000 zł. Powrót do pełni zdrowia po zabiegu zajmuje około 6-10 tygodni.

Jeśli haluksy operujemy ze względów estetycznych, za zabieg zapłacimy z własnej kieszeni. Natomiast, gdy schorzeniu towarzyszy ból lub stany zapalne, a deformacja jest znaczna, zabieg pokryje NFZ.

9. Haluksy – zapobieganie

Powstawaniu haluksów można zapobiec stosując się do poniższych wskazówek:

• dobieraj buty tak, aby nie uciskały palców;
• obcasy zakładaj tylko na szczególne okazje (w butach do użytku codziennego obcas nie powinien być większy niż 4 cm);
• zadbaj o to, aby stopa nie poruszała się po całej podeszwie;
• wykonuj ćwiczenia stóp.