Krótko śpisz? Narażasz się na poważną chorobę tętnic
Krótki sen może wpłynąć na wiele funkcji organizmu, w tym na układ odpornościowy, hormonalny, nerwowy czy układ krążenia. Najnowsze badania szwedzkich naukowców dowodzą, że zwiększa także ryzyko choroby tętnic obwodowych.
1. Krótki sen może doprowadzić do choroby tętnic
Ponad 650 tysięcy osób w średnim i starszym wieku wzięło udział w badaniu naukowców z Instytutu Karolinska w Sztokholmie, które obejmowało między innymi weteranów wojennych. Analizowano związek snu w nocy i drzemek w ciągu dnia z występowaniem choroby tętnic obwodowych (PAD) oraz obliczono korelacje między tymi cechami odpoczynku a PAD.
Okazało się, że osoby, które śpią mniej niż pięć godzin dziennie, są bardziej narażone na rozwój choroby tętnic obwodowych niż osoby, które przesypiają średnio osiem godzin. Ryzyko to jest nawet dwukrotnie wyższe. Zaobserwowano również odwrotną zależność, w której dolegliwości związane z PAD wpływają negatywnie na jakość snu.
Analizy nie potwierdziły jednoznacznie, czy drzemki w ciągu dnia dają podobne efekty. Krótki sen może zwiększać ryzyko zachorowania na PAD poprzez zaburzenie pracy wielu narządów, powstawanie stanów zapalnych, nieprawidłowe funkcjonowanie układu krzepnięcia oraz zwiększenie aktywności wolnych rodników, które uszkadzają struktury tkanek.
Warto zauważyć, że ogólny stan zdrowia danej osoby, jak otyłość, nadciśnienie tętnicze oraz cukrzyca typu 2, może również wpłynąć na większe ryzyko wystąpienia choroby tętnic obwodowych.
- Przeprowadzone badanie dotyka ważnego i często niedocenianego zagadnienia, jakim jest rola snu dla naszego zdrowia i samopoczucia. Autorzy ocenili związek pomiędzy długością snu w nocy i drzemek w ciągu dnia z częstością występowania choroby tętnic obwodowych dwiema metodami - obserwując duże kohorty populacji szwedzkiej i brytyjskiej przez ponad dziesięć lat, a także oceniając korelacje genetyczne między cechami związanymi ze snem a chorobą tętnic obwodowych z wykorzystaniem tzw. randomizacji mendlowskiej – wyjaśnia w rozmowie z WP abcZdrowie dr hab. Aleksandra Gąsecka-Van der Pol, kardiolog z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego.
Ta ostatnia jest metodą pozwalającą na określenie związku pomiędzy przyczyną i skutkiem jakiegoś modyfikowalnego czynnika (tutaj: długości snu) na chorobę w badaniach obserwacyjnych, w oparciu o zmiany ekspresji genów.
- Metodyka przeprowadzonego badania jest zatem bardzo dobra i pozwala na wyciągnięcie wiarygodnych wniosków – twierdzi lekarka.
Autorzy wykazali, że badana zależność ma kształt krzywej U, zarówno zbyt krótki (poniżej 5 godzin), jak i zbyt długi (powyżej 8 godzin) sen zwiększał ryzyko choroby tętnic obwodowych. Podobnie, niekorzystnie na nasze tętnice wpływały drzemki w ciągu dnia. Jaki jest mechanizm tego zjawiska?
- Zbyt krótki sen to stres dla naszego organizmu, prowadzący do aktywacji współczulnego układu nerwowego, dysfunkcji śródbłonka, przewlekłego zapalnego w ścianach tętnic. Zbyt długi sen, podobnie jak drzemki w ciągu dnia, częstą wiążą się natomiast ze zmniejszoną aktywnością fizyczną, co prowadzi do zaburzeń metabolicznych, zwiększając ryzyko rozwoju otyłości, nadciśnienia tętniczego czy cukrzycy – podkreśla Gąsecka-Van der Pol.
Lekarka podkreśla, że obserwacje są niezwykle istotne klinicznie, gdyż z jednej strony leczenie zaburzeń snu może zapobiegać lub wspomagań leczenie miażdżycy tętnic obwodowych, a z drugiej strony wystąpienie miażdżycy powinno skłonić do oceny ilości i jakości snu pacjenta.
- Podsumowując, dla zdrowia naszych tętnic, powinniśmy spać około siedmiu godzin (między pięć a osiem godzin) oraz zapomnieć o poobiedniej drzemce – poskreśla kardiolog.
2. PAD zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych
Choroba tętnic obwodowych (Peripheral Artery Disease - PAD) to schorzenie, w którym dochodzi do zwężenia lub zablokowania tętnic, które dostarczają krew do nóg, rąk, brzucha lub nerek. PAD jest spowodowana przez nagromadzenie się tłuszczów i innych substancji na ścianach tętnic, co prowadzi do zmniejszenia przepływu krwi i niedotlenienia tkanek.
Do objawów choroby tętnic obwodowych zaliczają się: ból, drętwienie, mrowienie lub osłabienie mięśni kończyn dolnych podczas chodzenia lub wysiłku fizycznego. W późniejszych stadiach choroby może pojawić się również owrzodzenie skóry oraz trudno gojące się rany.
Jest poważne schorzenie, które zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych oraz ryzyko zgonu z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
