Trwa ładowanie...

Nie igraj z kleszczem. Jak chronić się przed kleszczowym zapaleniem mózgu?

Avatar placeholder
03.04.2019 13:15
szczepienie
szczepienie (istock)

W Polsce i Europie już od kilku lat obserwujemy wzrost populacji kleszczy, a co za tym idzie, wzrost liczby zachorowań na groźne choroby odkleszczowe m.in.: boreliozę i KZM.

Wirus KZM rozprzestrzenia się w całej Europie, także w krajach, które dotychczas uznawane były za całkowicie od niego wolne.

Prawdopodobnie ekspansji kleszczy sprzyja m.in. ocieplenie klimatu. W Polsce w 2017 roku zachorowania odnotowano już w 12 województwach, najwięcej w południowej i północno-wschodniej części kraju.

Tymczasem o zagrożeniach i przeciwdziałaniu KZM wiemy niewiele. Jak wynika z badania "Co Polacy wiedzą o kleszczach i KZM", przeprowadzonego w ramach kampanii społecznej "Nie igraj z kleszczem", co trzeci pytany nigdy nie słyszał o kleszczowym zapaleniu mózgu.

2/3 badanych wprawdzie wie, że można się przeciwko KZM zaszczepić, ale równocześnie co trzeci błędnie wskazuje, że przed chorobą mogą nas uchronić antybiotyki.

1. Czy to na pewno grypa?

Jak powszechnie wiadomo, kleszcze żyją w trawie i niskich zaroślach, ale wchodzą też na liście. Szczególnie upodobały sobie lasy graniczące z łąkami, polany, zagajniki czy błonia nad stawami i jeziorami.

Jednak od kleszczy nie są też wolne miasta. Pajęczaki coraz częściej pojawiają się w parkach, zagajnikach i przydomowych ogródkach. Na początku wiosny zaczyna się najbardziej niebezpieczny okres ich żerowania, który potrwa aż do listopada.

A to właśnie ten czas, gdy wyższe temperatury i coraz dłuższe dni sprzyjają aktywności na świeżym powietrzu. Biegacze, rowerzyści, rodziny z dziećmi czy osoby spacerujące ze swoimi pupilami są najbardziej narażeni na zakażenie KZM.

Nawet co szósty kleszcz może być nosicielem wirusa, a jego przeniesienie następuje niemal natychmiast po ukłuciu (wirus bytuje w gruczołach ślinowych kleszczy).

W Polsce co roku na KZM choruje od 150 do 350 osób. Liczba ta jest jednak mocno niedoszacowana. Jak wynika z badań Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny oraz Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, zachorowania zgłoszone przez lekarzy stanowią tylko niewielką część zjawiska.

Liczba osób z KZM, które nie zostały zdiagnozowane, jest dużo większa. Dlaczego tak się dzieje? Koszty badań serologicznych i fakt, że wykonują je tylko trzy laboratoria w Polsce, sprawiają, że lekarze w większości regionów nie potwierdzają przyczyny zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.

A jak wyglądają objawy zakażenia KZM? W początkowym stadium chorobę łatwo pomylić z grypą. Pojawia się zmęczenie, ból głowy i gorączka. U niektórych osób choroba skończy się na tym etapie, a choroba zwykle nie jest rozpoznawana.

U 1/3 zarażonych, po kilku dniach dobrego samopoczucia, dochodzi jednak do rozwoju drugiej fazy choroby, w której ponownie pojawia się gorączka, bóle głowy, nudności.

Do tego dołączają się objawy neurologiczne - zaburzenia koordynacji ruchowej, drgawki, porażenie kończyn i zaburzenia świadomości.

2. Szczepienia najlepszą profilaktyką

KZM to groźna choroba. Nawet u 58 proc. zarażonych może dojść do trwałych powikłań neurologicznych. 13 proc. osób po KZM boryka się z uszkodzeniami słuchu, układu nerwowego, w tym z zaburzeniami mowy, równowagi, niedowładem, paraliżem czy zaburzeniami pamięci. Tyle samo osób cierpi na depresję i nerwicę.

Wyjątkowo często dochodzi również do uszkodzenia móżdżku oraz zaników mięśni obręczy barkowej. Pacjenci skarżą się także na bóle głowy, zmęczenie i zaburzenia snu.

Najcięższa postać KZM – oponowo-mózgowo-rdzeniowa ma najgorsze rokowanie. Może w niej dojść do zajęcia rdzenia przedłużonego (odpowiedzialnego m.in. za oddychanie), co może zakończyć się śmiercią.

Jak leczyć i przeciwdziałać KZM? Wciąż nie ma skutecznego leku na chorobę, leczy się ją jedynie objawowo.

Dużo bardziej efektywna jest profilaktyka. Szczepienia, które najlepiej wykonać wiosną, zanim kleszcze wyjdą na żer, niemal w 100 proc. chronią przed zachorowaniem na KZM.

3. Specjalny dzień w kalendarzu

Odpowiedzią na wzrost zachorowań na KZM i wciąż zbyt małą wiedzę na temat choroby jest ustanowienie Ogólnopolskiego Dnia Świadomości KZM, który, począwszy od tego roku, obchodzimy 30 marca.

Specjalnie wyznaczony dzień w kalendarzu to ważny punkt kampanii "Nie igraj z kleszczem. Wygraj z kleszczowym zapaleniem mózgu".

Wszelkie informacje o kleszczach i związanych z nimi zagrożeniach można znaleźć na stronie www.kleszczeinfo.pl.

Również na tej samej stronie znajdziemy porady na temat tego, jak postępować w przypadku ukłucia przez pajęczaki (wyciągamy je delikatnie pęsetą, rany dezynfekujemy wodą utlenioną lub spirytusem salicylowym i obserwujemy przez najbliższe tygodnie, czy nie pojawi się obrzęk, rumień lub wysypka) oraz przydatne wskazówki dla osób prowadzących aktywny tryb życia (m.in. noszenie w terenie jasnych ubrań, ułatwiających znalezienie kleszcza i chroniących całe ciało, stosowanie środków odstraszających).

Organizatorami kampanii są Instytut Praw Pacjenta i Edukacji Zdrowotnej, Fundacja Aby Żyć i Pfizer. Partnerem wspierającym jest Medicover. Patronem honorowym kampanii jest Główny Inspektorat Sanitarny.

Materiał zrealizowany w ramach kampanii edukacyjno-informacyjnej "Nie igraj z kleszczem - wygraj z kleszczowym zapaleniem mózgu".

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (872 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.